کاپوتاژ خودرو چیست؟ کاپوتاژ ماشین؛ لیست مدارک، هزینه ها و مراحل

همه سفر را دوست داریم، به‌ویژه اگر بتوانیم با خودروی شخصی‌ خودمان سفر کنیم چون از هر نظر احساس راحتی بیشتری خواهیم داشت. همچنین هرجایی از مسیر که بخواهیم توقف می‌کنیم و از مناظر دیدنی لذت می‌بریم. حالا فرض کنید که شما هم تصمیم گرفته‌اید به‌جای سفر با هواپیما، با خودروی شخصی خودتان به خارج از کشور سفر کنید تا علاوه بر موارد بالا، در هزینه‌هایتان هم صرفه‌جویی کنید. شابد بپرسید که چگونه می‌توانیم این کار را انجام دهیم. برای این کار باید مجوزی داشته باشیم که از سوی اداره گمرک صادر می‌شود. فرایندی که با دریافت این مجوز انجام می‌دهید کاپوتاژ خودرو نامیده می‌شود.

کاپوتاژ خودرو چیست؟

کاپوتاژ (Cabotage) که به آن کابوتاژ یا کران‌بری هم گفته می‌شود، در واقع یک واژه فرانسوی است به معنای حمل‌ونقل کالا یا مسافر از گمرک یک کشور به گمرک کشور دیگر. این جابه‌جایی می‌تواند به‌شکل هوایی یا دریایی انجام شود.

کاپوتاژ در گذشته بیشتر برای واردکنندگان و صادرکنندگان کاربرد داشت، اما امروزه برای جابه‌جایی مسافر، کالا، محموله‌های پستی یا خودروی شخصی هم کاپوتاژ صادر می‌شود. بنابراین اگر ما هم می‌خواهیم با خودروی خودمان به خارج از کشور سفر کنیم، به کاپوتاژ نیاز داریم.

برای کاپوتاژ خودرو به چه مدارکی نیاز داریم؟

• برگ سبز خودرو
• سند خودرو
• کارت ماشین
• گواهینامه ملی (با اعتبار حداقل یک ماه و سه روز)
• گواهینامه بین‌المللی
• بیمه‌نامه خودرو (بیمه شخص ثالث و بیمه کارت سبز)
• چهار عدد عکس ۳ * ۴
• گذرنامه دارای دست‌کم شش ماه اعتبار به همراه کپی صفحه اول آن
• همراه داشتن خودروی شخصی

مراحل کاپوتاژ خودرو

برای دریافت مجوز کاپوتاژ ماشین باید با مدارک کاپوتاژ خودرو، به اداره گمرک شهر محل سکونت خود مراجعه کنید. پس از دریافت پروانه خروج موقت از اداره گمرک، با مراجعه به شعبه‌های کانون جهانگردی و اتومبیلرانی کشور، می‌توانید گواهینامه بین‌المللی، پلاک بین‌المللی و دفترچه بین‌المللی خود (یا کارت ماشین بین‌المللی) را دریافت نمایید.

۱. دریافت گواهینامه بین‌المللی

اولین قدم پیش از مراجعه به گمرک، گرفتن گواهینامه بین‌المللی یک‌ساله یا سه‌ساله از کانون جهانگردی است.
بدون این مدرک، امکان صدور کاپوتاژ وجود ندارد.

۲. دریافت دفترچه مالکیت (دفترچه بین‌المللی خودرو)

این دفترچه مانند شناسنامه بین‌المللی خودروست و در مرزهای خارجی نیز کنترل می‌شود.
اطلاعات خودرو، شماره شاسی، موتور و مالکیت در آن ثبت می‌شود.

۳. دریافت پلاک ترانزیت

پلاک ترانزیت یک پلاک موقت و بین‌المللی است که جایگزین پلاک عادی خودرو می‌شود.
این پلاک به‌صورت فلزی و با کد استاندارد بین‌المللی صادر می‌شود و تا پایان سفر باید روی خودرو نصب باشد.

۴. مراجعه به گمرک و ارائه مدارک کامل

در گمرک شهر محل شکونت، مدارک خودرو، بیمه، گذرنامه و فرم‌های مخصوص بررسی می‌شود.
در صورت کامل بودن مدارک، پرونده تشکیل خواهد شد.

آدرس اداره گمرک تهران: خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان ولیعصر، نبش کوچه ناطر

شماره تماس: ۸۲۹۹۱

۵. بازدید خودرو توسط کارشناس گمرک

کارشناس شماره شاسی، موتور و مدارک خودرو را تطبیق می‌دهد و سلامت خودرو را بررسی می‌کند.
بدون تأیید کارشناس، صدور کاپوتاژ امکان‌پذیر نیست.

۶. پرداخت هزینه‌های قانونی

هزینه‌ها شامل مواردی مانند پلاک ترانزیت، دفترچه، کارت عضویت، ترجمه‌ها و ودیعه کارنه است.
(لیست هزینه‌های به‌روزشده ۱۴۰۴ در ادامه آورده شده است)

۷. صدور سند کاپوتاژ + تحویل دفترچه بین‌المللی

در نهایت، دفترچه مالکیت، پلاک ترانزیت و مجوز کاپوتاژ صادر می‌شود.

چه نوع خودروهایی کاپوتاژ می‌شوند؟

همه خودروها را می‌توان کاپوتاژ کرد، اما چیزی که باید به آن توجه کنیم سن خودرو است. اگر خودروی شما نو یا چند سال ساخت است، می‌توانید به‌راحتی آن را کاپوتاژ کنید. اما اگر خودرو خیلی قدیمی است و بالای ۲۰ سال ساخت است، باید برای انجام این کار از سازمان میراث فرهنگی مجوز بگیرید.

برای کاپوتاژ خودرو به کجا مراجعه کنیم؟

برای دریافت کاپوتاژ خودرو باید به گمرک‌های مرزی یا اداره گمرک تهران مراجعه کنید.
در تهران، تنها مرجع رسمی برای صدور برگه کاپوتاژ، گمرک امور خارجه (گمرک تهران) است.
اما در سایر شهرها و استان‌های مرزی، گمرک‌های فعال در مرزهای زمینی و دریایی نیز این خدمات را ارائه می‌دهند.

•  تمام مراحل احراز هویت، بررسی مدارک، ثبت اطلاعات خودرو و صدور دفترچه مالکیت و پلاک ترانزیت، فقط در واحدهای رسمی گمرک انجام می‌شود.
• ترجمه‌ها، صدور کارت عضویت و گواهینامه بین‌المللی در کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی انجام می‌شود.

 

• نشانی دفاتر مرکزی کانون جهانگردی:

  • • تهران – خیابان آزادی – بین خیابان  خوش و بهبودی – نبش خیابان شهید قانعی – پلاک ۲۳۱.
    • تهران – خیابان خرمشهر – خیابان شهید عربعلی – پلاک ۲.
    • تهران – خیابان شهید فیاض بخش – نبش کوچه جهانگردی – پلاک ۳۳.

هزینه کاپوتاژ خودرو چقدر است؟

انجام کاپوتاژ خودرو هزینه‌های خودش را دارد که شامل ترجمه مدارک، پلاک ترانزیت و غیره می‌شود. هزینه‌هایی که در اینجا نوشته‌ایم از سوی کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی تعیین شده و در سراسر کشور یکسان است.

 

کاپوتاژ خودرو چقدر زمان می‌برد؟

مدت‌زمان انجام کاپوتاژ بسته به مدارک و شلوغی مرکز گمرک متفاوت است:

زمان متوسط انجام فرایند:  ۲ تا ۳ ساعت

اگر مدارک کامل باشد:

• دریافت گواهینامه بین‌المللی: ۱۰ تا ۳۰ دقیقه

• صدور پلاک ترانزیت و دفترچه: ۳۰ دقیقه

• بازدید گمرکی و صدور مجوز: ۲۰ تا ۴۵ دقیقه

در مجموع کاپوتاژ خودرو در همان روز مراجعه انجام می‌شود.

کاپوتاژ خودرو به ترکیه و ارمنستان

جالب است بدانید که بیشترین کاپوتاژ خودرو از ایران به ترکیه انجام می‌شود. برای کاپوتاژ خودرو به ترکیه باید گواهینامه بین‌المللی رانندگی یک ساله یا سه  داشته باشیم. باقی هزینه‌ها هم طبق تعرفه‌های اعلام‌شده محاسبه می‌شود. علاوه‌بر این، باید بیمه بین‌المللی یا کارت سبز ماشین را هم تهیه کنیم.

برای کاپوتاژ خودرو به ارمنستان نیز علاوه‌بر هزینه‌های خدمات و پلاک ترانزیت، باید عوارض خروج از کشور بپردازیم.

کشورهای پذیرنده کاپوتاژ ایران

شما می‌توانید لیست کشورهای پذیرنده کاپوتاژ ایران را که از سوی کانون جهانگردی و اتوموبیل‌رانی کشور اعلام شده است، اینجا ببینید.

چند نکته مهم در مورد کاپوتاژ خودرو

• اگر پیش از این کاپوتاژ داشته‌اید و حالا قصد تمدید آن را دارید، نیازی به پرداخت هزینه پلاک و برچسب IR نیست.
•  اعتبار کاپوتاژ خودرو در ایران یک سال است و پس از پایان این اعتبار باید آن را باطل کنید تا جریمه نشوید. کاپوتاژ به‌خودی‌خود باطل نمی‌شود.
• اگر کاپوتاژ شما هنوز دارای اعتبار است و قصد دارید که خودرو را بفروشید، حتماً پیش از فروش کاپوتاژ را باطل کنید.
• خودرو‌هایی که در منطقه آزاد مثل ارس هستند، فقط اجازه عبور از مرز نخجوان و ارمنستان را دارند.

اگر شما هم قصد دارید که مجوز کاپوتاژ خودرو بگیرید، بهتر است کلیه مدارک لازم را آماده کنید تا فرایند صدور با سرعت بیشتری انجام شود. از سوی دیگر، همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، کاپوتاژ به‌طور خودکار باطل نمی‌شود و زمانی که قصد این کار را داشتید، خودتان باید برای باطل کردن آن اقدام کنید.