در چند سال اخیر به‌خصوص در شهرهای بزرگ به‌دلیل ترافیک زیاد و نیاز مردم به جابه‌جایی‌های سریع، روزبه‌روز شاهد تردد هرچه بیشتر موتورسیکلت‌ها در سطح شهر هستیم. یکی از موتورسیکلت‌های جمع‌وجور برای سفرهای درون‌شهری، موتورسیکلت پاکشتی است. اگر شما هم به فکر خرید یک موتورسیکلت کارراه‌انداز هستید، این مطلب برای شماست. همراه‌مان بمانید؛ در ادامه، می‌خواهیم ببینیم موتور پاکشتی چیست و بهترین مدل‌های آن در بازار ایران کدام‌اند.
موتور پاکشتی چیست؟
ممکن است در نگاه اول فکر کنید که موتور پاکشتی همان اسکوتر است؛ اما این‌طور نیست. موتورهای پاکشتی علاوه‌بر اینکه خیلی کوچک هستند، به‌دلیل حجم موتور به‌مراتب کمتر، سرعت پایین‌تری هم دارند. در گذشته، از انجین این موتورسیکلت‌ها در کشتی‌های بزرگ استفاده می‌شد و به همین دلیل این موتورسیکلت‌ها پاکشتی نام گرفته‌اند.
اغلب موتورسیکلت‌های پاکشتی ساخت کشور ژاپن و شرکت‌هایی مثل هوندا، یاماها، سوزوکی و کیمکو هستند. موتورسیکلت‌های پاکشتی معمولاً به‌صورت دست دوم و با کارکرد پایین از طریق امارات و مرزهای آبی وارد ایران می‌شوند. دلیل دیگری که این موتورها پاکشتی نام دارند، دقیقاً همین موضوع است.
حجم انجین موتورسیکلت های پاکشتی معمولاً در بازه ۵۰ تا ۸۰ سی‌سی قرار دارد و حداکثر سرعتی که می‌توانید با این موتورها تجربه کنید، ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
انواع موتور پاکشتی
موتورهای پاکشتی موجود در بازار ایران را می‌توان بر اساس انجین به دو دسته موتورهای پاکشتی دو زمانه و موتورهای پاکشتی چهار زمانه تقسیم کرد. نوع دیگری از دسته‌بندی هم برای موتورسیکلت‌های پاکشتی وجود دارد که بسته به سیستم سوخت‌رسانی به دو دسته کاربراتوری و ژنراتوری تقسیم می‌شوند. بااینحال، دسته‌بندی اول رایج‌تر است. در ادامه مشخصات موتورهای پاکشتی دو زمانه و چهار زمانه را بررسی می‌کنیم.
موتور پاکشتی دو زمانه
در موتور پاکشتی دو زمانه، عملیات احتراق دومرحله‌ای است: اول پیستون حرکت می‌کند و کار مکش و تراکم سوخت را انجام می‌دهد و سپس احتراق و خروج گاز صورت می‌گیرد.
موتورهای پاکشتی دو زمانه به‌دلیل ساختار ساده، وزن و ابعاد کمتری دارند. این ساختار ساده سبب می‌شود که تعمیر و نگهداری‌شان هم آسان‌تر باشد. بااینحال، نباید فراموش کنید که مصرف روغن این موتورها زیاد است و به همین دلیل به‌طور مکرر به تعویض روغن موتور نیاز دارند.
موتور پاکشتی چهار زمانه
احتراق در موتورهای چهارزمانه در ۴ مرحله انجام می‌شود: ورود هوا، فشار، اشتعال و خروج گاز. موتورهای پاکشتی چهارزمانه نسبت به موتورهای پاکشتی دو زمانه شتاب بالاتری دارند. این موتورها به‌دلیل اینکه ساختار پیچیده‌تر و تعداد قطعات بیشتری دارند، نگهداری و تعمیرات‌شان هم سخت‌تر است. مصرف سوخت بهینه و تولید آلاینده‌های کمتر، از مزیت‌های موتورهای پاکشتی چهار زمانه نسبت به موتورهای پاکشتی دو زمانه است.
