بازار خودرو ایران از بسیاری جهات با سایر کشورهای جهان اختلاف دارد و ریشه این اختلاف نیز در نگاه سرمایه‌ای به خودرو بر می‌گردد که در کشورمان به امری بدیهی و همیشگی تبدیل شده است.
این مساله درست در نقطه مقابل بازار خودرو در سایر کشورهای جهان است که خودرو تنها نقش کالایی مصرفی را بازی می‌کند و طبیعتا خریداری خودرو در چنین کشورهایی توام با ضرر و زیان و افت ارزش است. اما در بازار ایران حتی خرید خودروهای پرتیراژی نظیر پراید نیز می‌تواند به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن و البته مفید مطرح باشد، چرا که با وجود داشتن خودرو، بسیاری از مشکلات افراد حل و نیز آمدوشدهای‌شان آسان می‌شود.
اما در مورد کالاهای سرمایه‌ای، یکی از مهمترین نکات، سرعت نقد شوندگی آن‌هاست که می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد.
برهمین اساس در این مقاله قصد داریم تا خوش‌فروش‌ترین خودروهای زیر ۳۰۰ میلیون تومان را معرفی کنیم، خودروهایی که در بازار به پول نقد بودن و سرعت بالای نقد‌‌شوندگی شهرت دارند و مطمئن‌ترین نوع سرمایه‌گذاری در بازار پر فراز و نشیب خودرو کشور محسوب می‌شوند.
۱. پراید ۱۱۱
در میان انواع و اقسام پراید که بی‌تردید، محبوب‌ترین خودرو درون شهری ایرانیان محسوب می‌شود، شکی نیست که سری ۱۱۱، یا همان هاچ‌بک از بیشترین سرعت خرید و فروش برخوردار است و تقریبا در تمامی مدل‌ها و سال‌های تولید با نرخ‌هایی بیشتر از مدل‌های صندوق‌دار معامله می‌شود. دلیل این امر به شکل فنی چندان روشن نیست. اما سایپا در سنتی نانوشته همواره مدل‌های هاچ‌بک محصولات خود را در مقایسه با مدل سدان، با قیمت بیشتری راهی بازار می‌کند و همین مساله در کنار طراحی جذاب و هماهنگ مدل هاچ‌بک، باعث شده تا این خودرو از محبوبیت خاصی بین جوانان و افراد خواهان یک خودرو شهری جمع و جور برخوردار باشد.
جالب است بدانید که در واقع مدل اصلی پراید نیز همین نسخه هاچ‌بک بوده‌است و مدل‌های صندوق‌دار، بعدا در خط تولید کیا موتورز کره طراحی و ساخته شده‌اند.
همچنین پس از سهمیه‌بندی سوخت، نسخه وانت پراید (سایپا ۱۵۱) نیز به ناگاه از کم تقاضا‌ترین مدل پراید تبدیل به گران‌ترین و محبوب‌ترین مدل شد که البته دلیل این تحول را می‌توان در سهمیه بنزین ۳۰۰ لیتری این خودرو به عنوان یک وانت بار، قلمداد کرد.
حتما بخوانید: نکاتی که درباره خرید خودروی چینی باید بدانید
۲. تیبا ۲
طی سال‌های اخیر و پس از مطرح شدن حواشی بسیار در مورد ایمنی یا کم کیفیت بودن پراید، این تیبا بود که به عنوان یک خودرو ارتقاء یافته و بهینه نسبت به پراید عرضه شد و توانست تا حدی نیز جایگاه خود را بدست آورد. در واقع برخلاف پراید که یک خودرو بسیار ارزان‌قیمت در بازار محسوب می‌شد، تیبا علی‌رغم اقتصادی بودن، کمی چاشنی پرستیژ را نیز به خریدار خود هدیه می‌کند و همین عامل باعث شد تا در زمان ارزانی بازار خودرو، برخی افراد تصمیم بگیرند تا با تلاش بیشتر، به جای خرید پراید، دست به انتخاب تیبا بزنند. اما حدود سه سال پس از معرفی نسخه صندوق‌دار تیبا، سایپا در اقدامی نه‌چندان قابل دفاع، دست به تولید نسخه هاچ‌بک با قیمت بالاتر زد و دست بر قضا نیز این خودرو برخلاف پراید هاچ‌بک، از نظر معیارهای زیبایی شناختی و طراحی صنعتی، حرف چندانی برای گفتن نداشت. اما در نهایت، خاص‌تر بودن این خودرو نسبت به تیبا صندوق‌دار و هزینه نگهداری کمتر نسبت به خانواده پژو ۲۰۶، باعث شده‌است تا تیبا هاچ‌بک به یکی از گزینه‌های محبوب در بازار تبدیل شود، هرچند به‌نظر می‌رسد که طی یکسال اخیر این جایگاه از طرف کوییک مورد تهدید واقع شده‌باشد.
۳. پژو ۲۰۶ تیپ ۲
این روزها پژو ۲۰۶ باید کم‌کم شمع تولد بیست سال حضور در بازار ایران را فوت کند، اما علی‌رغم گذشت دو دهه پر فراز و نشیب این خودرو توانسته همچون روزهای اول، محبوبیتش را در بازار حفظ کند و البته که با توجه به افت کیفی خانواده پژو ۲۰۶ طی سال‌های اخیر، باید راز و رمز این محبوبیت همیشگی را در طراحی ظاهری جمع و جور و جذاب این هاچ‌بک درون شهری جستجو کرد. فارغ از طراحی، ۲۰۶ در یک زمینه دیگر هم شهرت دارد، جذاب بودن برای مشتریان ثروتمند!
