سیستم‌های سوخت‌رسانی در خودرو با گذشت زمان تکامل یافته‌اند. اوایل کاربراتورها را داشتیم و بعد تزریق سوخت از طریق درگاه‌ها و حالا انژکتورها هستند که به‌شکل مستقیم، سوخت را به محفظه احتراق وارد می‌کنند. متأسفانه در این فرایند، مخصوصا وقتی بنزین به‌طور ناقص می‌سوزد، رسوبات کربن در انژکتورها جمع می‌شوند و آنها را مسدود می‌کنند. به همین دلیل باید انژکتورها را در فواصل معین تمیز کنید. در این مطلب می‌خواهیم درباره شستشوی انژکتور خودرو صحبت کنیم.
عناوین این مطلب
توضیح مختصر درباره انژکتور و اهمیت شستشوی آن
انژکتور قطعه‌ای مهم در سیستم سوخت‌رسانی خودرو است و با پاشش سوخت، آن را به محفظه احتراق وارد می‌کند. به‌مرور زمان کربن در انژکتورها رسوب می‌کند و باعث مسدود شدن آن می‌شود. انسداد انژکتورها می‌تواند جزئی، متوسط یا کامل باشد:
۱. انسداد جزئی انژکتورها باعث می‌شود سوخت‌رسانی به‌درستی صورت نگیرد و درنتیجه با عملکرد ضعیف موتور مواجه خواهیم شد.
۲. انسداد متوسط می‌تواند مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای را افزایش دهد، روغن موتور را رقیق کند و به مبدل کاتالیست آسیب برساند.
۳. در نهایت اگر انژکتورها کاملا مسدود شوند، استارت‌زدن سخت می‌شود، موتور به‌شکلی خشن کار می‌کند و درنتیجه، به عملکرد ضعیف و آلایندگی بیشتر منجر خواهد شد.
نشانه‌های کثیف‌بودن انژکتورها
اما از کجا بفهمیم انژکتورها کثیف شده‌اند و نیاز به شستشو دارند؟ از نشانه‌های رایج کثیف‌بودن انژکتورها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- میس فایر یا احتراق ناقص اتفاق می‌افتد؛
- وقتی ماشین درجا کار می‌کند عملکردی خشن دارد؛
- موتور خودرو ضعیف است؛
- آلایندگی خودرو بالاست؛
- سیلندرها خراب شده‌اند؛
- چراغ چک موتور روشن شده است و اسکنر OBD کد P02(xx) را می‌خواند؛
- کامپیوتر ماشین مشکلی را در مخلوط سوخت و هوا نشان می‌دهد.
همه اینها به‌معنای آن است که به احتمال زیاد انژکتورها مسدود شده‌اند و سرعت جریان سوخت در آنها کاهش یافته است.
نحوه شستشوی انژکتور
به دو روش می‌توانید انژکتورها را تمیز کنید. یکی اینکه همان‌جا درون ماشین این کار را انجام دهید و دوم اینکه آنها را از خودرو خارج کنید. تمیز کردن انژکتور درون ماشین آسان‌تر و سریع‌تر است، اما کارامد نیست و نمی‌توان آن‌طور که باید، رسوبات را برطرف کرد. بااین‌حال، در موارد جزئی بهتر است همان‌جا درون ماشین انجامش دهید.
تمیز کردن انژکتور معمولا ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت به‌طول می‌انجامد.
ابتدا باید یک‌سری وسایل موردنیاز را فراهم کنید. اگر می‌خواهید بدون بازکردن انژکتورها این کار را انجام دهید به موارد زیر نیاز دارید:
– دستکش نیتریل برای محافظت از دست‌های شما در برابر حلال‌های شیمیایی و سوخت. یادتان باشید که دارید با سیستم سوخت خودرو کار می‌کنید بنابراین ایمنی را رعایت کنید.
– پیراهن آستین‌بلند برای محافظت از دست و بازو
– ماسک صورت یا ماسک تنفسی برای تصفیه بخارها و بوهای مختلف
– عینک کار برای محافظت از چشم‌ها
– پاک‌کننده سیستم سوخت
اگر قصد دارید انژکتور را بیرون از خودرو تمیز کنید یا آنها را تعویض کنید، علاوه بر لوازم فوق، موارد زیر را هم تهیه کنید:
– ست آچار (سوکت و معمولی)
– کمپرسور هوا (یا از خود کنیستر انژکتور استفاده کنید)
– کیت تمیزکننده انژکتور و مهروموم حلقه‌ای انژکتور جدید (درصورت نیاز)
– مجموعه کامل انژکتور جدید (درصورت نیاز)
محیطی که در آن کار می‌کنید باید تهویه مناسبی داشته باشد، چون دارید با حلال تمیزکننده استفاده می‌کنید. حالا بیایید کار را شروع کنیم.
