میزان‌بودن فرمان بسیار مهم است. اگر تنظیمات آن به‌هم بخورد، ایمنی خودرو و سرنشینان آن هم به خطر می‌افتد. در این مقاله می‌خواهیم درباره این موضوع و البته میزان فرمان سه بعدی برایتان بگوییم. میزان فرمان و میزان بودن فرمان سه بعدی چیست؟ اهمیت این‌ها و تفاوت‌هایشان در چیست؟ آشنایی با این موارد برای هر راننده‌ای لازم است. پس با هم به مرور این عنوان‌ها می‌پردازیم. آماده‌اید؟
میزان فرمان چیست؟
فاصله استاندارد و مناسب میان قسمت جلویی و عقبی چرخ‌های جلو را میزان فرمان می‌گویند. به‌عبارت دیگر، فاصله میان قسمت جلو و عقب چرخ‌های جلو نشان‌دهنده میزان فرمان است. شرکت‌های مختلف خودروسازی فاصله‌های مختلفی برای فاصله بین دهانه جلو و عقب چرخ‌های اعلام می‌کنند. اما معمولا اندازه‌ای که برای میزان فرمان مشخص می‌شود، ۳ تا ۸ میلی‌متر است.
اگر فرمان خودرویی هیدرولیک نباشد، میزان‌نبودن فرمان در آن زود مشخص می‌شود. اما اگر خودرویی دارای فرمان هیدرولیک باشد، تشخیص میزان بودن فرمان کمی سخت‌تر می‌شود.
کاربرد و اهمیت میزان فرمان
فرمان جزء مهمی از هر خودروست که بدون وجودش امکان رانندگی وجود ندارد. سالم‌بودن و درست کارکردن آن هم نقش مهمی در امنیت سواری خودرو دارد. محور چرخ‌های جلو هم محل قرارگیری کارکرد فرمان خودروست. پس اگر فاصله داخلی میان قسمت جلو و عقب چرخ‌های جلو مناسب نباشد، هدایت فرمان هم دچار مشکلاتی می‌شود.
اگر فرمان میزان نباشد، مشکلات زیادی به‌وجود می‌آید. برای مثال، فرمان‌پذیری و کنترل خودرو در سرعت‌های زیاد و به‌ویژه در جاده‌ها کار سختی می‌شود. در چنین شرایطی، حتی رانندگی در مسیرهای مستقیم هم ایمن نیست. مثلا امکان دارد که خودرو واژگون شود. از طرف دیگر، تنظیم نبودن فرمان، می‌تواند یکی از دلایل لاستیک سایی زودهنگام باشد.
حالت مساعد میزان فرمان
میزان بودن فرمان در مدل‌های جدید خودرو یعنی دهانه جلو و عقب چرخ‌های جلو اندازه یکسانی دارند. منظور از این حالت چیست؟ یعنی هرکدام از چرخ‌های چپ و راست جلوی خودرو در دو محور جداگانه به‌سمت جلو حرکت می‌کنند.
زمانی که فرمان میزان است، چرخ‌ها روی خطی موازی حرکت می‌کنند و هیچ‌وقت به هم نزدیک یا از هم دور نمی‌شوند. همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، قبل‌ترها کارخانه‌های خودروسازی پیشنهادشان این بود که دهانه جلوی چرخ‌ها ۳ تا ۸ میلی‌متر نسبت به دهانه عقب بسته‌تر باشد.
نشانه‌های میزان‌نبودن فرمان
از جمله نشانه‌های میزان‌نبودن فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشیده‌شدن فرمان به یک سمت؛
- ساییدگی لاستیک‌ها؛
- به‌هم‌خوردن تعادل خودرو در سرعت‌های بالا.
انواع میزان فرمان
میزان فرمان به دو شکل انجام می‌شود:
- میزان فرمان سنتی؛
- میزان فرمان سه بعدی؛
میزان فرمان سنتی
در میزان فرمان سنتی از وسیله‌ای شبیه متر استفاده می‌شود و با آن فاصله میان جلوی چرخ‌ها و عقبشان را مقایسه می‌کنند. در روش سنتی وسیله دیگری هم برای میزان‌کردن فرمان وجود دارد. آن وسیله امکان جابه‌‌جا‌شدن لاستیک‌ها را فراهم می‌کند. این روش خطاهای انسانی دارد. چرا؟ چون این مکانیک است که به‌طور چشمی باید اندازه لازم برای تغییر زاویه‌های چرخ را تشخیص بدهد.
حتما بخوانید: دلالی خودرو و ۶ ترفندی که دلالان برای فروش به‌کار می‌برند
میزان فرمان سه بعدی
میزان فرمان سه بعدی از روش سنتی پیشرفته‌تر است و در آن فقط به نگاه و نظر چشمی مکانیک اکتفا نمی‌شود. در این روش از دوربین برای تنظیمات میزان فرمان استفاده می‌شود.
