با اینکه بیش از یک سال از آزادسازی واردات خودرو میگذرد و این فرایند حوالی آذرماه وارد فاز عملیاتی شد، ولی بازار خودرو هنوز رنگ خودروهای خارجی را به خود ندیده است. ظاهرا عوامل خاموش در کندی واردات خودرو موجب کاهش اثربخشی فرایند شدهاند.
با اینکه زمینهچینی و توافقات لازم برای واردات خودروهای نو و کارکرده از مدتها پیش فراهم شده است، ولی فرایند عرضه و حتی ورود خودروهای خارجی به کشور با کندی هرچه تمامتر انجام میشود. همین موضوع باعث شده برخی کارشناسان حوزه، به وجود موانع خاموش در کندی واردات خودرو مشکوک شوند.
علت اصلی کند بودن فرایند واردات خودرو چیست؟
هر زمان صحبت از کندی واردات بود، بحث کمبود ارز مطرح میشد و کمی بعدتر، خبر تخصیص ارز کافی برای واردات از طریق نهادهای ذیربط و بهواسطه رسانههای مختلف به گوش میرسد. با همه اینها به نظر میآید برخلاف ادعاها، تأمین نشدن ارز واردات به سبب محدودیتهای ارزی، یکی از مهمترین عوامل خاموش در کندی واردات خودرو است.
از طرف دیگر، برخی واردکنندگان و همینطور نمایندگان مجلس به سنگاندازی سازمان ملی استاندارد در فرایند واردات خودرو اشاره میکنند. ظاهرا این سازمان بهاندازهای در تأیید کیفیت خودروهای وارداتی و صدور جواز برای عرضه آنها سختگیری میکند که فرایند عملا متوقف شده است.
یکی دیگر از عوامل خاموش در کندی واردات خودرو، دستهای پشت پرده نهادها و دستگاههایی است که هرگز قلبا راضی به ورود خودروهای خارجی نبودهاند. ایران یکی از عقبماندهترین کشورها در صنعت خودروسازی به حساب میآید. اکثر خودروهای تولید داخل، همان خودروهایی هستند که حدود ۱۰ تا ۱۵ سال پیش توسط شرکتهای غربی وارد بازار شدهاند، ولی باکیفیت و ایمنی پایینتر.
با وجود اینها، دستهای پشت پرده اجازه نمیدهند صنعت خودروسازی ایران به هر طریقی پیشرفت پیدا کند و البته دلیل آن مشخص است. با کمی تفکر میتوان مخالفان نامرئی واردات خودرو را شناسایی کرد. ورود خودروهای خارجی باکیفیت، خواه ارزانقیمت و خواه گرانقیمت، با منافع چه نهادها و دستگاههایی ضدیت دارد؟ چه افرادی بیشترین ضرر را با ورود خودروهای داخلی متحمل میشوند؟ آیا خودروسازان داخلی توان رقابت با خودروهای وارداتی را دارند و قادر به تحمل رقبای خارجی در بازار کشور هستند؟ نخستین پاسخی که به ذهن شما میرسد، مالکین دستهای پشت پرده را که مهمترین عوامل خاموش در کندی واردات خودرو به حساب میآیند، مشخص میکند.