حتما بخوانید: نحوه تشخیص دستکاری کیلومتر ماشین
تمیز کردن انژکتور در حد ابتدایی (درون خودرو)
برای شستشوی انژکتور درون خودرو، باید از پاک‌کننده مخصوص انژکتور سوخت استفاده کنید. در مواردی که انسداد جزئی است، میتوان با این روش انژکتورها را تمیز کرد.
این پاک‌کننده حاوی مواد شوینده‌ای است که با سوخت درون مخزن مخلوط می‌شود و رسوبات ناشی از ناخالصی‌های بنزین را تجزیه می‌کند. این کار را هر از چند گاهی انجام دهید، قبل از آنکه مشکلی جدی برای انژکتورها پیش بیاید.
برای این کار، ابتدا سوخت درون مخزن را خالی کنید، سپس کل (یا مقدار مشخص‌شده) پاک‌کننده را درون مخزن بریزید. حالا بقیهٔ مخزن را با سوخت پر کنید. وقتی ماشین کار می‌کند پاک‌کننده را به همه قسمت‌ها می‌رساند. هر بار که روغن موتور را تعویض می‌کنید این کار را هم انجام دهید.
این کار برای برطرف‌کردن رسوبات جزئی انژکتورهاست و نمی‌تواند بسیاری از رسوبات سیستم سوخت را به‌طورکامل برطرف کند. در ادامه، روش دوم تمیز کردن انژکتور را که باز هم درون خودرو انجام می‌شود و رسوبات در حد متوسط را از بین می‌برد توضیح می‌دهیم.
تمیز کردن انژکتور در حد متوسط (درون خودرو)
در این روش، پاک‌کننده انژکتور را با فشار به درون ریل سوخت وارد می‌کنیم که معمولا رسوباتی را که با کمک پاک‌کننده درون مخزن سوخت از بین نمی‌روند، برطرف می‌کند. برای این کار می‌توانید از خود قوطی پاک‌کننده انژکتور استفاده کنید یا با کمپرسور هوا محلول را به داخل ریل سوخت برسانید. در هر صورت فرایند زیر را دنبال کنید:
۱. ابتدا باید سوخت درون سیستم را تخلیه کنید. برای این کار، ماشین را روشن کنید و درحالی‌که دارد کار می‌کند، رله یا کانکتور پمپ بنزین را جدا کرده و اجازه دهید بنزین تخلیه شود. ممکن است چند دقیقه طول بکشد، اما ایمن‌تر از آن است که مستقیما لوله سوخت را برای تخلیه باز کنید.
۲. کلید را روی خاموش (off) بگذارید و با یک پارچه یا کهنه دور لوله سوخت را بپوشانید. این کار باعث می‌شود وقتی که لوله را باز می‌کنید، آخرین قطره‌های سوخت جذب پارچه شود. حالا با استفاده از ابزارهای دستی یا مخصوص، ریل سوخت را از لوله سوخت‌رسانی جدا کنید. اگر از طریق درگاه تست فشار سوخت به ریل سوخت متصل شده‌اید، نیازی به این کار نیست.
۳. درپوش قوطی یا کنسیتر را باز کنید و آن را با محلول پاک‌کننده پر کنید. حالا آن را به زیر کاپوت آویزان کنید.
۴. با استفاده از آداپتور مناسب، شیلنگ قوطی حاوی پاک‌کننده را به درگاه تست فشار ریل سوخت متصل کنید. اگر از کمپرسور هوا استفاده می‌کنید، باید آن را به ریل متصل کنید.
۵. حالا فشار سیستم را مطابق دستورالعملی که روی کیت هست تنظیم کنید (معمولا باید کمتر از فشار طبیعی ریل سوخت باشد).
۶. استارت بزنید و بگذارید موتور بین دور در جا و rpm ۲۵۰۰ کار کند. منتظر بمانید تا تمام محلول از مسیر ریل سوخت جریان یابد و قوطی خالی شود (۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد).
۷. منبع پاک‌کننده را از ریل سوخت جدا کرده و لوله سوخت را وصل کنید. همچنین، فیوز، رله یا کانکتور پمپ بنزین را که در ابتدا قطع کرده بودید وصل کنید.
۸. ماشین را روشن کنید و مسافتی را با آن برانید. ممکن است در ابتدا کمی سخت کار کند، اما با بازگرداندن فشار و جریان مناسب سوخت، روان می‌شود.
