اگر این روزها به‌دنبال خرید خودرو بوده باشید، حتماً چیزهایی درباره «حساب وکالتی» شنیده‌اید. تا پیش از این نیازی به افتتاح چنین حسابی نبود، اما در حال حاضر داشتن حساب وکالتی یکی از الزامات خرید خودرو از بورس کالا و شرکت‌های خودروساز است. با ما همراه باشید تا در ادامه بیشتر با آن آشنا شویم.
حساب وکالتی چیست
درست مثل زمانی که به کسی وکالت می‌دهید تا کارهایتان را از طرف شما انجام دهد، حساب وکالتی نیز به این معنی است که به طرف مقابل اجازه می‌دهید برای پرداخت هزینه‌های معاملاتی، از حساب بانکی شما پول برداشت کند.
کاربرد حساب وکالتی
تمام مشتریانی که قصد خرید در بورس کالا را دارند، باید برای افتتاح حساب وکالتی اقدام کنند. با دادن حساب وکالتی به بورس، کارگزار به حساب بانکی شما دسترسی دارد و برای خرید و فروش انواع دارایی می‌تواند به‌طور مستقیم از آن برداشت کند.
همچنین، زمانی که حساب وکالتی خود را به شرکت‌های خودروساز مثل ایران‌خودرو و سایپا می‌دهید و برای خرید خودرو ثبت‌نام می‌کنید، این شرکت‌ها مبلغ لازم را از حسابی که به آنها داده‌اید، برداشت می‌کنند.
ضرورت داشتن حساب وکالتی
به گفته امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، الزام افتتاح حساب وکالتی مانع از شکل‌گیری دلالی می‌شود و از آنجایی که ثبت‌نام منوط به انجام پیش‌پرداخت است، تنها مصرف‌کننده واقعی خودرو اقدام به ثبت‌نام می‌کند. البته باید به نیاز واقعی برخی از افراد که توان پیش‌پرداخت را ندارند با روش‌های مکمل و اصولی پاسخ داده شود.
حساب وکالتی در بورس کالا
اکنون که خودروها وارد بورس کالا شده‌اند، برای انجام معامله لازم است که علاوه‌بر دریافت کد بورسی، حساب وکالتی خود را نیز به کارگزار اعلام کنید.
برای افتتاح حساب وکالتی ابتدا باید کد معاملاتی بورس کالا را دریافت کنید. این فرایند به‌صورت آنلاین انجام می‌شود. سپس یک معرفی‌نامه برای بانک از کارگزاری بگیرید و برای افتتاح حساب وکالتی به بانک موردنظرتان مراجعه کنید. اکنون باید مبلغ موردنیاز برای ثبت سفارش خودرو را به این حساب واریز کنید.
مبلغی که به حساب واریز می‌کنید به نوع خودرو و تقاضایی که برای آن وجود دارد بستگی دارد. مثلا برای برخی خودروها، کافی است که مبلغ موجود در حساب وکالتی شما ۱۰% قیمت پایه باشد. در مورد خودروهای پرفروش‌تر و پرطرفدارتر، گاهی باید ۵۰% یا حتی ۱۰۰% قیمت پایه را در حساب خود داشته باشید.
البته نیازی نیست که نگران کافی بودن یا نبودن موجودی حساب‌تان باشید، چون قبل از فرا رسیدن روز عرضه، هم شرکت خودروساز و هم سازمان بورس میزان دقیق وجهی را که باید در حساب وکالتی داشته باشید، اعلام می‌کنند.
نحوه دریافت معرفی‌نامه حساب وکالتی
اولین قدم برای ورود به بورس ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام است. سپس باید به کارگزاری مراجعه و مراحل ثبت‌نام را طی کنید که شامل ارائه مدارک هویتی، نمونه امضا و عکس و … می‌شود.
پس از وارد کردن اطلاعات و تأیید آنها توسط کارگزاری، یک معرفی‌نامه به شما ارائه می‌شود. اکنون باید از این نامه پرینت بگیرید و همراه با مدارک هویتی خود به یکی از بانک‌های خدمات‌دهنده برای افتتاح حساب وکالتی رجوع کنید.
