خودروها هم مثل هر وسیله دیگری پس از مدتی استفاده دچار یک سری مشکلات می‌شوند و شنیدن صداهای اضافی هنگام رانندگی هم یکی از آنهاست. این صداها ممکن است از بخش‌های مختلف خودرو مثل موتور، فرمان، ترمز و … ناشی شوند، و علاوه بر اینکه آزاردهنده هستند، اغلب از اختلال و ایرادهای به‌وجود آمده در خودرو خبر می‌دهند.
مواد استفاده شده در ساخت خودرو نقش خیلی مهمی در این بین دارد و مسلماً هرچه باکیفیت‌تر باشد، خودرو بی‌سروصداتر خواهد بود. کیفیت نه‌چندان خوب جاده‌ها و خیابان‌ها هم که یکی از شکایت‌های رایج رانندگان ایرانی است، عامل تاثیرگذاری در ایجاد سروصدا به شمار می‌آید.
صداگیری خودرو چیست؟ کدام قسمت‌ها باید صداگیری شوند؟
راه حل مشکلی که در بالا گفتیم، صداگیری است. با انجام صداگیری خودرو، می‌توانیم صداهای اضافی، لرزش‌ها و … را کاهش دهیم. هنگام صداگیری تمامی قسمت‌های خودرو بررسی می‌شوند، اما مهم‌ترین آیتم‌هایی که اغلب نیاز به صداگیری دارند عبارتند از ستون‌ها، داشبورد، صندوق عقب، سقف، درب‌ها، قاب فرمان و سیستم تهویه.
اهمیت صداگیری خودرو
فرض کنید که در حال رانندگی هستید و این صداها و تکان‌های اضافی مدام آزارتان می‌دهد. اگر این اتفاق هر روز بیفتد، به احتمال زیاد ترجیح می‌دهید که به‌جای استفاده از ماشین، مسیرتان را با پای پیاده بروید! اگر جزو افرادی باشید که فعالیت روزمره‌شان وابسته به استفاده از خودرو است، تحمل چنین شرایطی برایتان سخت‌تر هم خواهد بود. بنابراین کاری که باید در اولین فرصت انجام دهید این است که صداگیری را انجام دهید.
عوامل ایجاد صدا در خودرو
برای اینکه بخواهیم صداگیری را انجام دهیم، ابتدا باید منشاء ایجاد صدا را پیدا کنیم. ایجاد صداهای اضافی خودرو اغلب در یکی از سه عامل زیر خلاصه می‌شود:
- صداهای ناشی از موتور و بخش‌های مکانیکی
- صداهای ناشی از قطعات کابین
- صداهای محیطی و مرتبط با جاده
حالا که با صداگیری خودرو و اهمیت آن آشنا شدیم، به بررسی علل ایجاد صدا می‌پردازیم:
صدای غژغژ یا جیغ تسمه‌ها
یکی از صداهای رایجی که درون کابین شنیده می‌شود، صدای جیغ‌مانند تسمه‌ها است. علل عمده ایجاد چنین صدایی هنگام شتاب گرفتن خودرو عبارتند از:
- انعطاف کم تسمه‌ها و جنس نامرغوب آنها
- کهنگی یا خشک شدن تسمه‌ها
- شل یا سفت بودن غلطک تسمه سفت‌کن
- ایجاد اصطکاک بین فولی و تسمه‌ها
اگر برای تعمیر مشکلات تسمه زود اقدام کنید، می‌توانید با هزینه‌ای اندک آن را رفع کنید. به‌عنوان مثال، با رگلاژ کردن تسمه سفت‌کن، یا تعویض تسمه خراب می‌توان صداهای اضافی آن را برطرف کرد. اگر مشکل از تسمه تایم باشد و در صورت رسیدگی نکردن پاره شود، هم به موتور خودرو آسیب شدید وارد می‌کند و هم هزینه زیادی را روی دست شما می‌گذارد.
