توقیف خودرو به معنای این است که به دلایل قانونی و مدنی خودرو از مالک گرفته شده است و تا تعیین تکلیف به پارکینگ منتقل می‌شود. البته اگر مدارک مالکیتی و هویتی را به‌همراه داشته باشید، می‌توانید پیش از رسیدن ماشین به پارکینگ، جلوی توقیف خودرو را بگیرید. منتها تمام این‌ها شرایط و قوانین خاص خودش را دارد. همراه‌مان بمانید؛ در این مطلب می‌خواهیم ببینیم توقیف خودرو به چه دلایلی انجام می‌شود و چطور می‌توانید خودرویتان را از پارکینگ ترخیص کنید.
توقیف خودرو چیست؟
طبق ماده شماره ۱۳ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مأموران راهنمایی‌ورانندگی می‌توانند در صورت بروز تخلفات مشخصی، خودروی فرد متخلف را با لوازم مخصوص حمل خودرو، به نزدیکترین پارکینگ، ستاد یا مقر انتظامی انتقال دهند؛ تمامی هزینه‌های مربوط به حمل و نگهداری خودرو هم برعهده مالک خودرو یا فرد متخلف است.
در کل دو نوع توقیف خودرو وجود دارد:
- توقیف قانونی: در این حالت خودرو به پارکینگ منتقل نمی‌شود؛ اما مالک حق فروش و تغییر مالکیت خودرو را ندارد.
- توقیف فیزیکی: در این حالت مالک نه حق فروش خودرو را دارد و نه می‌تواند از خودرو استفاده کند؛ چراکه خودرو به پارکینگ منتقل می‌شود.
دلایل توقیف خودرو
دلایل مختلفی برای توقیف خودرو وجود دارد. شاید فکر کنید تنها پلیس راهنمایی‌ورانندگی امکان صدور دستور توقیف خودرو را دارد؛ اما در کنار پلیس راهنمایی‌ورانندگی، مراجع قضایی و پلیس اخلاقی هم می‌توانند در موارد خاص از جمله بدهکاری مالک خودرو، به‌اجرا گذاشته‌شدن مهریه و … درخواست توقیف خودرو را بدهند.
ازجمله دلایل توقیف خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصادف منجر به آسیب یا فوت (در این حالت، خودرو نقش آلت جرم را دارد و به همین دلیل توقیف می‌شود.)
- به‌همراه نداشتن مدارک خودرو مثل بیمه شخص ثالث، کارت ماشین و گواهینامه. (اگر راننده شناسنامه خود را به‌همراه داشته باشد، می‌تواند آن را به پلیس تحویل دهد و در اسرع وقت به‌همراه دیگر مدارک، به نزدیکترین مرکز راهنمایی‌ورانندگی مراجعه کند.)
- رانندگی بدون داشتن گواهینامه
- عبور از چراغ قرمز
- سرعت غیرمجاز
- سبقت غیرمجاز در مسیرهای دوطرفه
- انحراف به چپ در محورهای اصلی رانندگی
- توقف و پارک در محل‌های پارک ممنوع مثل پیاده‌رو، مقابل ورودی خانه، ورودی و خروجی اتومبیل‌روی ساختمان‌ها، در ۱۵متری میادین، تقاطع‌ها و سه‌راهی‌ها، در ۱۵متری دسترسی شیرهای آتش‌نشانی و … (در صورت توقف، راننده باید پشت فرمان باشد.)
- انجام حرکات نمایشی یا مارپیچ
- نداشتن بیمه شخص ثالث
- رانندگی در حالت مستی
- داشتن بیشتر از ۳ میلیون تومان خلافی پرداخت‌نشده
جلوگیری از انتقال خودرو به پارکینگ هنگام حمل با جرثقیل
خبر خوب اینکه اگر در زمان حمل خودرو در محل حاضر شوید و با ارائه مدارک هویتی و مالکیتی از مأمور بخواهید خودرو را تحویل‌تان دهد، مأمور راهنمایی‌ورانندگی باید درخواست‌تان را قبول کند. بسیاری از افراد از این حق قانونی خود اطلاع ندارند و در این مواقع برای جلوگیری از انتقال خودرو به پارکینگ کاری انجام نمی‌دهند؛ درصورتیکه می‌توانند با ارائه مدارک لازم، مانع انتقال خودرویشان به پارکینگ شوند.
