بررسی آخرین طرحهای فروش فوری خودروسازان نشان میدهد که حتی با وجود اصلاح قیمت خودروها همچنان رانت در بازار خودرو وجود داشته و این بازار جذابیت خود را برای دلالان و سوداگران حفظ کرده است.
در اولین شرایط فروشی که ایرانخودرو پس از افزایش قیمت خودروها برگزار کرد ۱۰ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو عرضه شده و در حدود ۵ میلیون نفر نیز شرکت کردند. به عبارت بهتر شانس برنده شدن هر شرکت کننده ۱ به ۴۷۶ است. این موضوع حکایت از حفظ جذابیت بازار خودرو برای دلالان و سوداگران دارد. جذابیتی که افزایش قیمت کارخانهای خودروها نیز نتوانسته تأثیری بر روی آن بگذارد.
به نظر میرسد اصلاح قیمت خودروها و افزایش حدودا ۱۸ درصدی قیمتها نیز نتوانسته مانع تداوم رانت در بازار خودرو شود. طرحهای فروش فوری ایرانخودرو و سایپا همچنان برای سوداگران و مصرفکنندگان واقعی جذاب است.
امید میرفت که افزایش قیمت خودرو بتواند کمی از تقاضای موجود در بازار بکاهد. اتفاقی که در عمل شاهد رخ دادن آن نیستیم. همچنان فاصله قیمتی خودروها در درب کارخانه و بازار به حدی بالاست که سود حاصل از آن میتواند به راحتی سرمایههای سرگردان را راهی بازار خودرو کند.
راهکار برونرفت از شرایط فعلی چیست؟
کارشناسان بازار خودرو معتقدند که تنها راه برونرفت از شرایط فعلی و کاستن رانت موجود در بازار خودرو، کنار گذاشتن سیاست قیمتگذاری دستوری است. در حالتی که قیمت خودرو درب کارخانه نزدیک به قیمت بازار آن تعیین شود و عرضه خودرو نیز بهصورت قوی از سوی خودروسازان افزایش یابد دیگر سود بادآورده و هنگفتی وجود ندارد که دلالان و سوداگران را به بازار خودرو هدایت کند.
در این شرایط امکان کاهش قیمت خودرو در بازار آزاد و درب کارخانه نیز وجود داشته و حتی ممکن است بازار با عرضه قابلتوجهی از سوی مصرفکنندگان و دلالان مواجه شود.
به هر صورت دولت فعلا تمایلی برای آزادسازی قیمت ندارد و روند قیمتگذاری تا اطلاع ثانوی به این شکل است که ستاد تنظیم بازار هر وقت صلاح بداند، مجوز افزایش قیمت را برای خودروسازان صادر خواهد کرد.