نکته: این روش برای زمانی است که انژکتورها به‌طور قابل‌توجهی مسدود نشده باشند. درغیراین‌صورت باید آنها را به مکانیک بسپارید. تمیزکردن عمقیِ انژکتور، فرایندی است که به مهارت‌های تخصصی و حلال‌های پیشرفته نیاز دارد و کار با آنها کمی خطرناک است. در آنجا برای تجزیه رسوبات از ارتعاش التراسونیک استفاده کرده و سپس با شستشوی فشار قوی آن را تمیز می‌کنند. سپس مهروموم لاستیکی را تعویض می‌کنند. بسته به تشخیص مکانیک ممکن است حتی نیاز باشد خود انژکتورها هم به‌طورکامل تعویض شوند.
حتما بخوانید: مقایسه توسان جدید، اسپورتیج ۲۰۱۵ و میتسوبیشی asx
تمیز کردن انژکتور در حد پیشرفته (بیرون از خودرو)
گاهی نیاز به تعویض انژکتور نیست و کافی است آنها را از خودرو خارج کنید، یک‌سری کارهای اضافی برای تمیز کردن آن انجام دهید و برخی از قطعاتش را تعویض کنید. دوباره برایتان کار می‌کند و در هزینه‌ها هم صرفه‌جویی خواهید کرد.
اگر خودتان مهارت‌هایی برای انجام این کار دارید، مراحل زیر را طی کنید:
۱. در این روش هم ابتدا باید سوخت را تخلیه کنید. مانند مرحله اول روش قبل، ماشین را روشن کرده و اتصال پمپ بنزین را قطع کنید. بعد از چند دقیقه موتور کل سوخت را تخلیه می‌کند. حالا می‌توانید ریل سوخت و انژکتورها را بردارید.
نکته: در برخی از خودرو انژکتورها به‌آسانی قابل دسترسی هستند، اما در برخی دیگر ممکن است خارج‌کردن آنها کمی دشوار باشد. بستگی به مدل و نوع ساخت خودروی شما دارد.
۲. پس از برداشتن انژکتورها می‌توانید هرکدام را به‌طور جداگانه تمیز کنید. با یک برس مویی نرم و پاک‌کننده کاربراتور بخش بیرونی انژکتورها را تمیز کنید.
۳. از یک جامپر انژکتور برای باز کردن درون آن استفاده کنید. سپس از هر دو طرف محلول پاک‌کننده را درون انژکتور اسپری کنید.
۴. بعد از اینکه رسوبات کاملا پاک شدند، حلقه‌های اُ شکل (O-ring) انژکتور را تعویض کنید، پمپ بنزین را وصل کرده و موتور را روشن کنید و مسافتی را با آن برانید.
تعویض انژکتورها
گاهی کار از شستشوی انژکتور گذشته است و باید کامل آن را تعویض کرد. این کار شما نیست، اما اگر باز هم خودتان مهارت‌هایی در این کارها دارید انجامش دهید:
- بنزین را مشابه روش‌های قبل تخلیه کنید و اجازه دهید موتور کاملا سرد شود.
- اتصال سیم روی هر انژکتور را جدا کنید.
- لوله سوخت را از ریل سوخت جدا کنید.
- انژکتورهای سوخت را از ریل سوخت بیرون بکشید.
- مهروموم‌های انژکتور جدید را با بنزین تازه روان‌کاری کنید.
- انژکتورهای جدید را در ریل سوخت جاسازی کنید.
- دوباره ریل سوخت را نصب کنید و مطمئن شوید که به‌درستی تراز شده است.
- حالا لوله سوخت را به ریل سوخت متصل کنید.
- سیم‌های اتصال را به انژکتورها وصل و محکم کنید.
- برای فعال‌کردن پمپ بنزین، کلید را بچرخانید و ۳۰ ثانیه نگه دارید.
- خودرو را روشن کنید.
سؤالات مهم درباره تمیز نگه‌داشتن انژکتورها
۱. آیا اگر با ماشین رانندگی نکنم، باز هم انژکتورها رسوب می‌گیرند؟
بله. سوخت راکد درون ماشین تبخیر می‌شود و به تشکیل رسوبات در انژکتورها می‌انجامد. اگر مدتی طولانی از ماشین استفاده نمی‌کنید، حتما تثبیت‌کننده سوخت در آن بریزید، ۱۵ دقیقه آن را روشن کنید تا تثبیت‌کننده به انژکتورها برسد.
