احتمالاً تاکنون خودروهایی را دیده‌اید که نسبت به حالت عادی ارتفاع کمتر یا بیشتری دارند؛ اما آیا تا حالا به این فکر کرده‌اید که چرا باید ارتفاع خودرو را تغییر داد؟ احتمالاً تصور شما این است که صاحب خودرو یک فرد اصطلاحاً ماشین‌باز است که ارتفاع خودرو را طبق سلیقه‌اش تغییر داده است. بااین‌حال، این تمام ماجرا نیست. در مواردی، تنظیم ارتفاع خودرو به یک ضرورت تبدیل می‌شود. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید، این است که تغییر ارتفاع خودرو (که به آن ارتفاع زدن هم می‌گویند)، مستقیما روی هندلینگ خودرو تأثیر می‌گذارد. اگر قصد دارید ارتفاع خودروی خود را تغییر دهید و آن را از حالت استاندارد خارج کنید، باید بدانید که بنا بر قانون، پلیس می‌تواند خودروهایی را که ارتفاع‌شان تغییر کرده جریمه کند. همراه‌مان بمانید؛ در ادامه می‌خواهیم هرآنچه را که باید درباره تغییر ارتفاع خودرو بدانید، برایتان بگوییم.
چه زمانی می‌توانیم ارتفاع خودرو را تغییر دهیم؟
بنابر وضعیت خودرویتان و هدفی که دارید، ممکن است لازم باشد ارتفاع خودرو را کاهش یا افزایش دهید. اگر احساس می‌کنید در سیستم تعلیق خودرو مشکلی وجود دارد و فرمان‌پذیری خودرو دچار مشکل شده، احتمالاً باید ارتفاع خودرو را کاهش دهید؛ اما اگر احساس می‌کنید سیستم زیروبند خودرو هنگام حرکت به سطح جاده برخورد می‌کند، احتمالا باید ارتفاع خودرو را افزایش دهید.
نکاتی که باید درباره تغییر ارتفاع خودرو بدانید
اگر تصمیم به کاهش یا افزایش ارتفاع خودروی خود دارید، به نکات زیر توجه کنید:
- هرگونه تغییر ارتفاع خودرو، آن را از حالت استاندارد خارج می‌کند؛ بنابراین اگر ارتفاع خودرو را کم یا زیاد کردید، باید انتظار باطل شدن گارانتی را داشته باشید.
- با توجه به اینکه تغییر ارتفاع خودرو، ایمنی خودرو را خدشه‌دار می‌کند، بهتر است انجام این کار را به افراد غیرحرفه‌ای واگذار نکنید. در حالت کلی، توصیه می‌شود قبل از خرید خودرو، علاوه‌بر سایر ویژگی‌ها، به ارتفاع آن هم توجه کنید و طبق ترجیحات‌تان دست به خرید بزنید تا بعداً مجبور به تغییر ارتفاع نشوید.
- اگر ارتفاع خودرو را تغییر دهید، تصادف کنید و مقصر حادثه شناخته شوید، هیچ حمایتی از جانب مؤسسات بیمه برای جبران خسارت دریافت نخواهید کرد.
- تغییر غیراستاندارد ارتفاع خودرو یکی از مواردی است که تعویض پلاک خودرو را غیرممکن می‌کند. (منبع)
براساس اعلام رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ:
هر نوع تغییری در ارکان خودرو تخلف است. تغییر ارتفاع چه به‌صورت کف خواب و چه آفرودی منجر به توقیف خودرو می‌شود. در تصادفات اگر کارشناس راهور طبق قانون تشخیص بدهد که خودرویی دستکاری شده و تغییر فنی داشته، بیمه از آن حمایت نمی‌کند.