بهترین موتورسیکلت‌های پاکشتی بازار ایران
۱. موتور پاکشتی یاماها وینو (Yamaha Vino)
یاماها وینو یکی از بهترین موتورهای پاکشتی ژاپنی در رنج قیمت ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان است که یک انجین ۵۰ سی‌سی چهارزمانه و ۳ سوپاپ دارد. یاماها وینو یک مدل دو زمانه هم دارد که البته قدیمی است و آلودگی صوتی، آلودگی هوا و مصرف سوخت بیشتری دارد. موتور پاکشتی یاماها وینو به‌دلیل مصرف بهینه سوخت و داشتن یک باک ۴.۵ لیتری، یکی از بهترین و باکیفیت‌ترین پاکشتی‌ها برای جابه‌جایی‌های درون‌شهری است. یکی دیگر از مزایای یاماها وینو که باعث می‌شود آن را وسیله نقلیه شهری کارآمدی بدانیم، فضای ذخیره‌سازی ۱۹ لیتری آن است.
ازآنجاکه نهایت سرعت یاماها وینو ۶۰ کیلومتر بر ساعت است، این موتور برای افرادی که عاشق موتورسواری پُرسرعت هستند، مناسب نیست. از سوی دیگر، همین سرعت محدود و استفاده راحت از آن سبب شده که این پاکشتی انتخاب مناسبی برای افراد تازه‌کار باشد.
۲. موتور پاکشتی هوندا اسکوپی (Honda Scoopy)
هوندا اسکوپی که در رنج قیمت ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان قرار دارد، دارای یک انجین ۴۹ سی‌سی چهارزمانه و دوسوپاپه است. یکی از نکات مثبت این پاکشتی نسبت به رقبایش این است که چرخ‌های آن ۱۰ اینچی هستند و به همین دلیل، لرزش کمتری را به راکب منتقل می‌کنند.
با توجه به اینکه هوندا اسکوپی مصرف سوخت بهینه‌ای دارد، وقتی باک بنزین ۴.۵ لیتری آن پُر باشد، به‌راحتی می‌توانید مسافت‌های زیادی را طی کنید. این ویژگی به‌طور خاص در شهرهای پرترافیک اهمیت دارد. جمع‌وجور بودن و فضای ذخیره‌سازی ۱۵.۴ لیتری این موتور، دیگر دلایلی هستند که سبب می‌شود هوندا اسکوپی یکی از بهترین موتورهای پاکشتی باشد.
۳. موتور پاکشتی سوزوکی لتس فور (Suzuki Lets 4)
سوزوکی لتس فور هم یکی دیگر از پاکشتی‌های ژاپنی موجود در بازار ایران با رنج قیمت حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان است. سوزوکی لتس فور موتور کوچک و سبکی است و همین ویژگی سبب شده برای تردد درون‌شهری از محبوب‌ترین پاکشتی‌ها باشد. این پاکشتی یک موتور تک‌سیلندر چهارزمانه با حجم ۴۹ سی‌سی و دو سوپاپ دارد.
سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری این موتور باعث می‌شود که علاوه‌بر عملکرد بهینه، مصرف سوخت کمی هم داشته باشد. با توجه به اینکه این پاکشتی مصرف سوخت کمی دارد، وقتی باک بنزین ۴ لیتری آن پر باشد، به‌راحتی می‌توانید بدون نیاز به سوخت‌گیری پیاپی مسافت زیادی را در سطح شهر طی کنید. سوزوکی لتس فور فضای ذخیره‌سازی کوچکی هم زیر زین دارد که برای نگهداری وسایل شخصی یا یک کلاه ایمنی، کافی است.