۲. آیا خودم می‌توانم انژکتورها را تمیز یا تعویض کنم؟
شستشوی ابتدایی و نیمه‌حرفه‌ای انژکتورها کاری است که خودتان هم می‌توانید انجامش دهید. اگر هم از اجزای خودرو سردرمی‌آورید، می‌توانید انژکتورها را تعویض کنید. بااین‌حال، خودروهای مدرن‌تر سیستم انژکتوری بسیار پیچیده‌تری دارند، اگر واقعا مهارت ندارید به آنها دست نزنید و کار را به مکانیک بسپارید.
۳. دلایل شستشوی انژکتور چیست؟
انژکتورها به‌مرور زمان و به‌دلایل مختلف ازجمله استفاده از سوخت با کیفیت پایین رسوب می‌گیرند و مسدود می‌شوند. به همین دلیل آنها را هرازگاهی شستشو می‌دهیم تا عملکرد درست‌شان را حفظ کنند. تأثیر شستشوی انژکتور بر سیستم سوخت‌رسانی، عملکرد درست موتور و کاهش آلایندگی اثبات‌شده است.
حتما بخوانید: وکالت خرید و فروش خودرو و هر آنچه درباره آن باید بدانید
۴. فواصل زمانی مناسب برای تمیز کردن انژکتورها چیست؟
همان‌طور که گفتیم هربار که روغن را تعویض می‌کنید از پاک‌کننده درون مخزن استفاده کنید تا انژکتورها را تمیز کند. بااین‌حال این کافی نیست و بسته به نوع و مدل خودرو بهتر است هر چندسال یک‌بار سیستم سوخت را کاملا تمیز کنید.
۵. آیا ریختن بنزین سوپر و یا تینر در باک می‌تواند انژکتور را تمیز کند؟
بی‌تردید سوخت با کیفیت بالا باعث می‌شود انژکتورها تمیز کار کنند و خیلی کمتر رسوب بگیرند. بااین‌حال این بدان معنا نیست که این موارد می‌توانند انژکتور مسدودشده را تمیز کنند. درباره تینر، خودش خاصیت خورندگی دارد و می‌تواند در خودروهایی که باک آهنی دارند، دیواره باک را تخریب کند. بنابراین بهتر است از پاک‌کننده‌های مخصوص این کار استفاده کنید.
حالا شما برای ما بگویید، آیا توضیحات روش‌های شستشوی انژکتور در این مقاله به اندازه کافی گویا بود؟ فکر می‌کنید می‌توانید با استفاده از مطالبی که گفتیم، خودتان این کار را انجام دهید؟ لطفا در بخش دیدگاه‌ها نظرتان را برایمان بنویسید.
سلام
عالی بود و سخاوتمندانه
سپاس
درود بر شما وقت بخیر
سپاس از دلگرمیتون لطفا ما رو همراهی کنید.
عالی و کامل ممنون
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، لطفا در کنارمون بمونید و ما رو همراهی کنید.
سلام استاد واقعاً عالی بود.. ممنون از شما..
واقعاً اطلاعات من از انژکتور بالا رفت
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، لطفا در کنارمون بمونید و ما رو همراهی کنید.
سلام استاد واقعاً عالی بود.. ممنون از شما..
واقعاً اطلاعات من از انژکتور بالا رفت
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، لطفا در کنارمون بمونید و ما رو همراهی کنید.
سلام
بسیار عالی بود، واقعا نهایت سخاوت رو در بیان مطالب به خرج دادید.
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، لطفا در کنارمون بمونید و ما رو همراهی کنید.
با سلام
خیلی جامع و دقیق توضیح داده آید.
متشکرم.
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، لطفا در کنارمون بمونید و ما رو همراهی کنید.
با سلام. مطالبتون مفید و دانش محور بود و اگر هم ترجمه از یک منبع خارجی بوده این اتفاق به خوبی افتاده. سپاس…
سلام وقتتون بخیر
امیدوارم براتون مفید بوده باشه ، در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
درود برشما
دستمریزاد کارتون ایولا داره
سلام و خداقوت
بسیار خوب توضیح داده شده بود.
سلام.
بسیار مفید و آموزنده بود.
ماشین را با اطلاعات کامل و از قبل مطالعه شده، میتوان به مکانیک تحویل داد.
تشکر
عالییییییی
سلام ممنون از دیدگاه خوبتون.
با سلام بله برای بنده هم که دست به آچار هستم و علاقه مند موارد فنی ماشین مفید بود تشکر
سلام وقت بخیر
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
مطالب مفید است ،از شما سپاسگزارم