اعداد و علائم اختصاری روی باتری خودرو چه معنایی دارند؟

هر قطعه‌ای در خودرو مشخصات و استانداردهای خاصی دارد که معمولاً روی آن درج شده‌اند. باتری خودرو هم از این موضوع مستثنی نیست اما تاکنون چند نفر را دیده‌اید که هنگام خرید باتری به جزئیات درج‌شده روی آن توجه کنند؟! اعداد و علائم اختصاری روی باتری شاید در نگاه اول پیچیده به نظر برسند، اما در واقع اطلاعات مهمی را درباره عملکرد، ظرفیت، طول عمر و ویژگی‌های فنی باتری ارائه می‌دهند. شناخت این علائم به شما کمک می‌کند هنگام خرید، مناسب‌ترین گزینه را برای خودروی خود انتخاب کنید. اگر کنجکاوید که علائم اختصاری روی باتری خودرو چه معنایی دارند تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

معنی اعداد و علائم اختصاری روی باتری خودرو

روی هر باتری خودرو اطلاعات مختلفی درج شده که ممکن است فهم آن‌ها در نگاه اول کمی دشوار به نظر برسد. بااین‌حال چون این اعداد و علائم اختصاری اطلاعات خوبی به ما می‌دهند، در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

۱. CCA

CCA مخفف عبارت Cold Cranking Amps و به معنای شدت جریانی است که باتری در دمای منفی ۱۸ درجه سانتی‌گراد قادر به تأمین آن به مدت ۳۰ ثانیه است. در واقع این پارامتر که آمپر میل‌لنگ سرد هم نام دارد، نشان می‌دهد که باتری چقدر قدرت دارد تا موتور خودرو را در دماهای پایین روشن کند. هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد، باتری قدرت بیشتری برای استارت زدن در هوای سرد خواهد داشت. CCA در مناطق سردسیر بسیار اهمیت دارد، زیرا در هوای سرد باتری‌ معمولاً قدرت کمتری برای تأمین جریان دارد.

۲. ICC

ICC یا International Cranking Current به شدت جریانی اشاره دارد که یک باتری در دمای منفی ۱۸ درجه سانتی‌گراد می‌تواند به مدت ۱۵۰ ثانیه تأمین کند، بدون آن که ولتاژ آن به کمتر از ۶ ولت برسد. این معیار مشابه CCA است، اما ممکن است کمی تفاوت داشته باشد. استاندارد ICC برای تست قدرت استارت زنی در هوای سرد به‌ویژه در اروپا کاربرد دارد.

۳. CA

CA یا Cranking Amps در واقع جریانی است که یک باتری در دمای صفر درجه سانتی‌گراد می‌تواند تأمین کند. CA که همان آمپر میل‌لنگ است، قدرت باتری را در دماهای معتدل‌تر نشان می‌دهد.

۴. HCA

HCA که مخفف Hot Cranking Amps است به جریانی اشاره دارد که یک باتری می‌تواند در دمای ۲۷ درجه سانتی‌گراد (دماهای گرم) تأمین کند.

۵. RC

RC یا Reserve Capacity نشان‌دهنده این است که باتری چه مدت زمان می‌تواند بدون شارژ مجدد برق تأمین کند. به‌طور واضح‌تر RC مدت زمانی است که باتری می‌تواند در دمای ۲۷ درجه سانتی‌گراد، جریانی معادل ۲۵ آمپر تولید کند، بدون آنکه ولتاژ آن به کمتر از ۱۰.۵ ولت برسد. اهمیت RC وقتی مشخص می‌شود که دینام خودرو خراب است و خودرو برای ادامه کار نیاز به دریافت انرژی از باتری داشته باشد. هر چه عدد RC بیشتر باشد، باتری زمان بیشتری می‌تواند انرژی مورد نیاز را تأمین کند.

۶. AH

AH یا Ampere Hour، ظرفیت اسمی یک باتری را مشخص می‌کند. AH بیانگر میزان جریانی است که باتری می‌تواند برای یک ساعت یا چند ساعت تأمین کند. به‌عنوان‌مثال، باتری‌ای که ظرفیت ۶۰ آمپرساعت دارد، می‌تواند به مدت یک ساعت یک جریان ۶۰ آمپری یا به مدت دو ساعت یک جریان ۳۰ آمپری را تأمین کند. هر چه AH بالاتر باشد، یعنی باتری توانایی بیشتری برای تأمین انرژی در طول زمان دارد.

