گمان میرفت که بورس کالا میتواند بستر مناسبی برای فروش خودرو باشد. بهمنموتور با عرضه وانتهای کارا در این سیستم ثابت کرد که بورس کالا هم به نفع مصرفکننده و هم به نفع فروشنده است. اما درست در تاریخ آغاز مرحله دوم حراج، یک نامه محرمانه موجب توقف فروش خودرو در بورس کالا شد اما دلایل این اتفاق چه بوده است؟
گمانهزنیها و نظرات متعددی در خصوص دلایل توقف فروش خودرو در بورس کالا مطرح شده که در ادامه بهطور مختصر به بررسی آنها میپردازیم.
به گفته برخی افراد، به سبب وجود تفاوت بسیار بین میزان عرضه و تقاضا در بازار فعلی، حراج خودرو در بورس کالا عملا موجب ایجاد یک قیمت ثالث در سطح بازار میشود که بیشتر از قیمت تولیدکننده و قیمت بورسی است.
یکی دیگر از علل نهچندان معقولانه که موافقان توقف فروش خودرو در بورس کالا مطرح میکنند، دستیابی تولیدکنندگان به قیمت افزایش یافته خودرو به جای دلالان است. این موضوع کم و بیش در مورد خودروهایی که با زیان عرضه میشوند، صدق میکند. اما برای خودروهای گرانقیمت چندان کاربردی ندارد.
سومین دلیل به هدف اصلی عرضه خودرو در بورس کالا اشاره میکند. بورس کالا قرار بود بستری برای کشف قیمت واقعی خودرو در بازار باشد و در ضمن، اضافه قیمت فروش خرج توسعه و پیشرفت زیرساخت خودرو شود. اما سازوکار کنونی بورس کالا چندان مطابق با این اهداف عمل نمیکند.
یکی دیگر از دلایل توقف فروش خودرو در بورس کالا به متن آییننامه اجرایی قانون حمایت از مصرفکنندگان خودرو مربوط میشود. طبق این آییننامه، عرضه خودرو تنها در صورتی امکانپذیر است که ضوابط مرتبط با آن توسط مراجع ذیصلاح مورد بررسی قرار گیرد.
ولی از همه مهمتر، سیستم فروش یکپارچه در حال حاضر بهعنوان تنها بستر قانونی عرضه خودرو توسط وزارت صمت معرفی شده و هر کانال عرضه دیگری به سبب ازدیاد تولید خودرو (از جمله بورس کالا)، ملزم به اخذ مجوز لازم جهت فعالیت از سوی وزارت صمت است. حال آنکه بورس کالا برای گرفتن این مجوز اقدام خاصی صورت نداده است.
به نظر شما دلایل فوق تا چه حد توجیهپذیر هستند؟ آیا سیستم یکپارچه عرضه خودرو با توجه به مشکلات فراوان در این سامانه، میتواند بهعنوان تنها کانال فروش این کالای مهم و متأسفانه سرمایهای به کار خود ادامه دهد؟