«در کلیه موارد، اگر قبل یا در هنگام حمل خودرو، مالک حاضر شود و با ارائه مدارک از مأمور درخواست کند که خودرو را تحویل دهد، مأمور راهنمایی‌ورانندگی باید ضمن صدور قبض جریمه برای مالک، خودرو را به او تحویل دهد.»
به یاد داشته باشید:
- این تبصره برای خودروهایی که به‌دلیل ارتکاب جرم یا حمل قاچاق توقیف شده‌اند، صدق نمی‌کند. طبق قانون، اگر خودرویی بیش از ۲۰ لیتر مشروبات الکلی یا موادمخدر حمل کند، پلیس باید آن را ضبط و توقیف کند.
- این تبصره مربوط به زمان بارگیری یا حمل خودرو توسط جرثقیل و پیش از ورود آن به پارکینگ است.
- ارائه مدارک هویتی و مالکیتی برای دریافت خودرو پیش از ورود به پارکینگ الزامی است.
- در هنگام تحویل گرفتن خودرو، نباید وجهی بابت هزینه بالابر یا جرثقیل از مالک خودرو دریافت شود.
چطور بدانیم خودرو به کدام پارکینگ منتقل شده است؟
اگر خودرو به‌دلیل توقف در مکان‌های پارک ممنوع به پارکینگ منتقل شود، آدرس و نام پارکینگ برای مالک خودرو پیامک می‌شود.
راه‌های دیگری هم برای اطلاع پیدا کردن از آدرس پارکینگ خودروی توقیفی وجود دارد؛ مثلا:
- اعداد پلاک خودرو را بدون حرف و کلمه «ایران» به سرشماره ۳۰۰۵۳۵۳ پیامک کنید. اگر خودروی شما توسط پلیس به پارکینگ منتقل شده باشد، می‌توانید آن را پیگیری کنید.
- راه دیگر این است که مستقیم با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرید. پلیس با پیگیری از طریق شماره پلاک خودرو، به شما می‌گوید که خودرو به کدام پارکینگ یا مرکز توقیف خودرو منتقل شده است.
- اگر به افسری که خودروی شما را توقیف کرده است، دسترسی دارید، می‌توانید برای اطلاع از آدرس پارکینگ به او مراجعه کنید.
مدارک موردنیاز برای ترخیص خودرو از پارکینگ
پیش از اینکه برای ترخیص خودروی توقیفی به پارکینگ بروید، ابتدا مدارک زیر را آماده کنید و در مراجعه حضوری همراه خود ببرید.
- برگه تسویه عوارض شهرداری
- اصل گواهینامه به‌همراه کپی آن
- اصل بیمه‌نامه شخص ثالث به‌همراه کپی آن
- اصل برگ سبز خودرو و کارت ماشین به‌همراه کپی آن‌ها
- اصل کارت ملی متخلف به‌همراه کپی آن (برای مواقعی که راننده، مالک خودرو نباشد.)
- نامه ترخیص (که باید آن را از پارکینگ بگیرید.)
- برگه تسویه خلافی خودرو
مراحل ترخیص خودرو از پارکینگ
فرض می‌کنیم نشانی پارکینگی را که خودرویتان در آن توقیف شده است و همچنین مدارک لازم برای ترخیص را دارید. با دنبال کردن گام‌های زیر، می‌توانید خودرو را از پارکینگ ترخیص کنید:
- در پارکینگ، مجوز ترخیص خودرویتان را بگیرید.
- سپس تأییدیه پلیس را دریافت و بار دیگر به پارکینگ مراجعه کنید.
- هزینه‌های مربوط به پارکینگ و جرثقیل را پرداخت کنید.
- خودرو را تحویل بگیرید.
ترخیص اینترنتی خودروی توقیفی
از طریق اپلیکیشن «پلیس من» می‌توانید درخواست ترخیص خودرویتان را به‌صورت اینترنتی ثبت کنید. برای این کار، گام‌های زیر را دنبال کنید:
- وارد اپلیکیشن شوید و در صفحه اول بخش «خدمات راهور» و سپس «ترخیص خودرو» را انتخاب کنید.