۷. MF

MF مخفف Maintenance Free است. باتری‌هایی که این علامت روی آن‌ها درج شده، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که نیازی به پر کردن آب اسید ندارند و در مجموع به نگهداری دوره‌ای کمی نیاز دارند. باتری‌های MF به‌طورمعمول طول عمر بیشتری دارند و زیاد دچار مشکلاتی مانند سولفاته شدن (خرابی باتری به علت تشکیل کریستال‌های سولفات سرب) نمی‌شوند.

۸. Sealed

در باتری‌های Sealed از تکنولوژی خاصی استفاده شده که اسید داخل باتری تبخیر یا خارج نمی‌شود. این باتری‌ها که معمولاً از آلیاژهای مقاوم مانند کلسیم-نقره ساخته می‌شوند، در برابر خوردگی مقاومت بیشتری دارند. این باتری‌ها نیازی به بررسی و نگهداری دوره‌ای ندارند و بیشتر عمر می‌کنند. این باتری‌ها همچنین در برابر حرارت و خوردگی نیز مقاوم‌تر هستند.

۸. تاریخ تولید باتری

تاریخ تولید باتری معمولاً به‌صورت کدهایی شامل عدد و حروف روی بدنه باتری درج می‌شود. باتری‌هایی که تاریخ تولید آن‌ها بیش از شش ماه گذشته باشد، ممکن است عمر کوتاه‌تر و قدرت پایین‌تری داشته باشند؛ بنابراین بهتر است همیشه به تاریخ تولید توجه کنید و باتری‌هایی با تاریخ تولید نزدیک را انتخاب کنید.

نحوه خواندن تاریخ تولید باتری‌های ایرانی

تاریخ تولید باتری‌های تولید داخل، معمولاً پس از کدی مانند M1 (که نشان‌دهنده مدل باتری است) درج می‌شود. این کد به‌صورت عددی نوشته شده و نحوه خواندن آن به شرح زیر است:

• به‌طور مثال در کد G40081960423، عدد ۹۶ سال تولید، عدد ۰۴ ماه تولید و ۲۳ روز تولید را نشان می‌دهد؛ بنابراین این باتری در تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۹۶ تولید شده است.

• روی برخی دیگر از باتری‌های ایرانی، تاریخ به‌صورت مستقیم و از راست به چپ نوشته می‌شود. به‌طور مثال کد ۹۹۱۱۱۷ نشان می‌دهد که باتری در تاریخ ۱۷ بهمن سال ۹۹ تولید شده است.

نحوه خواندن تاریخ تولید باتری‌های خارجی

در کشورهای دیگر مانند آمریکا، روش‌های متفاوتی برای درج تاریخ روی باتری وجود دارد که عبارت‌اند از:

• فرمت ترکیبی حروف و اعداد: در این روش، حروف نشان‌دهنده ماه تولید و عدد نشان‌دهنده سال تولید است. به‌طور مثال در کد A-3، حرف A به‌عنوان اولین حرف الفبا، نمایانگر ماه ژانویه (ماه اول میلادی) و عدد ۳ بیانگر سال ۲۰۱۳ است.
• فرمت عددی DD/MM/YY (روز/ماه/سال): در این روش، تاریخ به‌صورت سه بخش عددی نوشته می‌شود که از چپ به راست خوانده می‌شود. به‌طور مثال کد ۱۲۰۵۱۲ یعنی باتری در ۵ ماه مِی سال ۲۰۱۲ تولید شده است.

۹. سایز و نوع باتری

بسته به نوع خودرو، باتری‌ها سایزهای مختلفی دارند که معمولاً با اعداد ۲۴، ۲۶، ۷۰، ۷۵ و غیره مشخص می‌شوند. این دسته‌بندی بر اساس ابعاد باتری، محل ترمینال‌ها و پلاریته آن‌ها (جهت مثبت و منفی) تعیین می‌شود.

۱۰. نمایشگر چشمی باتری

باتری‌های جدید معمولاً یک نشانگر چشمی دارند که وضعیت شارژ باتری را نشان می‌دهد. این نشانگر رنگ‌های مختلفی دارد که هرکدام به وضعیت خاصی در باتری اشاره می‌کنند:

• سبز: این رنگ نشان‌ می‌دهد که باتری کاملاً شارژ است و در وضعیت خوبی قرار دارد.
• قرمز یا مشکی: این رنگ نشان می‌دهد که باتری نیاز به شارژ دارد اما هنوز هم می‌تواند موتور خودرو را روشن کند.
• سفید: این رنگ نشان می‌دهد که باتری کاملاً تخلیه شده و باید آن را تعویض کنید.

۱۱. ETN

ETN یک شماره فنی (European Technical Number) است که در استانداردهای اروپایی برای باتری‌های خودرو استفاده می‌شود. این شماره چند رقمی نشان‌دهنده ولتاژ، ظرفیت و CCA باتری است.

