بهترین اکتان بوستر، انواع و کاربرد آن برای خودروها

تقویت‌کننده اکتان یا اکتان بوستر یکی از انواع مکمل سوخت است که به‌منظور عملکرد بهتر، صرفه‌جویی در مصرف سوخت و افزایش عدد اکتان آن طراحی شده است. بسیاری افراد فکر می‌کنند اکتان بوستر محصولی جادویی است که عملکرد خودرو را به شکلی رویایی افزایش می‌دهد. در این مطلب درباره اکتان بوستر، مزایای واقعی آن، نحوه مصرف آن و همچنین بهترین اکتان بوستر برای خودروی شما صحبت خواهیم کرد.

اکتان و درجه‌بندی اکتان چیست؟

قبل از اینکه بدانیم اکتان بوستر چیست، ابتدا بیایید ببینیم خود اکتان به چه معناست.

اکتان هیدروکربنی است که از فرآوری نفت به دست می‌آید. فرمول شیمیایی آن C8H18 است. درجه‌بندی اکتان یا عدد اکتان، معیار استاندارد برای اندازه‌گیری میزان توانایی سوخت در برابر فشرده‌سازی است. هرچه عدد اکتان بیشتر باشد، سوخت قبل از احتراق می‌تواند فشار بیشتری را تحمل کند.

عدد اکتان را با دو عامل اندازه‌گیری می‌کنند. یکی RON (شماره اکتان تحقیقی) و MON (شماره اکتان موتور). اولی با ضربه‌زدن موتور در سرعت کم و متوسط ارتباط دارد و دومی مربوط به سرعت‌های بالاست. هر موتور به گونه‌ای طراحی شده است که با عدد اکتان خاصی بهترین عملکرد را دارد.

عدد اکتان سوخت معمولی، ۸۷ است. سوخت درجه متوسط از ۸۸ – ۹۰ است و سوخت ممتاز با اکتان ۹۱ – ۹۴ درجه‌بندی می‌شود. این بالاترین عدد اکتانی است که برای مصرف‌کنندگان عادی مناسب است.

اما خودروهایی که در مسابقات اتومبیل‌رانی شرکت می‌کنند، باید از سوخت دارای درجه‌بندی اکتان بالاتر در حد ۹۸ استفاده کنند. برخی از آنها حتی باید از ۱۰۰ و ۱۰۵ استفاده کنند.

اکتان بوستر چیست؟

اکتان بوسترها در واقع مواد تقویت‌کننده افزودنی به سوخت هستند. این محصول با افزایش درجه اکتان سوخت عملکرد خودرو را افزایش می‌دهد. با افزایش درجه اکتان، پیش‌احتراق دشوارتر صورت می‌گیرد. بنابراین میزان فشار یا تراکم بالاتر می‌رود که این به نوبه خود بهبود عملکرد موتور را به همراه خواهد داشت.

انواع اکتان بوستر

اکتان بوسترها بر دو نوع هستند که یکی از آنها برای اضافه‌کردن به سوخت بی‌کیفیت و جبران اکتان پایین آن است و دیگری برای افزایش عملکرد موتور خودرو. بسته به هدفی که دارید می‌توانید از هر یک از این دو نوع اکتان بوستر استفاده کنید.

ویژگی‌های بهترین اکتان بوستر

ویژگی‌های اکتان بوستر بر اساس درجه اکتان و ترکیباتی که در تهیه آن به کار رفته است، تعیین می‌شود:

۱. درجه اکتان

هر نوع اکتان بوستر، مقدار اکتان سوخت را تا درجه خاصی افزایش می‌دهند. اگر می‌خواهید وسیله نقلیه‌تان بهترین درجه عملکرد را داشته باشد، باید رتبه اکتان بالاتری را ارائه دهد. البته این به‌معنای گران‌تر بودن آن محصول هم هست.

۲. ترکیبات به‌کاررفته

اکتان بوسترها ممکن است از ترکیبات مختلفی تهیه شده باشند، بااین‌حال بیشتر آنها معمولا مخلوطی از تترا اتیل سرب، الکل‌ها (از جمله اتانول)، کمی متیل پروپیل، منگنز، تولوئن و اترها به‌عنوان مواد پایه هستند. اکتان بوستر معمولی حاوی گلیسرول، اتانول یا متیل پروپانول است.

برخی از انواع اکتان بوسترها حاوی مواد مؤثر مانند MMT (متیل سیکلو پنتا دینیل منگنز تری کربنیل) و نفت سفید هم هستند.

نکته: بهتر است حتی‌الامکان از اکتان بوستر بدون سرب استفاده کنید، زیرا سرب در سوخت باعث می‌شود سنسورهای اکسیژن تحت‌تأثیر قرار بگیرند یا آسیب ببینند.