مدارک لازم برای افتتاح حساب وکالتی
افتتاح حساب وکالتی درست مثل افتتاح دیگر حساب‌های بانکی است و به مدارک مشابهی نیاز دارد. تنها مدرکی که حساب وکالتی علاوه‌بر سایر مدارک هویتی نیاز دارد، نامه‌ای است که باید از کارگزاری خود دریافت کنید. با این حال، مدارک لازم برای افتتاح حساب در بانک‌ها عبارتند از:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی (از تمامی صفحات)
- نداشتن سابقه چک برگشتی و بدهی معوق بانکی (با استعلام از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران)
- ارائه مدارک شغلی که نشان‌دهنده فعالیت شغلی یا تجاری معتبر شما باشد.
- کپی سند منزل یا قولنامه یا اجاره‌نامه دارای کد رهگیری به همراه اصل آن
- در صورت افتتاح حساب توسط قائم‌مقام قانونی (ولی، وصی، وکیل، قیم) علاوه بر مدارک فوق، ارائه تصویر مستند قانونی شامل شناسنامه ولی، قیم‌نامه یا وکالت‌نامه معتبر و … ضروری است.
حساب وکالتی برای شرکت سایپا
شرکت سایپا داشتن حساب وکالتی را از بهمن ۱۴۰۱ برای مشتریان خود الزامی کرد. البته داشتن حساب وکالتی سایپا تنها برای متقاضیان طرح فروش عادی (فروش فوق‌العاده، فروش فوری و پیش‌فروش) سایپا است. بنابراین متقاضیان طرح‌های دیگر مثل طرح جوانی جمعیت یا طرح نوسازی سایپا نیازی به افتتاح حساب وکالتی ندارند.
افتتاح آنلاین حساب وکالتی سایپا
برخلاف افتتاح حساب وکالتی برای بورس کالا، اینجا دیگر نیازی به دریافت معرفی‌نامه ندارید. کافی است به یکی از شعب معرفی‌شده از سوی سایپا مراجعه و حساب باز کنید.
بانک‌های عامل جهت افتتاح حساب وکالتی سایپا به‌صورت حضوری عبارتند از تجارت، ملی، صادرات، ملت، رفاه، و اقتصاد نوین. البته متقاضیان افتتاح حساب در سه بانک ملی، ملت و تجارت می‌توانند افتتاح حساب وکالتی را به‌صورت غیرحضوری و آنلاین نیز انجام دهند.
| نام بانک | لینک ثبت‌نام اینترنتی حساب وکالتی |
| بانک ملی – سامانه فیروزه | firoozeh.bmi.ir |
| بانک ملت-سامانه بستام | bastam.bankmellat.ir |
| بانک تجارت، سامانه فراوا | car.farava.ir |
- پس از افتتاح حساب وکالتی، باید وجه موردنیاز را در مهلت زمان اعلام‌شده از سوی شرکت سایپا واریز کنید. زیرا در غیر این صورت ثبت‌نام امکان‌پذیر نخواهد بود.
- پس از افتتاح حساب، شماره شبای حساب خود را نیز داشته باشید چون برای ثبت‌نام در سامانه‌های فروش اینترنتی باید شماره شبای حساب وکالتی را وارد کنید.
- زمانی که ثبت‌نام خود را در سامانه فروش سایپا با موفقیت انجام دادید، مبلغ مورد نظر از حساب وکالتی شما کسر می‌شود.
حساب وکالتی برای شرکت ایران خودرو
شرایط افتتاح حساب وکالتی شرکت ایران‌خودرو مشابه شرکت سایپا است. در این شرکت نیز داشتن حساب وکالتی تنها برای طرح‌های فروش عادی الزامی است.
افتتاح حساب وکالتی ایران خودرو
شرکت ایران خودرو امکان ثبت‌نام اینترنتی حساب وکالتی را برای مشتریان خود فراهم کرده است. بنابراین متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه‌های اینترنتی زیر برای افتتاح حساب خود اقدام کنند:
| نام بانک | لینک ثبت‌نام اینترنتی حساب وکالتی |
| بانک ملی | firoozeh.bmi.ir |
| بانک ملت | bastam.bankmellat.ir |
| بانک تجارت | tejaratbank.ir/vekalat |
| بانک صادرات | sep.bsi.ir/sign |
| بانک سپه | ebanksepah.ir |
| بانک پاسارگاد | bpi.ir |
| بانک رفاه | mehvar.rb24.ir/ikco |
- مشخصات افتتاح‌کننده حساب وکالتی ایران خودرو با فرد متقاضی شرکت در ثبت نام ایران خودرو، الزاما باید یکسان باشد.
- حداکثر سه روز پس از افتتاح حساب می‌توانید با ورود کد کاربری و کلمه عبور، وارد صفحه ثبت‌نام شوید و نسبت به خرید خودرو اقدام کنید.