صدای ناله هنگام چرخاندن فرمان
شاید برایتان پیش آمده باشد که با چرخاندن فرمان صدایی شبیه به ناله از درون کاپوت بشنوید. چنین صدایی به پمپ هیدرولیک فرمان مرتبط می‌شود. در این حالت می‌توانید احتمال دهید که یا سطح روغن هیدرولیک کم شده یا اورینگ‌های داخل پمپ خراب شده‌اند. افزودن کمی روغن یا هواگیری می‌تواند مشکل را حل و از هزینه‌های سنگین بعدی پیشگیری کند.
صدای ضربه‌مانند یا خرخر از درون موتور خودرو
گاهی موقع روشن کردن خودرو، صدای خرخر منظمی به گوش می‌رسد، به‌ویژه در خودروهایی که میل سوپاپ آنها بالاست. این صدا ممکن است با گرم شدن و بالا رفتن دور موتور از بین برود، اما گاهی همچنان به گوش می‌رسد. در چنین حالتی می‌توانید احتمال دهید که این صدا ناشی از خرابی تایپیت یا خلاصی بیش از حد سوپاپ‌ها است. بنابراین استکان‌های تایپیت باید تعویض شوند.
این نوع صدا ناشی از اتفاقاتی است که درون سیلندر می‌افتد. اگر شمع ماشین خراب باشد یا بین مخلوط هوا و سوخت تعادل برقرار نشود، احتراق ناقص شکل می‌گیرد و درون سیلندر انفجار رخ می‌دهد. احتراق ناقص باعث می‌شود که خودرو نتواند حرکت یکنواختی داشته باشد. بنابراین علاوه بر تولید صداهای آزاردهنده، در رانندگی و کنترل ماشین نیز مشکل ایجاد خواهد کرد.
صدای فیس‌فیس زیر درب موتور
شنیدن این صدا به ما نشان می‌دهد که در جایی نشتی وجود دارد. در چنین حالتی، مایع خنک‌کننده یعنی آب و ضدیخ در حال نشت است که موجب کم شدن آب رادیاتور می‌شود و به همین دلیل موتور خودرو جوش می‌آورد. برای رفع این مشکل باید سریع اقدام کنید، چون احتمال سوختن موتور یا آسیب به سرسیلندر وجود دارد.
خرابی لوله وکیوم نیز باعث افزایش شدید مصرف سوخت می‌شود. البته این نشتی ممکن است از لوله‌های کولر باشد که در اثر آن فشار زیادی به کمپرسور وارد می‌شود.
صدای سوت هنگام ترمز گرفتن
اگر هنگام ترمز گرفتن صدایی شبیه به سوت شنیدید، باید بدانید که لنت‌ها تمام شده‌اند و باید تعویض شوند.
صدای گیربکس هنگام تعویض دنده
این مشکل مربوط به کلاچ می‌شود. کلاچ خودرو یا تنظیم نیست، یا باید تعویض شود. همچنین تنظیم نبودن اهرم دنده، نشتی و کمبود واسکازین گیربکس و از بین رفتن دنده برنجی‌ها از دیگر عوامل خرابی گیربکس هستند.
صدای هوا کشیدن منیفولد
منیفولد در خودرو وظیفه ورود هوا و خروج دود از سیلندرها را برعهده دارد و یکی از اجزای اصلی سیستم احتراق است. اورینگ‌ها و واشرهای درون منیفولد پس از مدتی کار کردن و گرم و سرد شدن ترک برمی‌دارند و از زیر هوا می‌کشند. زمانی که چنین اتفاقی می افتد، موتور در دورهای آرام دچار لرزش می‌شود و بد کار می‌کند. پیشگیری از این مشکل کار سختی نیست، و فقط کافی است که هر چهار سال یکبار اورینگ‌ها را تعویض کنید.
صدای تق‌تق از سمت لاستیک‌ها
اگر در حال رانندگی با سرعت پایین هستید و هنگام چرخاندن فرمان صدای تق‌تق به گوش‌تان می‌رسد، به احتمال زیاد پلوس آسیب دیده است. البته توصیه می‌کنیم سایر قطعات سیستم تعلیق خودرو را نیز چک کنید.
صدای ناشی از قطعات الکتریکی
گاهی هم صدای ایجاد شده ناشی از قطعات الکتریکی خودرو است. به‌عنوان مثال، برف‌پاک‌کن، بخاری، رله‌ها، انژکتور و … همگی می‌توانند ایجاد صدا کنند. هنگامی که تشخیص دادید صدا از کدام قطعه است، آن را بررسی و در صورت نیاز تعمیر کنید.