حتما بخوانید: چرا نباید باک بنزین را کاملا پر کرد؟

مزایای اکتان بوستر برای خودروها

اکتان بوستر مزایای زیادی دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش عملکرد موتور

اکتان بوستر برای افزایش تراکم سوخت قبل از احتراق به کار می‌رود. در نتیجه، قدرت موتور خودرو افزایش یافته و کارایی آن بهتر خواهد شد.

• افزایش توان (اسب‌بخار)

موتور خودروی شما برای عملکرد بهتر باید سطح اکتان بالاتری داشته باشد. افزایش نسبت تراکم سوخت با اکتان بالا باعث افزایش توان یا اسب بخار می‌شود.

• کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای

اکتان بوستر باعث می‌شود کربن کمتری در موتور تجمع کند و با این کار به کاهش آلایندگی کمک می‌کند. تجمع بیش‌ازحد کربن در موتور خودرو به عملکرد ضعیف و حتی متوقف‌شدن خودرو می‌شود.

• جلوگیری از ضربه‌زدن موتور

ضربه موتور یا ناک (knock) صدایی است که در اثر احتراق پیش از موعد مخلوط سوخت- هوا در سیلندر خودرو ایجاد می‌شود. استفاده از اکتان بوستر به‌مقدار مناسب می‌تواند به عملکرد درست خودرو کمک کند و احتمال آسیب‌دیدن موتور را به‌دلیل ضربه کاهش دهد.

معایب استفاده از اکتان بوستر

با وجود مزایای اکتان بوستر، باید به یاد داشته باشید که استفاده مرتب از آن می‌تواند به فرسودگی و خرابی موتور منجر شود. برخی از این محصولات حتی باعث می‌شوند شمع خودرو زودتر از آنچه باید، خراب شود. دلیل این امر وجود ترکیبات MMT است، همان ماده‌ای که به‌عنوان ضدضربه عمل می‌کند. همچنین اگر انژکتورهای سوخت یا سنسورها خراب باشند و بدون تعمیر آنها از اکتان بوستر استفاده کنید، وجود این ماده روند خرابی این قطعات را تسریع خواهد کرد.

مواردی که در هنگام خرید اکتان بوستر باید بدانید

در هنگام خرید اکتان بوستر به موارد زیر توجه کنید:

– سازگاری با موتور خودرو

هنگام خرید اکتان بوستر حتما نوع خودرو و موتور آن را در نظر بگیرید. موتورهای مختلف نیازهای متفاوتی دارند. هر اکتان بوستری برای موتور خودروی شما مناسب نیست.

– دفعات استفاده

قبل از خرید محصول توجه کنید که واقعا چند بار از اکتان بوستر استفاده می‌کنید. اگر می‌خواهید هر از گاهی از آن استفاده کنید بهتر است اصلا اکتان بوستر نخرید. زیرا این محصولی است که با یک بار استفاده بهبودی در موتور خودروی شما حاصل نخواهد کرد.

حتما بخوانید: خوش ‌فروش‌ترین خودروهای زیر ۳۰۰ میلیون کدام‌ها هستند؟

نحوه استفاده از اکتان بوستر

همان‌طور که گفتیم اکتان بوستر محصولی جادویی نیست که به‌محض اضافه‌کردن آن به سوخت، عملکرد خودرویتان از ۰ به ۱۰۰ برسد. بیشتر خودروها برای خودشان را با اکتان بیشتر وفق بدهند به زمان نیاز دارند. مثلا اگر می‌خواهید در مسابقه شرکت کنید، باید از چند هفته قبل به‌طور منظم از اکتان بوستر استفاده کنید تا عملکرد خودرویتان بهبود یابد.

هر خودرو فقط می‌تواند تا عدد اکتان خاصی را تحمل کند. بنابراین اکتان بوستر درست را برای خودرویتان انتخاب کنید. مراقب باشید محصول به پوستتان برخورد نکند. برخی از ترکیبات موجود در اکتان بوسترها برای پوست خطرناک‌اند.

همیشه اول اکتان بوستر را در مخزن خالی یا تقریبا خالی خودرو بریزید و بعد بنزین را اضافه کنید. بعد از اینکه باک را پر کردید اجازه دهید ماشین کمی در جا کار کند.

محصول را قبل از اینکه تاریخ انقضای آن به پایان برسد استفاده کنید. برچسب محصول را حتما بخوانید و دستورالعمل روی آن را بررسی کنید. باقی‌مانده محصول را در جای تاریک و به‌دور از گرما نگهداری کنید.

نکات احتیاطی در هنگام استفاده از اکتان بوستر

تقویت‌کننده‌های اکتان بسیار فرّار، قابل اشتعال و سمی هستند. بنابراین هنگام استفاده از آن باید مراقب باشید که در اطراف شعله وجود نداشته باشد. همیشه قبل از استفاده از اکتان بوستر، ابتدا کل بنزین باک را مصرف کنید و هنگامی‌که به سطح بسیار پایینی رسید اکتان بوستر بریزید. اگر قرار است مدتی طولانی از آن استفاده نکنید، بهتر است اصلا نخرید.

