بازار معاملات خودرو در تمام دنیا بسیار فعال است؛ اما در کشور ما خرید و فروش خودرو به معامله‌ای حساس و پرریسک تبدیل شده است و دلیل آن انحصاری بودن بازار خودرو و تبدیل شدن این کالای مصرفی به کالای سرمایه‌‌ای است. اما ریسک‌های معاملات خودرو چه هستند و چطور می‌توانیم آن‌ها را به حداقل برسانیم؟ همراه‌مان بمانید؛ در این مطلب از کارنامه به این سؤالات پاسخ خواهیم داد.
۱. قیمت‌گذاری نادرست
آیا خودرویی که برای خرید انتخاب کرده‌اید، قیمت منصفانه‌ای دارد؟ بسیاری از دلال‌های خودروهای کارکرده، از لنگرهای قیمتی استفاده می‌کنند تا متقاعد شوید که قیمت پیشنهادی‌شان مناسب است. به‌عنوان مثال، خودروی کارکرده‌ای با قیمت ۵۰۰ میلیون تومان را به شما نشان می‌دهند و بعد می‌گویند ما خودرویی دقیقا مشابه اما با قیمت ۴۸۰ میلیون تومان را به شما پیشنهاد می‌کنیم. در چنین شرایطی احتمالا فکر می‌کنید که این یک معامله طلایی است؛ درحالی‌که قیمت متداول خودرویی با آن مشخصات، بیشتر از ۴۵۰ میلیون تومان نیست! این مثالی از لنگر قیمتی است که توسط دلال‌های خودرو استفاده می‌شود؛ بنابراین باید هوشیار باشید و قبل از معامله، به‌خوبی درباره قیمت‌های روز تحقیق کرده باشید.
۲. دستکاری کیلومتر خودرو
همه ما به‌دنبال خودروهایی با کارکرد کمتر هستیم. فروشندگان متقلب هم از این موضوع مطلع هستند و سعی می‌کنند کیلومترشمار را دستکاری کنند تا آن را کمتر از میزان واقعی نشان دهند. این کار باعث می‌شود شما خودرویی را با قیمت بالاتر از ارزش واقعی‌اش خریداری کنید. برای جلوگیری از این مسئله، می‌توانید به سوابق سرویس‌های خودرو مراجعه کنید، به وضعیت کلی خودرو دقت کنید و در صورت امکان از سیستم‌های معتبر بررسی سابقه کیلومتر خودرو استفاده کنید. برای تشخیص دستکاری کیلومترشمار، می‌توانید به مواردی مانند اختلاف زیاد بین ظاهر خودرو و میزان کارکرد اعلام‌شده، فرسودگی بیش‌ازحد برخی قطعات، و تطابق نداشتن تاریخ سرویس‌ها با میزان کارکرد توجه کنید. خیلی عجیب است اگر مثلا یک خودروی اقتصادی مدل ۹۰، تنها ۵۰ هزار کیلومتر کار کرده باشد؛ این‌طور نیست؟!
۳. بررسی گارانتی
درصورتی‌که قصد خرید خودروهایی با کارکرد بسیار پایین را داشته باشید، احتمالا می‌توانید مدل‌هایی پیدا کنید که هنوز شامل گارانتی هستند. در چنین مواقعی باید کاملا هوشیار باشید؛ زیرا فروشنده ممکن است به شما اعلام کند که خودرو هنوز گارانتی دارد، درصورتی‌که به‌دلیل عواملی مانند انجام ندادن سرویس‌های دوره‌ای، استفاده غیرعادی از خودرو یا تعمیرات غیرمجاز، گارانتی خودرو باطل شده باشد. بنابراین توصیه می‌کنیم در هنگام خرید خودرو با گارانتی، حتما به نمایندگی مجاز خودرو مراجعه کنید تا از صحت ادعای فروشنده مطمئن شوید.
۴. مشکلات پنهان رنگ، بدنه و شاسی
زمانی که به نمایشگاه‌های خودرو مراجعه می‌کنید، خودروهای درخشان و براقی را خواهید دید که به‌راحتی شما را وسوسه می‌کنند. اینجا همان جایی است که نباید به چشم‌هایتان اعتماد کنید، خصوصا اگر کارکرد و مدل خودرو بالا باشد! گزارش جامع کارنامه از وضعیت بازار خودرو در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که سلامت رنگ خودروهای کارکرده داخلی بعد از ۲۰ هزار کیلومتر، حدود ۴۰ درصد افت می‌کند. این میزان برای خودروهایی با کارکرد بیشتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر، به بیش از ۹۰ درصد می‌رسد، یعنی کمتر از ۱۰ درصد احتمال دارد که خودرویی با کارکرد بیشتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر، از لحاظ بدنه کاملا سالم باشد. در چنین شرایطی شاید فکر کنید که با خرید خودروی صفر کیلومتر می‌توانید از سلامت رنگ و بدنه مطمئن باشید، اما رنگ‌شدگی خودروهای صفر کیلومتر اخیرا به‌شدت متداول شده است. بنابراین فرقی نمی‌کند که خودروی نو می‌خرید یا کارکرده، در هر صورت احتمال وجود نقص‌هایی در رنگ، بدنه یا شاسی وجود دارد.