- از زمان افتتاح حساب وکالتی تا مجاز شدن ثبت‌نام در سایت ایران خودرو یک فاصله چند روزه وجود دارد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که ثبت‌نام خود را به روزهای پایانی موکول نکنید.
- پس از واریز مبلغ موردنیاز برای قرعه‌کشی در حساب وکالتی، نباید تا زمان برگزاری مراسم قرعه‌کشی به موجودی حساب خود دست بزنید.
- شخص برنده حداکثر پنج روز کاری مهلت دارد تا موجودی حساب خود را تکمیل کند و سپس با مراجعه به سایت ایران خودرو، نسبت به انتقال یکباره وجه و ادامه فرآیند اقدام نماید.
- درصورتی که مشتری نسبت به تکمیل وجه اقدام نکند، ثبت‌نام انجام نمی‌شود و مسئولیتی متوجه ایران‌خودرو نخواهد بود.
چند نکته مهم در مورد افتتاح حساب وکالتی
- افرادی که چک برگشتی دارند، نمی‌توانند برای افتتاح حساب وکالتی اقدام کنند.
- امکان افتتاح حساب وکالتی به‌صورت مشترک نیز وجود ندارد.
- حساب وکالتی مشابه حساب کوتاه‌مدت بانکی است. بنابراین همان سودی که به سپرده کوتاه مدت بانکی تعلق می‌گیرد، برای حساب وکالتی نیز واریز می‌شود.
- بانک تنها مبلغ موردنیاز جهت ثبت‌نام خودرو را بلوکه می‌کند. بنابراین مشتری می‌تواند مابقی پول موجود در حسابش را بردارد.
- اگر متقاضی در قرعه‌کشی خودرو برنده نشود یا اگر معامله‌ای به نام متقاضی در بورس کالا انجام نگردد، هیچگونه مبلغی در حساب وکالتی مشتری مسدود نمی‌شود.
- افرادی که حساب وکالتی را برای انجام معاملات خودرو در بورس کالا افتتاح می‌کنند، باید این نکته را بدانند که اگر برنده خودرو شوند اما انصراف دهند یا الباقی پول خودرو را در مهلت قانونی (که معمولا ۳ روز کاری است) به حساب وکالتی‌شان واریز نکنند، مشمول جریمه هستند؛ این جریمه مستقیما از حساب وکالتی، کسر می‌شود و معادل ۵.۵ درصد ارزش کل معامله است.
سؤالات متداول مرتبط با حساب وکالتی
۱. در کدام بانک‌ها امکان افتتاح حساب وکالتی وجود دارد؟
درحال حاضر تنها می‌توان در بانک‌های ملت، کشاورزی، تجارت، توسعه صادرات، سامان، رفاه کارگران، صنعت و معدن، پاسارگاد، اقتصاد نوین، شهر و ملی اقدام به افتتاح حساب وکالتی کرد. بنابراین امکان افتتاح حساب در بانکی غیر از این بانک‌ها وجود ندارد.
پس از افتتاح حساب، کافی است که مشتری مشخصات حساب خود را به کارگزاری اعلام کند. در ضمن، نوع حساب بانکی باید حساب سپرده کوتاه‌مدت یا پس‌انداز باشد.
۲. هر مشتری می‌تواند چه تعداد حساب وکالتی افتتاح کند؟
هر مشتری می‌تواند برای هر کارگزاری، یک حساب وکالتی و نزد یک بانک معرفی کند. افراد دارای چک برگشتی امکان افتتاح حساب وکالتی را ندارند و همچنین امکان افتتاح این حساب به‌صورت مشترک نیز وجود ندارد.
۳. آیا می‌توان از حساب وکالتی بورس برای ثبت‌نام در قرعه‌کشی ایران خودرو استفاده کرد؟
خیر، استفاده از حساب وکالتی مرتبط با سایر خودروسازان یا بورس کالا برای ثبت‌نام در ایران خودرو معتبر نخواهد بود.
سخن پایانی
در ابن مقاله درباره حساب وکالتی صحبت کردیم. همان‌طور که گفتیم افتتاح حساب وکالتی برای بورس کالا و استفاده از طرح فروش عادی سایپا و ایران‌خودرو ضروری است. حالا شما برایمان بنویسید. آیا تاکنون حساب وکالتی افتتاح کرده‌اید؟ فرایند آن چند روز زمان برده است؟ تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید.