اگر تا‌به‌حال در جاده‌های لغزنده رانندگی کرده باشید، احتمالاً گاهی احساس کرده‌اید که کنترل خودرو از دستتان خارج شده است. متأسفانه لغزش چرخ‌ها و از دست دادن کنترل در چنین شرایطی ممکن است به حوادث ناگوار منجر شود. این شرایط وقتی خطرناک‌تر می‌شود که با سرعت از پیچ‌ها عبور کنید یا ناگهان ترمز بگیرید. این موضوع سبب شد که مهندسان در شرکت‌های خودروسازی از سیستم جدیدی به اسم سیستم کنترل کشش (به انگلیسی Traction Control System که به‌اختصار به آن TCS می‌گویند) استفاده کنند. این سیستم با مدیریت نیرو و کاهش سرعت چرخش چرخ‌ها، از لغزش و هرزگردی آن‌ها جلوگیری می‌کند؛ اما این فناوری پیشرفته چگونه باعث افزایش ایمنی خودرو و سرنشینان می‌شود؟ در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با سیستم کنترل کشش آشنا شویم و نحوه عملکرد آن را بررسی کنیم.
سیستم کنترل کشش چیست؟
سیستم کنترل کشش (TCS) یکی از فناوری‌های مهم در بحث ایمنی خودروست که هدف از طراحی آن، جلوگیری از لغزش و هرزگردی چرخ‌ها به‌ویژه در شرایط جاده‌ای نامناسب (مانند جاده‌های خیس یا یخ‌زده) است. درواقع وقتی نیروی زیادی به چرخ‌های محرک وارد شود و احتمال لغزش بالا رود، سیستم کنترل کشش به کمک راننده می‌آید و با افزایش میزان چسبندگی بین لاستیک‌ها و سطح جاده، کنترل خودرو را ساده‌تر می‌کند. این سیستم با کنترل دقیق نیروی منتقل‌شده به چرخ‌ها و کاهش توان موتور، از اتلاف انرژی و فرسودگی لاستیک‌ها جلوگیری می‌کند.
سیستم کنترل کشش چه کاربردهایی دارد؟
شاید تصور کنید که سیستم کنترل کشش (TCS) تنها برای کنترل خودرو در جاده‌های لغزنده کاربرد دارد؛ اما این‌طور نیست و این سیستم کاربردهای دیگری هم دارد؛ مثلا:
- سیستم کنترل کشش به رانندگان کمک می‌کند در جاده‌های معمولی هم کنترل بهتری روی خودرو داشته باشند. این سیستم هنگام عبور از پیچ‌ها و موقع شتاب‌گیری، از هرزگردی و انحراف ناگهانی خودرو جلوگیری می‌کند.
- سیستم کنترل کشش با کاهش قدرتی که به چرخ‌ها منتقل می‌شود، از لغزش آن‌ها جلوگیری می‌کند؛ بنابراین فرقی نمی‌کند خودروی شما دیفرانسیل جلو است یا عقب، در هر صورت این سیستم به حفظ تعادل خودرو کمک می‌کند و به راننده این امکان را می‌دهد تا در صورت لغزش، سریع‌تر واکنش نشان دهد.
سیستم کنترل کشش چگونه کار می‌کند؟
سیستم کنترل کشش (TCS) با استفاده از سنسورهای خاصی که روی چرخ‌ها نصب شده، هرزگردی و لغزش چرخ‌ها را تشخیص می‌دهد. این سنسورها به‌طور پیوسته سرعت چرخش چرخ‌ها را کنترل می‌کنند و درصورتی‌که تشخیص دهند چرخ‌ها دچار هرزگردی شده‌اند، داده‌ها را به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کنند. در ادامه عملکرد این سیستم را بیشتر توضیح خواهیم داد.
- شناسایی لغزش به‌وسیله سنسورها: روی چرخ‌های خودرو سنسورهایی نصب شده که سرعت چرخش هر چرخ را اندازه‌گیری می‌کنند. اگر هرکدام از چرخ‌ها سریع‌تر از حد معمول بچرخد، یعنی دچار لغزش یا هرزگردی شده است.
- ارسال پیام به کامپیوتر خودرو (ECU): سنسورها به‌محض شناسایی لغزش و هرزگردی، وضعیت را به کامپیوتر مرکزی خودرو اطلاع می‌دهند تا اقدامات لازم را انجام دهد.
- ترمزگیری با کمک ABS: در این مرحله کامپیوتر خودرو سیستم ترمز ضدقفل (ABS) را فعال می‌کند تا جلوی هرزگردی چرخ‌ها را بگیرد. این اقدام باعث کاهش سرعت چرخ‌ها و بهبود چسبندگی آن‌ها با سطح جاده می‌شود.
- کاهش قدرت موتور: درنهایت سیستم TCS نیروی وارد بر چرخ‌ها را به کمک کامپیوتر خودرو کاهش می‌دهد. درواقع ECU دور موتور را کم می‌کند تا از انتقال بیش‌ازحد نیرو به چرخ‌ها جلوگیری شود. این کاهش نیرو معمولاً با بستن دریچه گاز یا تنظیم میزان سوخت ورودی به موتور انجام می‌شود.
سیستم کنترل کشش (TCS) و سیستم کنترل پایداری (ESC) چه تفاوتی با هم دارند؟
سیستم کنترل کشش (TCS) و سیستم کنترل پایداری (ESC) هر دو برای افزایش ایمنی خودرو طراحی شده‌اند، اما وظایف و عملکردهای متفاوتی دارند.
سیستم کنترل کشش (TCS) به‌طور خاص بر روی چرخ‌های محرک تمرکز دارد و مانع از هرزگردی آن‌ها در شرایطی مانند شتاب‌گیری ناگهانی یا حرکت در مسیرهای لغزنده می‌شود. این سیستم از طریق محدود کردن قدرت موتور یا اعمال نیروی ترمز روی چرخ‌های محرک، باعث می‌شود چسبندگی چرخ‌ها به سطح جاده بیشتر شود.
در مقابل سیستم کنترل پایداری (ESC) کاربردهای به مراتب گسترده‌تری دارد. این سیستم زمانی فعال می‌شود که خودرو به هر دلیلی از مسیر اصلی منحرف شود. ESC با استفاده از سنسورهای پیشرفته، انحرافات خودرو از مسیر اصلی را شناسایی می‌کند و سپس با اعمال ترمز بر روی چرخ‌های مختلف، خودرو را به مسیر درست بازمی‌گرداند.
سخن آخر
سیستم کنترل کشش (TCS) یکی از بهترین آپشن‌های ایمنی در خودروهاست که از لغزش و هرزگردی چرخ‌ها در جاده‌های لغزنده یا موقع شتاب‌گیری جلوگیری می‌کند. این سیستم با استفاده از سنسورهای نصب‌شده روی چرخ‌ها، سرعت چرخ‌ها را کنترل می‌کند و در صورت هرزگردی، پیام هشداری به سیستم کامپیوتری خودرو ارسال می‌کند. سپس کامپیوتر خودرو با فعال کردن ترمز ضدقفل (ABS) و کاهش قدرت موتور، تلاش می‌کند میزان چسبندگی چرخ‌ها با سطح جاده را بالا ببرد و کنترل خودرو را ممکن کند.