مثلاً اگر روی یک باتری عدد ۶۸۱ ۱۲۰ ۰۷۰ درج شده باشد، می‌توان آن را به‌صورت زیر تفسیر کرد:

• رقم اول از سمت راست، شنان دهنده ولتاژ باتری است. در باتری‌های ۶ ولت، این عدد ۱ تا ۴؛ در باتری‌های ۱۲ ولتی، این عدد ۵ تا ۷؛ در باتری‌ها کوچک این عدد ۹ و در باتری‌های خاص این عدد ۸ است.
• دو رقم بعدی یعنی ۶۸، ظرفیت باتری را نشان می‌دهد.
• سه رقم بعدی یعنی ۱۲۰، شماره سریالی است که تولیدکننده به باتری اختصاص می‌دهد.
• سه رقم آخر یعنی ۰۷۰ نشان می‌دهد که CCA باتری ۱۰ برابر آن یعنی ۷۰۰ آمپر است.

نحوه انتخاب باتری مناسب بر اساس اعداد و علائم

برای انتخاب باتری مناسب خودرو، لازم است به اعداد و علائمی که روی باتری درج شده‌اند توجه کنید. این اطلاعات مشخصات فنی باتری را نشان می‌دهند و به شما کمک می‌کنند تا بهترین گزینه را برای خودروی خود انتخاب کنید. برخی از این موارد عبارت‌اند از:

• ولتاژ باتری: معمولاً برای خودروهای سواری از باتری‌های ۱۲ ولتی و برای خودروهای سنگین از باتری‌های ۲۴ ولتی استفاده می‌شود. عدد اول در شماره ETN نشان‌دهنده ولتاژ باتری است.
• ظرفیت باتری (Ah): ظرفیت باتری، میزان ذخیره انرژی آن را مشخص می‌کند و به آمپرساعت (Ah) بیان می‌شود. خودروهای معمولی معمولاً به باتری‌هایی با ظرفیت ۵۰ تا ۷۰ آمپرساعت نیاز دارند. برای کسب اطلاعات دقیق حتماً دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید.
• جریان تست سرما (CCA): همان‌طور که گفتیم این عدد نشان‌دهنده توانایی باتری در روشن کردن موتور در هوای سرد است. هرچه مقدار CCA بیشتر باشد، باتری عملکرد بهتری در دماهای پایین خواهد داشت. سه رقم آخر شماره فنی ETN را در ۱۰ ضرب کنید تا عدد آن به دست آید.
• ابعاد فیزیکی باتری: هنگام خرید باید ابعاد باتری (طول، عرض و ارتفاع) را بررسی کنید تا به‌درستی در جای خود قرار بگیرد.
• تاریخ تولید باتری: یکی دیگر از موارد مهمی که باید به آن توجه کنید، تاریخ تولید است. توصیه می‌شود باتری‌هایی که بیشتر از ۶ ماه از تولید آن‌ها گذشته را خریداری نکنید.
• نوع باتری: باتری‌ها ممکن است اسیدی-سربی، اتمی، AGM یا ژله‌ای باشند. هرکدام از این باتری‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ بنابراین باید بر اساس آنچه در دفترچه راهنما توصیه شده، نوع مناسب را انتخاب کنید.

سؤالات متداول

۱. چطور تاریخ تولید باتری را بخوانیم؟

تاریخ تولید باتری معمولاً به‌صورت کدهایی روی باتری نوشته شده است. برای مثال، در باتری‌های ایرانی، کدی مانند ۹۶۰۴۲۳ نشان‌دهنده تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۹۶ است.

۲. هنگام انتخاب باتری مناسب به چه چیزهایی توجه کنیم؟

هنگام خرید باتری به مواردی مانند ظرفیت (Ah)، تاریخ تولید، جریان تست سرما (CCA) و ابعاد باتری توجه کنید تا گزینه مناسب برای خودروی خود را پیدا کنید.

۳. چرا ظرفیت باتری مهم است؟

ظرفیت باتری (آمپرساعت یا Ah) نشان می‌دهد که باتری چه مدت می‌تواند انرژی را تأمین کند.

سخن آخر

روی باتری‌های خودرو اطلاعات زیادی درج شده که شامل اعداد و علائم اختصاری مختلفی می‌شود. این علائم، اطلاعات مهمی درباره ویژگی‌های فنی باتری مثل نظیر ظرفیت، توانایی تأمین جریان در دماهای مختلف، جریان تست سرما (CCA)، تاریخ تولید، نوع باتری و ابعاد آن ارائه می‌کنند. شناخت و درک این اعداد و علائم، به شما کمک می‌کند باتری‌ای خریداری کنید که بهترین عملکرد را برای خودروی شما داشته باشد.