احتمالا شنیده‌اید که این هاچ‌بک اروپایی در زمینه هزینه‌های نگهداری چندان اقتصادی ظاهر نمی‌شود و در نمونه های دست‌دوم، می‌تواند مخارج بالایی را به مالک خود تحمیل نماید، اما عجیب آنکه همین نکته منفی در عمل به نفع ۲۰۶ از آب در آمده، چرا که باعث شده تا کلاس ۲۰۶ سوارها از نظر پرستیژ اجتماعی، متفاوت با تیبا‌سواران یا پراید‌سواران ارزیابی شود، آنهم در شرایطی که تاهمین دو سال قبل قیمت ۲۰۶ به‌خصوص در مدل تیپ ۲، چندان تفاوت محسوسی با تیبا ۲ نداشته‌است و هر دو عملا در یک رده قیمتی عرضه می‌شدند. البته بعد از نوسانات اخیر این اختلاف قیمت به بیش از شصیت میلیون تومان افزایش یافته‌است.
به هر ترتیب ۲۰۶ مشهور است که می‌تواند به شکل همزمان نقش خودرو قشر ثروتمند و فقیر جامعه را بازی کند و به همین خاطر است که برخی افراد ترجیح می‌دهند تا با خرید یک ۲۰۶، خود را در زمره ثروتمندان مقتصدی قرار دهند که از این خودرو به عنوان یک وسیله نقلیه ارزان‌قیمت برای تردد درون شهری استفاده می‌نمایند.
همین عامل نیز سبب شده تا بازار خرید و فروش پژو ۲۰۶ همواره داغ باشد و از میان تیپ‌های مختلف این خودرو نیز تیپ ۲ به سبب قیمت مناسب و تشابه ظاهری با مدل‌های گران قیمت‌تر، تیپ پنج و شش، از محبوبیت بالاتری در میان خریداران برخوردار باشد.
پارس بی‌هیچ شک و تردید در میان خودروهای ایرانی در زمره پر طرفدارترین‌هاست و این محبوبیت را نیز بیش از هر چیز مدیون طراحی ظاهری متفاوت خود نسبت به مدل اصلی یعنی پژو ۴۰۵ است. البته باید اذغان کرد که پارس علی‌رغم تبلیغات اولیه به تدریج جایگاه خود را در بازار از دست داده است و از محصولی جذابتر از پژو ۴۰۵، به یک فیس‌لیفت بی‌کیفیت و قدیمی از ۴۰۵ تبدیل شده‌است که صرفا با قیمت بیشتری ارائه می‌شود.
عدم به‌روز رسانی طراحی این خودرو پس از گذشت ۲۰ سال و افت کیفیت مدل‌های جدید، از جمله عواملی است که به جایگاه پژو پارس در نزد خریداران آسیب زده‌است، اما باوجود این مسائل نیز، هنوز بسیاری افراد طراحی ظاهری خشن‌تر این مدل را نسبت به ۴۰۵ و سمند، می‌پسندند و پارس را اصطلاحا خودرویی جوان پسند‌تر از سایر محصولات داخلی قلمداد می‌کنند.
۵. دنا
جایگاه محکم پژو پارس در میان خودروهای پر طرفدار ایران خودرو طی یکی دو سال اخیر از سوی دنا پلاس توربو در حال تهدید شدن است و تنها عامل حفظ موقعیت پارس در بازار، قیمت پایین‌تر این خودرو نسبت به دنا پلاس توربو است که این روزها نقش پرچمدار ایران‌خودرو را بازی می‌کند. در واقع دنا به لطف طراحی ظاهری نسبتا به روز خود، این روزها در بازار همان جایگاهی را بدست آورده‌است که پارس در اوایل دهه ۸۰ در مقایسه با پژو ۴۰۵ در اختیار داشت. البته عرضه مدل توربو دنا با قابلیت‌های فنی نسبتا هیجان‌انگیز در کنار نسخه اتوماتیک که به تازگی به خریداران تحویل داده شده است نیز، در بهبود شرایط دنا بی‌تاثیر نیست و باعث شده که با وجود مشکلات برقی سری اول آن که باعث نارضایتی اغلب خریداران شده بود، جایگاه دنا در بازار به عنوان خودرویی جذاب و مدرن تا حدی احیا شود. جایگاهی که به نظر می‌رسد حداقل تا زمان تحویل سری نخست تارا، در اختیار دنا پلاس باقی بماند.
حتما بخوانید: چطور خودروی‌مان را سریع و بی‌دردسر بفروشیم؟
با نگاهی به این فهرست می‌توان دریافت که فاکتور، طراحی ظاهری مناسب و جوان‌پسند، تا چه حد بر روی شرایط بازار یک خودرو در کشورمان نقش دارد!
به عبارت دیگر در شرایطی که تقریبا تمامی خودروهای تولیدی ایران خودرو و سایپا از مشکلات کیفی یا قدیمی بودن ساختار فنی رنج می‌برند، پر واضح است که تنها معیار تفاوت برای مشتریان، به مسائل ظاهری، نظیر طراحی بدنه و بازخورد اجتماعی خرید یک خودرو خاص باز می‌گردد. متاسفانه در بازار خودروی انحصاری کشور، کمتر کسی واقعا ویژگی‌های فنی یا مسائل محیط زیستی و مصرف سوخت را در انتخاب خودرو شخصی خود مد‌نظر قرار می‌دهد.
فقط رانا هم زیباست و هم پرشتاب البته فقط مدل ۱۳۹۵ را واقعا ایران خودرو با کیفیت ساخته و تحویل مردم داده است شاید با گذشت چند سال دیگر همه متوجه فرق ۱۳۹۵ رانا با بقیه مدل ها بشوند