۴. موتور پاکشتی یاماها جوگ زد آر (Yamaha Jog ZR)
یاماها جوگ زد آر یکی از محبوب‌ترین موتورهای پاکشتی ژاپنی در بازار ایران در رنج قیمت ۴۰ تا ۴۵ میلیون تومان است که به‌دلیل وزن سبک و شتاب‌گیری خوب، گزینه مناسبی برای تردد درون‌شهری به‌خصوص در شهرهای پرترافیک است. یاماها جوگ موتوری چهارزمانه با حجم ۴۹ سی‌سی و یک باک بنزین ۴.۵ لیتری دارد که به‌خوبی جوابگوی رفت‌وآمدهای روزانه شما خواهد بود. ازجمله مزیت‌های این پاکشتی، فضای ذخیره‌سازی زیر زین آن با ظرفیت ۱۴ لیتر است که می‌توانید وسایل شخصی یا کلاه ایمنی خود را به‌راحتی در آن قرار دهید.
۵. موتور پاکشتی سوزوکی ورد (Suzuki Verde)
سوزوکی ورد آخرین موتور ژاپنی لیست ماست. این موتور پاکشتی دوزمانه و کاربراتوری را با قیمتی حدود ۳۳ میلیون تومان می‌توانید خریداری کنید. سوزوکی ورد یک موتور ۵۰ سی‌سی تک‌سیلندر دارد. موتور پاکشتی سوزوکی ورد به‌دلیل طراحی کلاسیک و شباهت زیاد به وسپا، در میان موتورسواران مبتدی بسیار پرطرفدار است. سیستم سوخت‌رسانی کاربراتوری از مزیت‌های برجسته این پاکشتی است. درنهایت، باید بگوییم که سوزوکی ورد هم مثل دیگر پاکشتی‌ها به‌دلیل جمع‌وجور بودن، گزینه‌ای عالی برای ترددهای درون‌شهری است.
سؤالات متداول
۱. آیا استفاده از موتور پاکشتی به گواهینامه نیاز دارد؟
شاید شنیده باشید که برخی مدعی هستند برای اینکه بتوانید از موتورهای پاکشتی استفاده کنید، نیازی به گواهینامه ندارید! بااینحال، اگر بخواهیم بر طبق قوانین حاکم بر کشور صحبت کنیم، لازم است بدانید که برای استفاده از هر نوع وسیله نقلیه موتوری باید گواهینامه داشته باشید. بنابراین، برای استفاده از موتورهای پاکشتی هم باید گواهینامه داشته باشید.
۲. آیا موتورهای پاکشتی سند دارند؟
اگر موتورهای پاکشتی به‌صورت قانونی وارد کشور شوند، همچون دیگر وسایل نقلیه قاعدتاً سند خواهند داشت. بااینحال حجم زیادی از موتورهای پاکشتی موجود در بازار از روش‌های غیرقانونی وارد شده‌اند و بنابراین سند ندارند. اگر قصد خرید این نوع موتورها را دارید، بهتر است برای جلوگیری از درگیر شدن با مشکلات قانونی، موتوری انتخاب کنید که سند دارد.
۳. آیا موتورهای پاکشتی پلاک می‌شوند؟
موتورهای پاکشتی هم مثل همه وسایل نقلیه دیگر امکان پلاک شدن را دارند. بااینحال «داشتن سند» یکی از شروط اصلی برای پلاک کردن وسیله نقلیه است و همان‌طور که گفتیم، بسیاری از پاکشتی‌های موجود در کشورمان، سند ندارند.
سخن آخر
موتورهای پاکشتی به‌دلیل ابعاد کوچک، وزن سبک و مصرف بهینه سوخت، برای تردد در شهرهای پرترافیک عالی هستند. انجین این موتورها معمولاً ۴۹ سی‌سی است. موتورهای پاکشتی در دو نوع دوزمانه و چهارزمانه عرضه می‌شوند و مدل‌های متنوعی در بازار ایران دارند؛ مثل یاماها وینو، هوندا اسکوپی، سوزوکی لتس فور، یاماها جوگ زد آر و سوزوکی ورد، که از مدل‌های پرطرفدار در بازار ایران هستند. از آنجایی‌که پاکشتی‌ها ابعاد کوچکی دارند و استفاده از آن‌ها راحت است، گزینه ایده‌آلی برای افراد مختلف با رنج سنی متفاوت به‌حساب می‌آیند.