شاید اگر دوچرخه‌سوار حرفه‌ای باشید یا از افرادی که به «تخصص» اعتقاد دارند، با خود بگویید که کمپانی‌های خودروسازی را چه به دوچرخه‌سازی؟ اما دست نگه دارید، چرا که تاریخ چهارچرخ‌های موتوردار با تاریخ دوچرخه ارتباط تنگاتنگی دارد. در ادامه کمی بیشتر با تاریخ مشترک دوچرخه و خودرو آشنا خواهیم شد.
رُوِر، مخترع دوچرخه‌های امروزی
واژهٔ «رندرور» که به گوشتان آشناست؟ اسم این خودرو از نام کمپانی‌ای گرفته شده که نزدیک به ۵۰ سال یکی از غول‌های اتوموبیل‌سازی جهان و بریتانیا بود و با معرفی «لندرور» دوست‌داشتنی و معروف، تاریخ خودروهای دو دیفرانسیل را متحول کرد. شرکت «رور» پیش از آنکه اولین خودروی خود را در سال ۱۹۱۲ میلادی (۱۲۹۰ خورشیدی) تولید کند، در نقاط مختلف جهان نامی شناخته‌شده و معتبر بود.
این کمپانی در سال ۱۹۸۵ میلادی (۱۲۶۴ خورشیدی) اولین دوچرخهٔ امروزی را به نام خود ثبت و به جهان معرفی کرد. تا پیش از اختراع کمپانی رور، سیستم انتقال قدرت در تمام دوچرخه‌ها روی چرخ جلو بود، چیزی شبیه سه‌چرخه‌های کودکان. آقای جان. کی. استارلی، مدیرعامل و بنیانگذار کمپانی رور، مخترع دوچرخه‌های امروزی با زنجیر چرخ و چرخ عقب متحرک بود. کارخانهٔ رور این دوچرخه‌ها را در آمریکا، اروپا و آسیای شرقی عرضه کرد. مثل ما ایرانی‌ها که به شلوار جین، شلوار «لی» می‌گوییم -که خودش نام یک برند شلوار جین است-، در بسیاری از کشورهای جهان مانند لهستان، بلاروس و اوکراین، همچنان به دوچرخه «رُوِر» می‌گویند.
اُپل دوچرخه‌ساز، قدیمی‌تر از اپل خودروساز
شرکت اپل آلمان پیش از آغاز تولید خودروی خود در اوایل قرن بیست، به مدت ۳۶ سال به تولید دوچرخه‌های چرخ‌بلند مشغول بود؛ همان دوچرخه‌های معروفی که نماد دههٔ ۶۰ و ۷۰ قرن نوزدهم میلادی هستند. اپل تا سال ۱۹۳۷ میلادی (۱۳۱۶ خورشیدی) به تولید دوچرخه پرداخت و البته بعد از تحول «رور» در دنیای دوچرخه، خط تولید خود را بر اساس نسل جدید دوچرخه‌ها بازبینی کرد. در سال ۱۹۲۳ اپل تبدیل به بزرگترین تولیدکنندهٔ دوچرخه در جهان شد، اما با فرارسیدن جنگ جهانی دوم، پروندهٔ دوچرخه‌های اُپل هم برای همیشه بسته شد.
هزارهٔ سوم، کمپانی‌های اتوموبیل‌سازی و صنعت دوچرخه‌سازی
آنچه خواندید بیشتر به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم یعنی زمان اختراع اتوموبیل مربوط بود. حالا نگاهی به برندهایی بیندازیم که هم‌اکنون در قرن بیست و یکم به تولید دوچرخه مشغول‌‌اند.
حتما بخوانید: ۱۰ نقص در خودرو که می‌تواند در رانندگی حادثه‌ساز شود
پژو
برای بسیاری از دهه شصتی‌ها در ایران، دوچرخه‌های کورسی پژو نماد سرعت و کیفیت بود. این شیر فرانسوی هنوز هم به تولید دوچرخه مشغول است و انواع دوچرخه‌های شهری، جاده‌ای، کوهستان، کلاسیک و برقی را تولید می‌کند. کمپانی پژو دوچرخهٔ برقی و تاشوی eF01 را به صورت اختصاصی برای مدل شاسی بلند ۵۰۰۸ خود تولید کرد و جای مخصوصی برای این دوچرخه در صندوق این خودرو در نظر گرفت.
مک لارن
درست است که نام مک‌لارن با سرعت و ماشین‌های سوپر اسپرت گره خورده است، اما این کمپانی گاهی ایده‌های خلاقانه اش را با طراحی دوچرخه ارائه می‌کند. تکنولوژی فیبر کربنی که کمپانی چند سالی‌ست که در بدنهٔ ماشین‌های فرمول یک خود به کار می‌گیرد تا سبک‌تر و مقاوم‌تر باشند، اولین بار با دوچرخهٔ «اس-ورکز ونج» ارائه شد. فناوری و طراحی بدنهٔ سبک این دوچرخه باعث حیرت کارشناسان تکنولوژی بدنهٔ خودرو در زمان معرفی این دوچرخه شد. دوچرخه‌های مک لارن، مانند ماشین‌هایش، هم تولید محدود دارند، هم بسیار گران‌اند: حدود ۲۰ هزار دلار!