- در این مرحله می‌توانید یا شماره پلاک خودرو یا شماره قبض پارکینگ را وارد کنید.
- جریمه خلافی را پرداخت کنید.
- در ادامه علت توقیف خودرو براساس اطلاعات ثبت‌شده، به کارتابل سامانه جامع پارکینگ ستاد ترخیص ارسال می‌شود.
- اگر اطلاعات واردشده صحت داشته باشد و هیچ منعی نسبت به ترخیص خودرو از پارکینگ وجود نداشته باشد، مراتب ترخیص خودرو در قالب پیامک برای مالک ارسال می‌شود.
- هزینه‌های انتقال و نگهداری در پارکینگ را می‌توانید از طریق درگاه آنلاین پرداخت کنید.
- بعد از انجام تمام مراحل بالا، پیامک تحویل خودرو برایتان ارسال می‌شود. می‌توانید به پارکینگ مراجعه کنید و خودروی خود را تحویل بگیرید.
بررسی شرایط ترخیص خودرو در حالت‌های خاص
۱. ترخیص خودرو بدون داشتن برگه سبز
برای ترخیص خودرو از پارکینگ باید سند سبز خودرو را به‌همراه داشته باشید. بدون این سند، امکان ترخیص خودرو از پارکینگ وجود ندارد.
۲. ترخیص خودرو از پارکینگ بدون حضور مالک
اگر فردی که قرار است برای ترخیص مراجعه کند مالک خودرو نباشد، باید ابتدا وکالت‌نامه قانونی از مالک دریافت کند و سپس کارهای ترخیص را انجام دهد. به‌عبارتی، حضور مالک هنگام ترخیص اجباری است؛ مگر اینکه به فرد دیگری وکالت داده باشد.
۳. ترخیص خودرو با قولنامه
خودرویی که در پارکینگ توقیف شده است، تنها با ارائه مدارکی که قبلا نام بردیم، به مالک خودرو یا نماینده قانونی او تحویل داده می‌شود. امکان ترخیص خودرو با قولنامه و مدارک مشابه وجود ندارد.
شکایت از پارکینگ
شما باید خودروی خود را به همان صورتی‌که به پارکینگ تحویل داده شده بود، تحویل بگیرید. درصورتیکه هرکدام از لوازم و وسایل خودرویتان به سرقت رفته باشد، می‌توانید از متصدی پارکینگ شکایت کنید. موضوع شکایت هم «شکایت سرقت» خواهد بود. در زمان تحویل گرفتن خودرو از پارکینگ، برگه‌ای به شما داده می‌شود که لیست تجهیزات و آپشن‌های خودرو داخل آن نوشته شده است. این فهرست را به‌دقت بررسی کنید تا در زمان تحویل گرفتن خودرو اگر تغییری در وضعیت ظاهری و امکانات خودروی خود مشاهده کردید، بتوانید علیه پارکینگ شکایت کنید.