صداهای ناشی از خود کابین
زمان که خودرو قدیمی می‌شود، اجزای درون کابین هم به صدا می‌افتند. احتمالاً همه ما صدای غژغژ صندلی‌ها به‌ویژه صندلی‌های جلوی خودروهای قدیمی را شنیده‌ایم. هنگام انجام صداگیری، این نوع صداها هم رفع می‌شوند.
کدام بخش‌های خودرو را باید بررسی کنیم؟
تا اینجا با دلایل ایجاد سر و صدای خودرو آشنا شدیم. با توجه به آنچه که گفتیم، اگر هنگام رانندگی سر و صدای اضافی شنیدید، توصیه می‌کنیم که نگاهی به قسمت‌های زیر بیندازید:
- بررسی نشتی‌ها: نشتی روغن و مایع خنک‌کننده
- تسمه‌تایم
- کنترل سطح واسکازین گیربکس
- بررسی واشر سرسیلندر
- بررسی واترپمپ و چرخش آب در سیستم
- بررسی لاستیک‌ها
راهکارهای رفع صدای کابین خودرو
حالا که دیدیم سر و صدای خودرو ممکن است از کدام قسمت‌ها ناشی شود، باید برای رفع آن اقدام کنیم. گاهی می‌توانیم این کار را با تعمیر یا تعویض قطعه خراب انجام دهیم و گاهی هم با تعویض روغن موتور یا بررسی‌ها منظم خودرو برای اطمینان از سلامت آن.
تعمیر قطعات معیوب و دارای اختلال
اولین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که بخش‌های دچار مشکل را تعمیر کنیم. به‌عنوان مثال، اگر صدا از موتور می‌آید، باید ببینیم کدام بخش آن دارای اختلال است و بعد تعمیرش کنیم. در مورد سیستم تعلیق، تهویه و … هم به همین شکل.
استفاده از عایق کفپوش برای کاهش صداهای کابین
همان‌طور که از نام آن پیداست، عایق کفپوش می‌تواند صداهای اضافی را جذب کند. این کفپوش‌ها را باید در قسمت جلویی ماشین قرار داد چون در این حالت تأثیر بیشتری خواهند داشت.
نوع دیگر عایق، فوم عایق بازتابنده است که علاوه‌بر صدا، جلوی نفوذ سرما به داخل کابین را نیز می‌گیرد و استفاده از آن به‌ویژه در زمستان می‌تواند بسیار مفید باشد. فوم عایق باید زیر کفپوش قرار بگیرد و برای پوشاندن درزهای درب و پنجره‌ها نیز می‌توان از آن استفاده کرد.
انواع عایق‌های صداگیر خودرو
عایق‌های مناسب صداگیری خودرو در دو مدل به بازار عرضه شده‌اند:
عایق قیری مغناطیسی
این نوع عایق برای کاهش صدا و لرزش کف ماشین نصب می‌شود و به‌دلیل خاصیت چسبندگی آن به فلز می‌توان به‌راحتی آن را به بدنه ماشین وصل کرد. ویژگی خوب عایق قیری این است که چسبندگی بالایی دارد و نیازی به پخته شدن ندارد. می‌توان از این عایق در قسمت سقف‌ها، گلگیر و درب‌ها استفاده کرد.
عایق الاستومری
عایق الاستومری به‌عنوان عایق حرارت و برودت به‌کار می‌رود. استحکام بالای این عایق در برابر نفوذ رطوبت و بخار آب، خوردگی، حریق، رویش قارچ و کپک، روغن و مواد شیمیایی از دلایل محبوبیت این عایق بین خریداران است.
