در فصل تابستان، دمای داخل کابین خودرو می‌تواند به‌شدت افزایش یابد؛ گاه تا بیش از ۶۰ یا حتی ۷۰ درجه سانتی‌گراد. این گرمای شدید نه‌تنها برای سرنشینان مضر است، بلکه می‌تواند به بسیاری از وسایلی که در خودرو رها می‌شوند نیز آسیب بزند یا حتی خطراتی جدی ایجاد کند. بسیاری از رانندگان بدون توجه به این نکته، وسایل مختلفی را به‌صورت موقت یا همیشگی در خودرو باقی می‌گذارند که در شرایط آب‌وهوایی گرم، پیامدهای خطرناکی دارد. در این مقاله، وسایلی را بررسی می‌کنیم که هرگز نباید در روزهای گرم تابستان درون خودرو باقی بمانند و همچنین نکاتی برای پیشگیری از آسیب‌ها ارائه خواهیم داد.
چرا ماندن وسایل در خودرو در تابستان خطرناک است؟
خودروهایی که زیر آفتاب پارک می‌شوند، تنها در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ممکن است دمای کابینشان به بالای ۵۰ درجه برسد. در چنین شرایطی، مواد مختلف درون خودرو واکنش‌های شیمیایی ناخواسته از خود نشان می‌دهند یا از نظر فیزیکی دچار تغییر می‌شوند. پلاستیک‌ها ذوب یا تغییر فرم می‌دهند، باتری‌ها ممکن است نشت کنند یا منفجر شوند و مواد شیمیایی نیز در اثر گرما ناپایدار می‌شوند. همچنین بخار مواد خطرناک مانند الکل و گازهای تحت فشار می‌تواند با کوچک‌ترین جرقه یا داغی یک قطعه، منجر به آتش‌سوزی شود. در ادامه نگاهی دقیق‌تر به وسایلی که نباید در تابستان در خودرو بمانند می‌اندازیم.
وسایلی که هرگز نباید در تابستان در خودرو بگذارید
۱. لوازم الکترونیکی (موبایل، لپ‌تاپ، پاوربانک)
دستگاه‌های الکترونیکی حساس‌ترین وسایل به تغییرات دما هستند. باتری لیتیومی داخل این وسایل در دمای بالا دچار افزایش فشار می‌شود و می‌تواند نشت کرده یا منفجر شود. در بسیاری از گزارش‌ها دیده شده که گوشی‌های موبایل بر اثر گرمای داخل خودرو آسیب دیده یا روشن نمی‌شوند. صفحه‌نمایش‌های لمسی نیز در برابر حرارت بسیار آسیب‌پذیرند.
۲. اسپری‌ها و مواد تحت فشار (خوشبوکننده، دئودورانت، اسپری مو)
محصولات اسپری‌دار حاوی گازهایی هستند که در دمای بالا به‌شدت منبسط می‌شوند. اگر این محصولات در محیط بسته و گرم خودرو باقی بمانند، امکان ترکیدن ظرف و پاشش مواد شیمیایی وجود دارد. در مواردی نادر اما خطرناک، این انفجار می‌تواند باعث ایجاد جرقه و آتش‌سوزی شود.
۳. دارو و مکمل‌های غذایی
اغلب داروها باید در محدوده دمایی مشخص (معمولاً زیر ۲۵ درجه) نگهداری شوند. ماندن دارو در دمای بالای ۳۰ یا ۴۰ درجه، به‌ویژه برای مدت طولانی، می‌تواند اثربخشی آن را کاملا از بین ببرد یا حتی ترکیبات آن را مسموم کند. داروهای هورمونی، انسولین، شربت‌های گیاهی، قرص‌های آهن و ویتامین‌ها در این شرایط به‌شدت آسیب می‌بینند.
۴. غذا و نوشیدنی (شیر، آب‌میوه، شکلات، بطری آب)
ماندن مواد غذایی در خودرو نه‌تنها باعث فاسد شدن آن‌ها می‌شود، بلکه بوی بد و آلودگی در کابین باقی می‌گذارد. بطری‌های پلاستیکی که در گرما قرار می‌گیرند ممکن است مواد مضری مانند BPA را به مایع داخل خود انتقال دهند. شکلات، نوشابه، کیک‌های بسته‌بندی‌شده و سایر خوراکی‌ها نیز در دمای بالا کیفیت خود را از دست می‌دهند.
۵. فندک و کبریت
فندک‌هایی که با گاز پر شده‌اند، در دمای بالا می‌توانند منفجر شوند. این انفجار هرچند ممکن است کوچک باشد، اما در یک فضای محدود مانند خودرو می‌تواند باعث شکستن شیشه یا ایجاد حریق شود. کبریت نیز در اثر گرمای مستقیم ممکن است شعله‌ور شود.
۶. باتری قلمی و شارژی
باتری‌های معمولی (AA و AAA) یا باتری‌های قابل شارژ در گرما ناپایدار می‌شوند. نشت مواد شیمیایی از آن‌ها نه‌تنها باعث خرابی وسایل اطراف می‌شود، بلکه می‌تواند به سطوح خودرو (داشبورد، روکش صندلی، جیب درب‌ها) آسیب برساند.