روش‌های افزایش ارتفاع خودرو
برای افزایش ارتفاع خودرو روش‌های مختلفی وجود دارد؛ مثل:
۱. سفت کردن میله‌های چرخشی
استفاده از میله‌های چرخشی یکی از سریع‌ترین، راحت‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌های افزایش ارتفاع خودرو است. این میله‌ها در انتهای خودرو قرار دارند و از یک سو به بدنه و از سوی دیگر به سیستم تعلیق خودرو متصل‌اند. میله‌های چرخشی نقش ضربه‌گیر را در خودرو ایفا می‌کنند و در هنگام حرکت خودرو ثابت می‌مانند. برای افزایش ارتفاع خودرو، تنها کافی است این میله‌ها را سفت کنید.
۲. استفاده از کیت‌های افزایش ارتفاع
استفاده از بلوک‌های پلی‌یورتان که درواقع بخشی از کیت‌های افزایش ارتفاع هستند، یک روش کارآمد افزایش ارتفاع خودرو است. بلوک‌های پلی‌یورتان معمولاً در سیستم تعلیق خودرو نصب می‌شوند تا فاصله بین شاسی خودرو و اجزای تعلیق را افزایش دهند. اگر از آن دسته افرادی هستید که در مسیرهای ناهموار و سنگلاخی زیاد رفت‌وآمد می‌کنید، با استفاده از این بلوک‌ها می‌توانید از وارد شدن آسیب به زیروبند ماشین جلوگیری کنید.
۳. استفاده از سیستم هیدرولیک
ارتقای سیستم تعلیق با استفاده از سیستم هیدرولیک، یکی از پیشرفته‌ترین روش‌ها برای تنظیم ارتفاع خودرو است. این سیستم به راننده این امکان را می‌دهد تا ارتفاع خودرو را به‌طور الکترونیکی و در حین رانندگی هم تغییر دهد. سیستم‌های هیدرولیکی معمولاً در خودروهای لوکس، خودروهای مسابقه‌ای و خودروهای آفرود مورداستفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از این سیستم‌ها می‌توان ارتفاع جلو یا کل بدنه خودرو را افزایش داد.
۴. استفاده از تایرهای بزرگ‌تر
یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای افزایش ارتفاع خودرو، استفاده از تایرهای بزرگ‌تر است. این روش نه‌تنها ارتفاع خودرو را افزایش می‌دهد، بلکه در مواردی حتی باعث بهبود عملکرد خودرو هم می‌شود. برای انتخاب تایرهای بزرگ‌تر، باید به سایز مناسب خودرو توجه کنید تا با مشکلاتی مانند برخورد تایر به بدنه یا قطعات دیگر، مواجه نشوید.
۵. استفاده از فنرهای لوله‌ای
استفاده از فنرهای لوله‌ای یکی از روش‌های متداول و مقرون‌به‌صرفه برای افزایش ارتفاع خودرو است که به‌راحتی هم قابل اجراست. در این روش فنرهای خودرو را می‌توان با فنرهای لوله‌ای عوض کرد تا ارتفاع خودرو افزایش یابد.
روش‌های کاهش ارتفاع خودرو
برای کاهش ارتفاع خودرو هم مثل افزایش ارتفاع خودرو، چندین روش وجود دارد که هرکدام بسته به بودجه و هدفی که دارید، مزیت‌های خاص خود را دارند. روش‌های رایج کاهش ارتفاع خودرو عبارت‌اند از:
۱. استفاده از فنر تخت
یکی از روش‌های متداول برای کاهش ارتفاع خودرو، استفاده از فنر تخت است. استفاده از این فنرها یکی از روش‌های ساده، سریع و ارزان برای کف خواب کردن یا ارتفاع زدن خودرو است.
۲. استفاده از فنرهای اسپرت
استفاده از فنرهای اسپرت یکی از مؤثرترین روش‌های کاهش ارتفاع خودرو است. اگرچه هدف اصلی از استفاده از این فنرها، بهبود هندلینگ خودرو است اما می‌توان این فنرها را جایگزین فنرهای استاندارد خودرو کرد تا ارتفاع آن هم کاهش یابد. این روش بیشتر برای کاهش ارتفاع خودروهای مسابقه‌ای کاربرد دارد.