موارد زیر قابل پیگیری‌اند و امکان ثبت شکایت از پارکینگ را دارند:
- دریافت کرایه بیشتر از مقدار تعیین‌شده قانونی
- تحویل ندادن خودرو به مالک زمانی که برگه قانونی ترخیص را به‌همراه دارد
- سرقت قطعات خودرو
- سرقت لوازم خودرو
آدرس و ساعت کاری مراکز ترخیص خودرو در تهران
- راهور مرکز: خیابان آزادی، نبش خیابان رودکی
- منطقه ۱: بزرگراه ارتش، نرسیده به چهارراه مینی‌سیتی، انتهای بلوار اوشان، روبه‌روی بیمارستان ۵۰۵ ارتش
- منطقه ۲: بزرگراه همت، تقاطع یادگار امام
- منطقه ۳: بزرگراه حقانی، شرق به غرب، بعد از خروجی مدرس، سمت راست
- منطقه ۴: فلکه چهارم تهرانپارس، خیابان توحید، خیابان نهم غربی، میدان قرآن
- منطقه ۵: بزرگراه همت، شرق به غرب، ابتدای جنت‌آباد شمالی، کوچه دانش
- منطقه ۶: میدان ولیعصر (عج)، ابتدای خیابان کریم‌خان
- منطقه ۷: خیابان سهروردی جنوبی، پایین‌تر از مطهری، نبش کوچه مریوان پلاک ۱۱۴
- منطقه ۸: گلبرگ غربی، تقاطع کرمان
- منطقه ۹: خیابان قزوین پایین‌تر از میدان فتح، نرسیده به سه‌راه بوتان، روبه‌روی خیابان جرجانی
- منطقه ۱۰: بزرگراه نواب، نبش محبوب مجاز
- منطقه ۱۱: خیابان قزوین، نرسیده به خیابان استخر، جنب شهرداری
- منطقه۱۲: خیابان شوش، خیابان ره کوهی، پشت بوستان بهاران، جنب کلانتری ۱۶ مولوی
- منطقه ۱۳: اتوبان شهید دوران، جنب پمپ گاز
- منطقه ۱۴: شهید محلاتی، نبرد شمالی بعد از پاسدار گمنام، ابتدای خیابان قیام، انتهای کوی شهید ابراهیم بیدی
- منطقه۱۵: میدان بسیج، ابتدای خیابان ابوذر، جنب شهرداری منطقه ۱۵
- منطقه۱۶: میدان بهمن، اول تندگویان
- منطقه ۱۷: خیابان آیت‌اله سعیدی، بعد از چهارراه یافت‌آباد، نبش ریل آهن، خیابان آزادی
- منطقه ۱۸: ابتدای جاده ساوه، سر پل ساوه، میدان بوتان، تقاطع بوتان و زرند
- منطقه ۱۹: نعمت‌آباد، میدان شهید سروری، اتوبان کاظمی، خیابان لوله گاز
- منطقه ۲۰: خیابان ۲۴متری رازی، انتهای کریمی شیرازی استخر سابق، بعد از فروشگاه شهروند شهرداری منطقه ۵
- منطقه ۲۱: تهرانسر، ابتدای بلواریاس، نرسیده به کمربندی آزادگان
- منطقه ۲۲: شهرک راه‌آهن، ضلع غربی میدان المپیک.
- ستاد ترخیص زنجان: خیابان زنجان شمالی.
- ستاد ترخیص خلیج فارس: جاده قدیم کرج، کیلومتر ۷، خیابان خلیج فارس، بلوار رهنما
سؤالات متداول
۱. اگر خودرو در هنگام حمل یا در پارکینگ آسیب ببیند، چه کسی باید خسارت بدهد؟
در چنین حالتی پرداخت خسارت خودرو برعهده مأمور یا مسئول پارکینگ است. همچنین، با داشتن برگه بیمه بدنه خودرو می‌توانید هزینه تعمیر و خسارت را از بیمه بگیرید.
۲. هزینه ترخیص خودروی توقیفی چقدر است؟
هزینه ترخیص خودروی توقیفی شامل هزینه جرثقیل و هزینه پارکینگ به‌اضافه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده است. خوابیدن خودرو در پارکینگ روزانه هزینه مشخصی دارد که باید آن را در تعداد روزهایی که ماشین در پارکینگ بوده است، ضرب کنید. به‌جز این، خلافی ماشین و عوارض شهرداری را هم باید پرداخت کنید.
۳. آیا امکان تحویل خودروی توقیف‌شده به فردی غیر از مالک وجود دارد؟
بله، درصورتیکه فرد وکالت‌نامه قانونی از مالک خودرو داشته باشد.
سخن آخر
توقیف خودرو به دلایل مختلفی ازجمله پارک در پیاده‌رو، تصادف منجر به آسیب و مرگ، خلافی بالا و … رخ می‌دهد. در این مطلب، به‌طور کامل مدارک و مراحل ترخیص خودرو از پارکینگ و همچنین لیست مراکز و ستادهای ترخیص خودرو در مناطق ۲۲گانه تهران را بررسی کردیم.
برایمان بنویسید که آیا تجربه‌ای از ترخیص خودروی توقیف‌شده دارید؟ ترخیص خودرو از پارکینگ چقدر طول کشید؟