در تمام کشورها رانندگی در حالت مستی غیرمجاز است و با جریمه و برخورد قانونی همراه است. مصرف نوشیدنی‌های الکلی و مسکرات که مستی و از دست دادن هوشیاری را به‌دنبال دارد، سبب کمتر شدن کنترل راننده بر وسیله نقلیه و بالا رفتن احتمال تصادف میشود. تنها کشورهای اسلامی نیستند که برای رانندگی در حالت مستی مجازات تعیین کرده‌اند. البته در ایران به مجازات جرم رانندگی در حالت مستی، مجازات جرم شرب خمر هم اضافه میشود. همراه‌مان بمانید؛ در این مطلب مجازات رانندگی در حالت مستی را بررسی کرده‌ایم.
مجازات رانندگی در حالت مستی
مطابق با قانون مجازات اسلامی، مصرف کردن مشروبات الکلی حتی اگر موجب مستی فرد نشود و تصادف و خطری به‌دنبال نداشته باشد، جرم محسوب میشود. اگر پلیس راهنمایی‌ورانندگی به راننده‌ای مشکوک شود، از او تست بگیرد و نتیجه تست مثبت شود، راننده مطابق قانون به ۸۰ ضربه شلاق حدی محکوم میشود.
برای رانندگی در حالت مستی، علاوه‌بر مجازات شرب خمر، مجازات رانندگی در مستی هم به‌موجب ماده ۷۱۸ بخش تعزیرات اضافه خواهد شد. حداقل مجازات شامل ۴۰۰ هزار تومان جریمه نقدی و ۶ ماه ضبط گواهینامه است. یعنی راننده‌ای که در حالت مستی پشت فرمان نشسته است، تا ۶ ماه حق رانندگی ندارد.
تصادف در حالت مستی
تصادف در حالت مستی چند حالت مختلف دارد. اینکه آیا تصادف با ماشین پارک‌شده یا اجسام ثابت اتفاق افتاده باشد یا با خودرویی در حالت حرکت. حالت‌های دیگر این است که آیا تصادف به آسیب و جراحت منجر شده یا فوت هم در پی داشته است.
هرکدام از این حالت‌ها جریمه‌ها و مجازات جداگانه‌ای دارد. اما نکته قابل‌توجه این است که جریمه نمره منفی گواهینامه برای کلان‌شهرها، شهرهای کوچک و بزرگ و مناطق روستایی یکسان است.
مجازات تصادفات رانندگی منجر به صدمات غیرعمد در حالت مستی
در این حالت سه نوع مجازات برای رانندگی در حالت مستی وجود دارد:
- مجازات تخلف رانندگی
- مجازات شرب خمر
- مجازات صدمات غیرعمدی
مجازات تصادفات رانندگی منجر به آسیب دیگران در حالت مستی
اگر تصادف در حالت مستی منجر به آسیب دیگران شود، بر طبق ماده ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی و ماده ۷۱۴ بخش تعزیرات، مجازات شامل موارد زیر است:
- مجازات تخلف رانندگی
- مجازات شرب خمر
- محرومیت از رانندگی به‌مدت ۱ تا ۵ سال
- ۸ ماه حبس
- پرداخت دیه درصورتی‌که فرد مصدوم آن را طلب کند
مجازات تصادف رانندگی منجر به فوت در حالت مستی
اگر فردی در حین رانندگی در حالت مستی باشد و مرتکب تصادفی شود که در آن فرد یا افرادی جان خود را از دست دهند، مجازات به مراتب سنگین‌تر خواهد شد. مطابق با قانون، تصادف منجر به فوت در حالت مستی جزو جرایم غیرعمد است. مطابق با ماده ۷۱۸ و ۷۱۴ بخش تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵، تصادف منجر به فوت در حالت مستی، حداقل ۲ سال حبس و همچنین مجازات زیر را دارد:
- سلب حق رانندگی از ۱ تا ۵ سال به تشخیص مراجع قضایی
- پرداخت دیه فوت مشخص‌شده در قانون مجازات اسلامی در صورت مطالبه اولیای دم (نرخ دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۲، در ماه‌های غیرحرام یا عادی، ۹۰۰ میلیون تومان و در ماه‌های حرام، معادل ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است).
- نمره منفی گواهینامه
راننده‌ای که در حال ناهوشیاری و مستی پشت فرمان نشسته است، کد جریمه تخلف ۲۰۰۷ دریافت خواهد کرد. در قوانین راهنمایی‌ورانندگی این کد مربوط به رانندگی در حالت مستی و مصرف داروهای روان‌گردان یا افیونی است. مقدار نمره منفی که راننده دریافت می‌کند، به نوع وسیله نقلیه او بستگی دارد:
- ۱۰ نمره منفی برای رانندگان وسایل شخصی
- ۲۰ نمره منفی برای رانندگان وسایل نقلیه عمومی و ماشین سنگین
تست مستی راننده چطور گرفته میشود؟
راه‌های مختلفی برای گرفتن تست مستی از راننده وجود دارد. مثلا امکان دارد که پلیس راهنمایی‌ورانندگی از دستگاه آزمون مشروبات الکلی استفاده کند یا اینکه فرد را برای آزمایش خون و ادار به آزمایشگاه و نزد پزشک بفرستد.
شرایط پرداخت بیمه در تصادف با حالت مستی
اگر راننده خودرویی در حالت مستی تصادف کند و خسارت مالی یا جانی به بار بیاورد، بیمه شخص ثالث خسارات را پوشش میدهد. البته توجه کنید که بیمه به راننده مست تعلق نمی‌گیرد؛ بلکه تنها خسارات مربوط به راننده یا سرنشینان خودروی آسیب‌دیده را پوشش خواهد داد.
ابطال گواهینامه و توقیف خودرو در حالت مستی
رانندگی در حالت مستی به این زودی‌ها گریبان فرد را رها نمی‌کند. طبق ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، پلیس راهنمایی‌ورانندگی این حق را دارد که خودرو را به‌مدت حداقل ۲۱ روز توقیف کند. البته در کنار این، ۶ ماه ضبط گواهینامه فرد متخلف هم پابرجاست.
سؤالات متداول
۱. آیا بیمه، حوادث ناشی از رانندگی در حالت مستی را پوشش میدهد؟
بله، منتها این پوشش برای شخص ثالث است و هزینه‌های خود راننده را پوشش نمی‌دهد.
۲. توقیف خودرو برای رانندگی در حالت مستی چند روز است؟
حداقل ۲۱ روز
۳. اگر رانندگی در حالت مستی به فوت منجر شود، آیا قتل عمد محسوب میشود؟
خیر. اما، راننده متخلف در صورت درخواست ولی دم به پرداخت دیه محکوم میشود.