۳. استفاده از فنرهای هیدروپنوماتیک
فنرهای هیدروپنوماتیک یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های تعلیق هستند که امکان تغییر ارتفاع خودرو را برای راننده فراهم می‌کنند. در این سیستم‌ها با ترکیب فشار هیدرولیک و فشرده‌سازی هوا، تغییر و تنظیم ارتفاع خودرو ممکن می‌شود. فنرهای هیدروپنوماتیک قیمت بالایی دارند و نصب‌شان هم ساده نیست. به همین دلیل اگر قصد انجام این کار را دارید، باید از یک فرد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
معایب افزایش ارتفاع خودرو
افزایش ارتفاع خودرو بدون عیب نیست و گاهی عملکرد، ایمنی و حتی راحتی سرنشین را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برخی از مهم‌ترین معایب افزایش ارتفاع خودرو:
- کاهش پایداری و فرمان‌پذیری: افزایش ارتفاع خودرو سبب می‌شود که مرکز ثقل آن به نقطه بالاتری منتقل شود. این باعث می‌شود که پایداری و کنترل خودرو در پیچ‌ها به‌خصوص در سرعت‌های بالا کاهش یابد.
- افزایش احتمال واژگونی: با افزایش ارتفاع خودرو، احتمال واژگونی آن در شرایط سخت مانند پیچ‌های تند، مسیرهای ناهموار یا در حین رانندگی با سرعت بالا افزایش یابد.
- فرسایش سریع‌تر قطعات سیستم تعلیق: از آنجا که هرگونه تغییر در ارتفاع خودرو آن را از حالت استاندارد خارج می‌کند، وقتی ارتفاع را افزایش دهید، قطعات سیستم تعلیق و فرمان خیلی سریع‌تر خراب می‌شوند. در نتیجه هزینه‌های تعمیر و نگهداری زیاد می‌شود.
- کاهش راحتی راننده: افزایش ارتفاع باعث تغییر سیستم تعلیق می‌شود و به همین دلیل ممکن است راننده به‌خصوص در جاده‌های ناهموار و در مسافت‌های طولانی احساس ناراحتی کند.
- افزایش مصرف سوخت: تغییر ارتفاع خودرو، ویژگی‌های آئرودینامیک آن را تغییر می‌دهد و همین منجر به افزایش مصرف سوخت می‌شود.
- تأثیر منفی بر عملکرد سیستم ترمز: افزایش ارتفاع خودرو در مواردی ممکن است عملکرد سیستم ترمز را تحت تأثیر قرار دهد. این موضوع به‌خصوص در شرایطی که نیاز است خودرو خیلی سریع متوقف شود، بسیار حائز اهمیت است.
معایب کاهش ارتفاع خودرو
کاهش ارتفاع خودرو سبب می‌شود ظاهر خودرو اسپرت‌تر و کنترل خودرو راحت‌تر شود، بااین‌حال، این به معنای بدون عیب بودن آن نیست. برخی از معایب کاهش ارتفاع خودرو عبارت‌اند از:
- وارد شدن ضربه به زیروبند خودرو و آسیب دیدن آن در دست‌اندازها
- شکستن یا ترک خوردن اجزای سیستم تعلیق
- کاهش میزان چرخش فرمان
- استهلاک بیشتر قطعات ماشین
- ترکیدن لاستیک خودرو
سخن آخر
تنظیم ارتفاع خودرو تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد خودرو و قابلیت هندلینگ آن دارد. با توجه به اینکه هرگونه تغییر ارتفاع در خودرو آن را از حالت استاندارد خارج می‌کند، باید وضعیت خودرو را به‌طور مرتب بررسی کنید تا از آسیب‌دیدگی قطعات آن جلوگیری شود. حتی اگر تاکنون تغییری در ارتفاع خودرو نداده‌اید، باز هم باید به‌طور منظم ارتفاع را بررسی کنید تا از تنظیم بودن آن مطمئن شوید.