مزایای استفاده از عایق صداگیر
- کاهش صداهای محیطی (صدای جاده و باد)
- کاهش صداهای ناشی از موتور
- حفظ هوای مطبوع داخل کابین، جلوگیری از نفوذ و حرارت و سرما
- افزایش کیفیت صدای سیستم صوتی
- آرامش بیشتر حین رانندگی
دمپینگ خودرو چیست؟
دمپینگ خودرو بهترین روش برای آکوستیک کردن کابین است. استفاده از ورق‌های دمپینگ در بخش‌های مختلف خودرو از جمله سقف، کف، در‌ها، کاپوت و صندوق میزان سروصدا را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
هر ورق دمپینگ از چند لایه تشکیل می‌شود: لاستیک بوتیل، آلومینیوم، فوم و چسب. هرچه ضخامت این لایه‌ها بیشتر باشد، جذب بالاتری دارند. نکته مثبت دیگر در مورد دمپینگ این است که آتش نمی‌گیرند و می‌توانید با خیال راحت از آنها استفاده کنید.
مزایای استفاده از دمپینگ
استفاده از ورق‌های دمپینگ در نقاط مختلف خودرو مزایای قابل توجهی دارد که در اینجا به آنها پرداخته‌ایم:
کاهش سروصدای درون کابین
وجود سروصدا درون کابین برای هیچ‌کس خوشایند نیست. کاهش این نویزهای اضافی آرامش بیشتری برای سرنشینان فراهم می‌کند. استفاده از دمپینگ می‌تواند صداهای درون خودرو را تا حد زیادی (نزدیک به ۶ دسیبل) کم کند که بدون شک تأثیرش را متوجه خواهید شد. علاوه‌بر این، با کاهش این صداها و آرام شدن فضای کابین، می‌توانید از سیستم صوتی خود بیشتر لذت ببرید و صدای بلندگوها را خیلی واضح‌تر بشنوید.
عایق حرارت و برودت
دمپینگ به‌عنوان یک عایق حرارتی و برودتی نیز عمل می‌کند. با استفاده از آن حرارت ناشی از موتور و اگزوز دیگر وارد کابین خودرو نمی‌شود، و در فصول سرد نیز جلوی نفوذ سرما را می‌گیرد و به این ترتیب هوای درون کابین را مطبوع نگه می‌دارد.
مراکز صداگیری خودرو در تهران
مجتمع خدمات خودرویی وستینال
نشانی: شرق تهران، سه راه تهرانپارس، خیابان دماوند، روبروی کمیته امداد، تعمیرگاه وستینال
شماره تماس: ۰۹۱۲۸۶۸۲۲۸۶
مرکز صداگیری خودرو کاراک
نشانی: تهران – خیابان دماوند – نرسیده به سه راه تهرانپارس – جنب پمپ بنزین ۱۰۴ – تعمیرگاه خودرو کاراک
شماره تماس: ۰۲۱-۳۳۱۷۶۰۴۳ و ۰۹۱۹-۳۰۳۵۱۰۱
کلینیک تخصصی صداگیری خودرو شکارچی صدا
نشانی: تهرانسر، بلوار گلها، پلاک ۱
شماره تماس: ۰۹۱۲۶۲۷۳۶۵۴
سوالات متداول در رابطه با صداگیری خودرو
آیا استفاده از عایق، سر و صدای محیط مثل صدای باد را هم کاهش می‌دهد؟
بله، عایق‌های خودرو علاوه‌بر ایجاد هوای مطبوع‌تر درون خودرو، جلوی نفوذ باد و صداهای محیطی را نیز می‌گیرند.
صداگیری خودرو چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان این کار بستگی به تعداد قطعاتی دارد که باید بازبینی شوند. با توجه به اینکه سروصدای خودرو می‌تواند عوامل متعددی داشته باشد، بررسی هر یک و رفع‌شان اهمیت زیادی دارد.
کم سروصداترین خودروهای جهان کدام‌ها هستند؟
از جمله کم سروصداترین خودروهای جهان می‌توانیم به آئودی Q5، آئودی A8، بنز کلاس S، و تسلا مدل S اشاره کنیم.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم به علل و راه‌های رفع سروصدای خودرو بپردازیم. سروصداهای اضافی خودرو گاهی به‌عنوان یک هشدار عمل می‌کنند تا خرابی بخشی از خودرو را به ما اطلاع دهند. برای همین باید در اولین فرصت علت را بررسی و برای رفع آن اقدام کنیم. اگر شما هم تاکنون صداگیری خودرو را انجام داده‌اید، تجربه خودتان را برای ما بنویسید.