۷. لوازم آرایشی و کرم‌ها
کرم‌های ضدآفتاب، مرطوب‌کننده‌ها، رژ لب، پنکیک و دیگر لوازم آرایشی، به ترکیبات شیمیایی و فیزیکی حساس هستند. گرمای زیاد باعث ذوب شدن یا تغییر فرمول شیمیایی آن‌ها می‌شود. در مواردی که این مواد به‌صورت مستقیم با پوست تماس پیدا کنند، می‌توانند واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند.
۸. مواد حاوی الکل (ژل ضدعفونی، اسپری الکلی، خوشبوکننده‌ها)
الکل ماده‌ای فرار و قابل اشتعال است. در یک خودرو بسته، بخار الکل می‌تواند به غلظتی برسد که با کوچک‌ترین جرقه مشتعل شود. اسپری‌های الکلی، ژل‌های ضدعفونی یا حتی برخی خوشبوکننده‌های محیطی که پایه الکلی دارند، اگر در گرما بمانند، می‌توانند تهدیدی جدی ایجاد کنند.
۹. عینک آفتابی
عینک آفتابی یکی از وسایلی است که بسیاری از رانندگان آن را پس از پیاده شدن روی داشبورد یا صندلی خودرو باقی می‌گذارند، غافل از اینکه این کار می‌تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. نخست اینکه فریم عینک که اغلب از پلاستیک‌های حساس به حرارت ساخته شده، ممکن است در گرمای بالا تغییر شکل دهد یا ذوب شود. دوم اینکه لایه‌های پوششی عدسی مانند فیلتر UV یا پولاریزه ممکن است در اثر گرما پوسته‌پوسته شوند یا کیفیت خود را از دست بدهند.مهم‌تر از همه اینکه برخی عدسی‌های محدب مانند ذره‌بین عمل می‌کنند. اگر چنین عینکی در معرض مستقیم نور آفتاب روی داشبورد قرار گیرد، می‌تواند با تمرکز نور روی نقطه‌ای خاص، باعث ایجاد حرارت بالا و حتی آتش‌سوزی در سطح داشبورد، صندلی یا هر ماده قابل اشتعال مجاور شود. بنابراین توصیه می‌شود همیشه پس از خروج از خودرو، عینک را در یک محفظه یا کیف مخصوص و دور از تابش مستقیم نور قرار دهید.
آیا می‌توان این وسایل را در صندوق عقب گذاشت؟
ممکن است فکر کنید گذاشتن وسایل در صندوق عقب راه‌حل مناسبی باشد، چون در معرض مستقیم نور آفتاب نیست. اما واقعیت این است که هوای داخل صندوق نیز کاملاً بسته است و تهویه‌ای ندارد. در بسیاری از موارد، دمای صندوق حتی از کابین بالاتر می‌رود. بنابراین برای وسایل حساس تفاوتی ندارد که در داشبورد، روی صندلی یا در صندوق باشند.
نکاتی برای جلوگیری از خرابی وسایل در روزهای گرم
برای محافظت از وسایل و جلوگیری از بروز خسارت، رعایت چند نکته ساده بسیار مؤثر است:
- خودرو را در سایه یا پارکینگ سرپوشیده پارک کنید. حتی اگر موقتا خودرو را ترک می‌کنید.
- از سایه‌بان‌های مخصوص شیشه جلو استفاده کنید. این سایه‌بان‌ها دمای داخل خودرو را تا ۱۰ درجه کاهش می‌دهند.
- پیش از ترک خودرو، وسایل حساس را بردارید. مانند موبایل، دارو، اسپری و خوراکی.
- در صورت ضرورت، از کیف یا جعبه‌های عایق استفاده کنید. برای نگهداری موقت دارو یا مواد غذایی.
سوالات متداول (FAQ)
آیا گذاشتن بطری آب در ماشین خطرناک است؟
بله، پلاستیک در گرما ممکن است مواد مضری را به آب منتقل کند. همچنین بطری‌های فلزی در صورت قرار گرفتن زیر آفتاب می‌توانند به شدت داغ شوند.
آیا لوازم آرایشی در گرما خراب می‌شوند؟
بله، بسیاری از ترکیبات شیمیایی در لوازم آرایشی در دمای بالا تجزیه می‌شوند و ممکن است خاصیت خود را از دست بدهند یا برای پوست مضر شوند.
آیا ماندن ژل الکلی یا اسپری در خودرو خطرناک است؟
کاملا. بخار الکل در فضای بسته خودرو می‌تواند خطر انفجار یا آتش‌سوزی ایجاد کند.
سخن آخر
گرمای تابستان فضای داخلی خودرو را به محیطی خطرناک برای بسیاری از وسایل تبدیل می‌کند. از خرابی دستگاه‌های الکترونیکی و داروها گرفته تا خطر آتش‌سوزی ناشی از اسپری‌ها و الکل، همه نشان می‌دهند که نگهداری وسایل در خودرو در روزهای گرم، اقدامی پرریسک است. با رعایت نکات ایمنی ساده و برنامه‌ریزی بهتر، می‌توان از بروز خسارت‌های جدی جلوگیری کرد و امنیت خود و دیگران را حفظ نمود.