۵. مشکلات فنی پنهان
«حتی زاپاس هم زیر خودرو نرفته!» جمله‌ای که ممکن است بارها در هنگام خرید خودرو بشنوید! بله شاید زاپاس نو باشد، اما ممکن است تنها چیزی که دست‌نخورده باقی مانده، همین زاپاس باشد! گاهی‌اوقات خودرویی که ظاهرا در وضعیت خوبی به نظر می‌رسد، مشکلات فنی جدی دارد. این مشکلات ممکن است در کوتاه‌مدت ظاهر نشوند و پس از مدتی هزینه‌های سنگینی روی دست خریدار بگذارند. برخی از مشکلات احتمالی رایج در خودروهای کارکرده عبارت‌اند از:
- مشکلات موتوری مانند نشت روغن، صدای غیرعادی، مصرف زیاد سوخت و عملکرد ناپایدار
- مشکلات گیربکس مانند لغزش دنده، صدای غیرعادی و تأخیر در تعویض دنده
- مشکلات سیستم تعلیق و فرمان مانند جهت‌گیری غیرعادی خودرو
- مشکلات سیستم‌های الکتریکی مانند چراغ‌ها، باتری، سنسورها و واحدهای کنترل
شناسایی این مشکلات می‌تواند دشوار باشد، به همین خاطر کمک گرفتن از یک متخصص ضروری است.
۶. ریسک‌های معامله قانونی و شرایط پرداخت
آخرین و شاید مهم‌ترین ریسک، شرایط و نحوه معامله خودرو است. نادیده گرفتن ریسک‌های معامله قانونی، می‌تواند بدترین اشتباه در معامله باشد، حتی بدتر از ازدست‌دادن پول‌هایتان! هر اشتباهی در مدارک خودرو یا قرارداد خرید و فروش، می‌تواند به مشکلات حقوقی منجر شود و شما را به دردسر بیندازد. بنابراین حتماً قرارداد فروش را به‌طور کامل و با دقت مطالعه کنید و مطمئن شوید که تمامی مدارک خودرو از جمله کارت مالکیت، بیمه و معاینه فنی مشکلی ندارند. علاوه‌بر این، باید به روش‌های پرداخت هم توجه داشته باشید. هریک از روش‌های پرداخت نقدی، انتقال بانکی و چک ممکن است ریسک‌های خاص خود را داشته باشد. برای مثال، چک‌های بی‌محل یا تأخیر در پرداخت می‌تواند مشکلات بزرگی ایجاد کند. بهترین راهکار این است که از روش‌های ایمن و مطمئن برای پرداخت استفاده کنید و در صورت امکان، پرداخت را در حضور واسطه‌های قانونی یا در دفاتر اسناد رسمی انجام دهید.
چطور ریسک‌های معامله خودرو را به حداقل برسانیم؟
معامله خودرو می‌تواند فرآیند پیچیده و پر از ریسکی باشد، اما با کمی دقت و تحقیق می‌توان این ریسک‌ها را به حداقل رساند. همیشه قبل از انجام هرگونه معامله، تحقیقات کافی انجام دهید، از مشاوران حرفه‌ای کمک بگیرید و تمامی جزئیات را بادقت بررسی کنید. داشتن اطلاعات کافی به شما کمک می‌کند که بتوانید سؤالات درستی از فروشنده بپرسید و در دام ترفندهای فروش (مانند لنگر قیمتی) نیفتید. توصیه می‌کنیم که حتی اگر دانش فنی و تجربه خرید خودروی کارکرده را ندارید، از فروشنده بخواهید که خودرو را برای تست در اختیارتان قرار دهد. اگر فروشنده از قبول درخواست شما امتناع کند، باید آن را یک زنگ خطر تلقی کنید. همچنین مهم است که تمام مدارک خودرو مثل برگه سبز، معاینه فنی، سند و .. را بررسی کنید تا از مشکلات حقوقی پیشگیری شود.
خرید و فروش خودرو با کارنامه
«کارنامه» برای کاهش حداکثری ریسک‌های معامله خودرو، خدمات متنوعی را هم برای خریداران و هم برای فروشندگان ارائه می‌کند. در ادامه برخی از این خدمات را معرفی می‌کنیم:
خرید خودروی کارشناسی‌شده
کارنامه امکان خرید خودروهای کارشناسی‌شده را ارائه می‌دهد. در این خودروها ریسک‌های مربوط به بدنه، موتور و دستکاری کیلومتر کاملا برطرف شده است. خودروهای کارشناسی‌شده کارنامه با استفاده از ضخامت‌سنج، اتاق نور، دیاگ و جک کاملا بررسی می‌شوند تا با بررسی بیش از ۴۳۰ نقطه خودرو، گزارش کاملی به مشتری ارائه شود.
درخواست کارشناسی خودرو
مسلم است که در هنگام خرید خودروی کارکرده به یک کارشناس متخصص نیاز دارید. کسی که بتواند تمام مشکلات و دستکاری‌های احتمالی خودرو را تشخیص دهد. از طرفی، همان‌طور که گفتیم، خودروهای صفرکیلومتر هم ممکن است مشکلاتی در بدنه یا موتور داشته باشند. خدمات کارشناسی در محل کارنامه به شما کمک می‌کند تا از سلامت کلی خودروی مدنظر خود اطمینان پیدا کنید.
دستیار فروش کارنامه
«دستیار فروش خودرو» خدمت دیگری است که معامله آسان خودرو را ممکن می‌کند. دستیار فروش، خدماتی مانند کارشناسی خودرو، قیمت‌گذاری، بررسی و تکمیل مدارک و همچنین فروش خودرو را برای مالک خودرو فراهم می‌سازد. همچنین مزایایی مثل کارشناسی رایگان، تنظیم مبایعه‌نامه و ضمانت تا سقف ۸۰۰ میلیون تومان در سرویس دستیار فروش کارنامه ارائه می‌شود.