در میزان فرمان سه بعدی روی چرخ‌های موردنظر دو قطعه به‌عنوان شاخص نصب می‌شوند. دوربین‌هایی هم وجود دارد که با بررسی شاخص‌ها، میزان انحراف چرخ‌ها از هم را روی مانیتوری به‌نمایش می‌گذارد. بنابراین، امکان تنظیم درست فواصل و زوایا به‌وجود می‌آید.
در واقع، مکانیک با بررسی مانیتور و وضعیت چرخ‌ها، زاویه‌ها را تا رسیدن به میزان‌شدن فرمان تغییر می‌دهد. زمانی که تنظیمات به حالت استاندارد می‌رسد، سیستم سه‌بعدی تشخیص می‌دهد که دیگر کار تمام است و نیازی به تغییر زوایا وجود ندارد.
تفاوت میزان فرمان سه بعدی و معمولی
در میزان فرمان سه‌بعدی از ابزارها و وسایلی استفاده می‌شود که دقت خوبی دارند. در روش سنتی، همه‌چیز در گروی تشخیص مکانیک است. بنابراین، بهتر است که برای تنظیم زوایای چرخ‌ها از روش میزان فرمان سه بعدی کمک بگیرید.
روش سه‌بعدی دقت بالا و البته قیمت بالایی هم دارد. بنابراین، اگر خودرویی مدرن دارید، بهتر است که برای تنظیم زوایای چرخ‌های جلو به‌سراغ روش میزان فرمان سه بعدی بروید.
حتما بخوانید: سریع‌ترین و پرشتاب‌ترین خودروهای برقی جهان در سال ۲۰۲۱
چرا میزان فرمان سه بعدی؟
علت نام‌گذاری روش مدرن تنظیم و میزان‌کردن فرمان چیست؟ چرا به آن سه‌بعدی گفته می‌شود؟ واقعیت این است که در این روش، زاویه‌های کمبر (camber)، کستر (caster) و تو (toe) تنظیم می‌شوند. اما هریک از این‌ها چه معنایی دارند:
زاویه کمبر (camber)
زاویه کمبر پارامتری است که اندازه‌گیری سر چرخ را به‌عهده دارد. سر چرخ نشان‌دهنده زاویه میان محور عمودی آن و محور عمودی خودرو به‌هنگام دید از جلو یا دید از عقب است.
زاویه کستر (caster)
زاویه کستر نقطه محوری پایین چرخ را به نقطه محوری بالای آن وصل می‌کند و با خط عمودی که از نقطه محوری پایین عبور می‌کند، زاویه می‌سازد.
زاویه تو (toe)
زاویه تو پارامتری است که زاویه میان چرخ و محور واصل بین چرخ‌های جلو و عقب را مشخص می‌کند.
زمان مراجعه برای میزان فرمان سه بعدی
همه خودروها باید از نظر تناسب میان زاویه‌های مرتبط با لاستیک‌هایشان با یکدیگر بررسی شوند. بنابراین، مراجعه به متخصص هر چند وقت، یک‌بار ضرورت دارد. در مراکز تنظیم میزان فرمان سه بعدی از دستگاه‌های خاص استفاده می‌شود و زاویه‌هایی که گفته شد، مطابق استاندارد خودرو و خواسته راننده تنظیم می‌شوند.
به‌عنوان یک راننده هوشمند، حواستان را به رسیدگی‌های لازم برای تأمین امنیت خودرو جلب کنید. نگذارید که امور فنی خودرو در حوزه ایمنی از یادتان برود و شما را به مخاطره بیندازد. همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، گاهی‌اوقات، خراب‌بودن میزان فرمان در جاده‌های صاف و مسیرهای مستقیم هم حادثه‌های دهشتناکی می‌آفریند.
در آخر
میزان سه بعدی فرمان از فناوری‌های دقیقی استفاده می‌کند. بنابراین، استفاده از آن برای تنظیم زوایای چرخ‌ها به‌ویژه برای صاحبان خودروهای مدرن توصیه می‌شود. در روش‌های کلاسیک، همه‌چیز به نگاه و تخصص مکانیک وابسته است. بنابراین، امکان دارد که خطاهایی به‌میان آید و امنیت خودرو به مخاطره بیفتد.
میزان فرمان به‌طور کلی، مقوله بسیار مهمی است و ایمنی خودرو در گروی آن است. بنابراین، به‌عنوان یک راننده حرفه‌ای باید حتما به آن دقت و توجه داشته باشید. به‌هم‌خوردن میزان فرمان می‌تواند موجب تصادفات وحشتناکی شود. شما که چنین چیزی نمی‌خواهید، می‌خواهید؟