قاچاق لوازم یدکی خودرو در بازار کشور فعالیت بسیار سودآوری به حساب میآید که فعلا راهکار مناسبی برای محدودیت آن وجود ندارد. از آنجا که تولید و واردات قطعات یدکی یک فرایند کُند و زمانبر است، حضور قاچاقچیان در بازار لوازم یدکی هر روز پررنگتر میشود.
بر اساس گزارشهای دریافتشده، سهم قاچاق لوازم یدکی خودرو تقریبا ۲ برابر بیشتر از سهم واردات مجاز و کمی بیشتر از سهم تولید قطعات یدکی در بازار است. عوامل متعددی موجب رونق لوازم یدکی قاچاق شده که از جمله آنها میتوان به پیچیدگی و زمانبر بودن فرایند ثبت سفارش و واردات قانونی و همینطور سود کلان قاچاق بهدلیل عبور نکردن از فیلتر گمرک اشاره کرد.
عمده قاچاق مربوط به چه قطعاتی میشود؟
سیستم تعلیق، جلوبندی و تعلیق، عمده سهم قاچاق لوازم یدکی به بازار کشور را به خود اختصاص میدهد که حدود ۷۲ درصد است. پنج درصد قاچاق مربوط به موتور، سیستم انتقال قدرت و گیربکس و ۵ درصد دیگر مربوط به لاستیک خودرو است. قاچاق قطعات یدکی کوچکتر مثل لامپ و باتری نیز بهاندازهای سودآور است که حدود ۱ الی ۲ درصد از فعالین این حوزه غیرمجاز را بهسمت خود جذب کند. باقی سهم قاچاق مربوط به قطعات دیگری میشود که در گزارشها بهعنوان «سایر» از آنها یاد شده است.
بد نیست بدانید که در بازار لوازم یدکی، سهم واردات قانونی بین ۱ الی ۱٫۵ میلیارد دلار و سهم تولیدات داخلی بین ۲ الی ۲٫۵ میلیارد دلار است. با این حال، قاچاق لوازم یدکی خودرو به حدی سودآور و جذاب است که سهمی بین ۲ الی ۳ میلیارد دلار در بازار کشور دارد که عمده آن نیز به قطعات مربوط به جلوبندی، سیستم تعلیق و سیستم ترمز اختصاص پیدا میکند.
از ابتدای مهرماه از تمام واحدهای صنفی فعال در حوزه عرضه لوازم یدکی خواسته شد که برای جلوگیری و مقابله با قاچاق، همکاریهای لازم را به عمل آورند و کد رهگیری و شناسه کالا را در فاکتورهای رسمی خود بگنجانند. هرچند که با توجه به سهم عمده قاچاق لوازم یدکی خودرو در بازار کشور، به نظر میرسد این راهکار آنطور که باید مثمرثمر واقع نشده است.