صنعت خودروسازی کشورمان در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ روزهای پرفراز و نشیبی را پشت‌سر گذاشت. از حادثه تلخ بهبهان که منجر به فوت ۵ نفر از هموطنانمان شد تا مصوبه آزادسازی واردات خودرو که پیوسته تصویب یا تکذیب می‌شود و اخذ مالیات از مالکان خودروهای لوکس همه سبب شدند که در بهمن‌ماه اخبار خودرو بیشتر از سایر بخش‌های مورد توجه مردم قرار گیرد. با ما همراه باشید تا نگاهی داشته باشیم بر مهم‌ترین اخبار بازار خودرو کشورمان در طی یک‌ماه گذشته:
ایربگ هیچ خودروی ایرانی‌ای باز نشد!
حادثه بهبهان و تصادف زنجیره‌ایِ نزدیک به ۶۰ خودرو با یکدیگر و مرگ ۵ تن از هموطنانمان یکی از غم‌انگیز‌ترین اتفاقات صنعت خودروسازی در بهمن‌ماه امسال بود به‌خصوص آنکه بعد از تحقیقات به عمل آمده مشخص شد کیفیت پایین خودروهای تولید داخل نقش به‌سزایی در رخ دادن این حادثه داشته است.
پس از آنکه مشخص شد ایربگ هیچ‌کدام از خودروهای ایرانی حادثه بهبهان باز نشده است، سیل عظیمی از انتقادها روانه خودروسازان شد. انتقادهایی که کاملا به حق بوده و نه‌تنها از جانب مردم که از جانب مسئولین و مدیران ارشد نیز بیان شد. از سازمان استاندارد و شورای رقابت گرفته تا نمایندگان مجلس و مدیران میان‌رده وزارت صمت همگی با ابراز انتقاد از خودروسازان خواستند که کیفیت محصولات تولیدی خود را افزایش دهند. حتی مقام معظم رهبری نیز به این موضوع ورود پیدا کرده و از خودرواسازن خواست که با بهبود کیفیت محصولات خود به اعتراضات وارده پاسخ درخوری دهند.
پلیس پس از این حادثه خودروسازان را تهدید کرد که اگر از این پس ایربگ خودروی تولید داخلی در تصادفی باز نشود از خودروسازان نیز شکایت خواهد شد تا پاسخگوی نحوه عملکرد خود باشند.
بیان این نکته نیز خالی از لطف نیست که یکی از اصلی‌ترین دلایلی که سبب شده است خودروسازان کشورمان بازار خود در کشورهای همسایه چون کشور عراق را از دست بدهند عدم همراهی با استانداردهای ایمنی روز دنیا و پایین بودن کیفیت محصولات تولیدی آن‌هاست.
چند سال پیش خودروهای ایرانی بازار خوبی در کشورهای همسایه داشتند و حتی محصولات تولیدی ایران‌خودرو به روسیه نیز صادر می‌شد اما حالا کیفیت پایین این محصولات سبب شده که دیگر خریداری در خارج از ایران خواهان آن‌ها نباشد. هرچند اگر شرایط صنعت خودروسازی در کشورمان نیز متفاوت از زمان حال بود و مردم به خودروهای به‌روز خارجی با قیمت مناسب دسترسی داشتند کمتر خریداری در داخل ایران نیز به سراغ این خودروها می‌رفت.
بهمن‌ماه مالکان خودروهای لوکس را اذیت کرد
دیگر اتفاق پررنگ صنعت خودروسازی کشورمان در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ مربوط به اخذ مالیات از خودروهای لوکس است. به نظر می‌رسد در بهمن‌ماه دولت عزم خود برای شناسایی مالکان خودروهای لوکس را جزم کرده تا از آن‌ها مالیات دریافت کند.
با وجود آنکه در بودجه ۲ سال اخیر یک ردیف درآمدی برای دولت از مالیات اخذ شده از خودروهای لوکس در نظر گرفته شده بود اما در طی این مدت اراده‌ای برای اجرایی شدن این قانون دیده نمی‌شود. حالا اما دولت به دنبال آن است که این قانون را قبل از اتمام سال به طور کامل اجرایی کند.
در همین راستا نیز در بهمن‌ماه سازمان امور مالیاتی به مالکان خودروهای لوکس اعلام کرد که باید نسبت به پرداخت مالیات خودروی لوکس خود اقدام کنند در غیر این صورت از نقل و انتقال خودروی آن‌ها جلوگیری خواهد شد.
با این وجود اما بررسی‌های میدانی بازار خودرو نشان می‌دهد که خریداران و فروشندگان چندان از اجرایی شدن این قانون راضی نیستند. به عقیده آن‌ها دلیلی وجود ندارد که وقتی یک خودرو را تا بیش از چند برابر ارزش واقعی آن خریداری می‌کنند مالیاتی نیز برای آن پرداخت کنند. به خصوص آنکه گاها قیمت خودروهای خارجی در داخل کشور ما به بیشتر از ۳ برابر ارزش جهانی آن‌ها می‌رسد که البته علت این اختلاف قیمت نیز به ممنوعیت واردات خودرو، تعرفه‌های بالای واردات، مدیریت ناکارآمد بازار آزاد، وجود مافیای خودرو، نوسانات بازار ارز و ده‌ها دلیل دیگر باز می‌گردد.
طبیعتا در چنین شرایطی مالک خودرویی وقتی بیشتر از ۳ برابر قیمت جهانی برای خودرو خود پرداخت می‌کند دیگر تمایلی به پرداخت مالیات نداشته باشد.
سال آینده نیز خبری از واردات خودرو نخواهد بود
دیگر اتفاق مهم صنعت خودروسازی کشورمان در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ به لغو مجددا آزادسازی واردات خودرو باز‌میگردد. امید می‌رفت که با توجه به زمزمه‌های احیای برجام و کاهش قیمت دلار مصوبه مربوط به آزادسازی واردات ۵۰ هزار دستگاه خودرو در سال آینده به کشورمان تصویب شود.
مصوبه‌ای که گفته می‌شد با توجه به کسری بودجه حمایت دولت را نیز به دنبال دارد. اما این مصوبه به ناگهانی در روزهای پایانی بهمن‌ماه از دستور کار کمیسیون تلفیق مجلس خارج شده و به همین جهت نیز برای تصویب نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال نشد. با این اوصاف به نظر می‌رسد نه تنها تا پایان سال که احتمالا در سال آینده نیز خبری از آزادسازی واردات خودرو نخواهد بود.