هامر
ماشین‌های هامر به یغور بودن و طراحی خشن و درشت معروف‌اند. دوچرخه‌های این شرکت هم سر و شکلی عضلانی و ستبر دارند. هامر که تجربهٔ چندانی در تولید دوچرخه ندارد، مانند پژو، چند سال پیش به این فکر افتاد که برای مدل H2 دوچرخه‌ای تاشو معرفی کند که در جعبهٔ عقب آن جا شود.
لوتوس
به نظر می‌رسد پرافتخارترین دوچرخه‌ای که یک کمپانی ماشین‌سازی تولید کرده است، دوچرخهٔ انگلیسی لوتوس باشد. کریس بوردمن سوار بر دوچرخهٔ لوتوس در مسابقات المپیک ۱۹۹۲ مدال طلای رشتهٔ تعقیب انفرادی را کسب کرد و سه بار رکورد ساعت را شکست.
بی‌ام‌و
برای شرکت بی‌ام‌و تولید دوچرخه یکی از راه‌های نجات از بحران‌های این شرکت بعد از جنگ جهانی دوم بود. در شرایطی که آلمان شکست خورده بود و بسیاری از صنایع اصلی‌اش منهدم شده بود، بی‌ام‌و با تولید دوچرخه و چند محصول دیگر توانست از چنگ مشکلات خلاص شود و دوباره روی پای خود بایستد. بی‌ام‌و هنوز هم دوچرخه تولید می‌کند و تولیداتش در این زمینه جوایز متعددی را از آن خود کرده است.
پورشه
این خودروساز لوکس آلمانی دستی هم در صنعت دوچرخه دارد. حداقل مبلغ لازم برای ورود به باشگاه پورشه‌سوارن (البته از نوع دوچرخهٔ آن) ۲۵۰۰ دلار است که این رقم تا ۷۰۰۰ دلار برای بعضی مدل‌ها افزایش پیدا می‌کند. بسیاری از دوچرخه‌های پورشه مانند خودروهایش به درد هر جاده‌ای نمی‌خورند؛ مثلاً در توضیحات وبسایت رسمی این شرکت درباره دوچرخهٔ RX آمده است: «با توجه به تجهیزات و طراحی، این مدل پورشه برای استفاده در جاده‌های عمومی توصیه نمی‌شود. اگر می‌خواهید آن‌ّها را در جاده‌های عمومی استفاده کنید، ما را مطلع کنید تا تجهیزات و تنظیمات لازم را روی دوچرخهٔ شما اعمال کنیم».
هوندا
هوندا با آنکه تولیدکنندهٔ انبوه دوچرخه نیست، اما مدل کوهستان مشهور آن RN-01 که برای مسابقات حرفه‌ای ساخته شده بود تبدیل به یکی از شاخص‌ترین دوچرخه‌های کوهستان در سراسر جهان شد و به مسابقات جام جهانی UCI راه یافت. گرک مینار، دوچرخه‌سوار اهل آفریقای جنوبی، با این دوچرخه در فاصلهٔ سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ دو مقام نایب قهرمانی مسابقات جهانی دوچرخه‌سواری کوهستان را از آن خودش کرد.
سایر برندها
فراری، رنو، استون مارتین، مرسدس بنز، ولوو، جیپ و آلفو رومئو از جمله سرشناس‌ترین برندهایی هستند که علاوه بر تولید خودرو در زمینهٔ طراحی و عرضهٔ دوچرخه هم فعال‌اند.
سوم ژوئن، روز جهانی دوچرخه
سه سال پیش، در سال ۲۰۱۸، مجمع عمومی سازمان ملل روز سوم ژوئن برابر با سیزده خرداد را به عنوان روز جهانی دوچرخه انتخاب کرد. هدف از این انتخاب، آگاهی‌رسانی دربارهٔ مزایای استفاده از دوچرخه در زمانه‌ای‌ست که آلودگی محیط زیست و گرمایش هوا تبدیل به یکی از بحران‌های اصلی حیات بشری شده است. حالا پس از معرفی خودروسازانی که دوچرخه هم تولید می‌کنند، خوب است که به خاطر داشته باشیم برای دوچرخه‌سواری نیازی نیست حتماً سوار بر دوچرخه‌ای با برندی سرشناس شویم، بلکه کافی‌ست که بخواهیم هم به سلامت خود و هم محیط زیست سود برسانیم.
من که زیر مک لارن سوار نمیشم!!!!!!!