سؤالات متداول

در ادامه به برخی از سؤالات متداول درباره اکتان بوستر پاسخ خواهیم داد.

۱. هرچندوقت یک بار باید از اکتان بوستر استفاده کنم؟

این امر کاملا به خودروی خودتان و البته به تصمیم شخصی شما بستگی دارد. برخی از افراد اصلا از اکتان بوستر استفاده نمی‌کنند. برخی دیگر هربار قبل از بنزین‌زدن و برخی دیگر هر از گاهی برای رویدادهای خاص از اکتان بوستر استفاده می‌کنند.

درواقع این‌طور نیست که همه خودروها به اکتان بوستر نیاز داشته باشند. بسیاری از این محصولات ادعاهای مبالغه‌آمیز درباره اکتان بوستر دارند. البته برخی از آنها واقعا عملکرد موتور را بهتر می‌کنند.

۲. چه زمانی نباید از اکتان بوستر استفاده کنم؟

از اکتان بوستر به‌عنوان جایگزینی برای تثبیت‌کننده سوخت یا هر نوع مکمل دیگری استفاده نکنید.

اکتان بوستر نمی‌تواند مشکلات موتور را برطرف کند. بنابراین اگر چراغ چک موتور روشن شده است آن را به یک تعمیرکار حرفه‌ای بسپارید تا مشکل را بررسی کند، نه اینکه اکتان بوستر در آن بریزید.

از اکتان بوستر بالاتر از سطحی که برای خودروی شما توصیه شده است استفاده نکنید، زیرا کمک خاصی به بهبود عملکرد موتور نمی‌کند.

۳. از کجا بدانم کدام اکتان بوستر برای خودروی من مناسب است؟

دفترچه راهنمای مالک خودرو را بررسی کنید تا مشخص شود باید از چه عدد اکتانی استفاده کنید.

۴.  اکتان ۸۵ چیست و آیا برای خودروی من بی‌ضرر است؟

بنزین با درجه اکتان ۸۵ قبلا برای خودروهای دارای کاربراتور در مناطق پرفشار توصیه می‌شد، اما در خودروهای مدرن دیگر از آن استفاده نمی‌کنند، زیرا با طراحی خودروهای جدید سازگار نیست.

 

۵. چه مشکلی پیش می‌آید اگر از اکتان پایین‌تری استفاده کنم؟

بسیاری از خودروهای مدرن قادرند به‌شکل خودکار تنظیمات لازم با تغییرات عدد اکتان را انجام داده و با آن سازگار شوند، اما کارایی و عملکردشان به‌شکل موقت آسیب می‌بیند. در بدترین حالت ممکن است با غژغژ موتور مواجه شوید. بهتر است مصرف آن را قطع کنید.

۶. آیا استفاده از سوخت با اکتان بالاتر باعث بهبود مصرف سوخت یا عملکرد موتور می‌شود؟

از نظر فنی امکان‌پذیر است اما روی آن حساب نکنید.

۷. آیا اتانول می‌تواند عدد اکتان بنزین را افزایش دهد؟

بله، افزودن اتانول می‌تواند باعث افزایش درجه اکتان بنزین شود. درجه اکتان اتانول تقریبا ۱۱۰ است.

۸. چه نوع ماشین‌هایی بهتر است از اکتان بوستر استفاده کنند؟

مسلما ماشین‌های مدل بالا بهتر می‌توانند از مزایای اکتان بوستر استفاده کنند. معمولا خودروسازان خودروها را با ویژگی‌های خاصی می‌سازند که هر یک می‌توانند سوخت با اکتان معینی را استفاده کنند، بنابراین دارندگان سدان‌های معمولی و سایر وسایل نقلیه مدل پایین ممکن است تفاوتی در عملکرد خودرو مشاهده نکنند.

 

کلام آخر

اکتان بوستر یکی از انواع مکمل‌های سوخت است که برای بهبود عملکرد موتور به کار می‌رود و واقعا هم می‌تواند برای خودرو مزایایی داشته باشد. بااین‌حال بهتر است توقعات واقع‌بینانه‌ای از اکتان بوستر داشته باشید. معمولا روی بطری‌های اکتان بوستر ادعاهای اغراق‌آمیز زیادی وجود دارد که بهتر است به آنها توجه نکنید. هر موتور صرفا با عدد اکتانی که برای آن توصیه شده است خوب کار می‌کند و اگر از اکتان بوستر دارای درجه اکتان بالاتری استفاده کنید فایده‌ای به حال موتور نخواهد داشت و صرفا هزینه اضافی پرداخته‌اید.

آیا از اکتان بوستر استفاده می‌کنید؟ اگر بله، لطفا برایمان بگویید از چه برندی استفاده می‌کنید و آیا آن‌طور که باید انتظارات شما را برآورده می‌کند؟