سنسور سرعت خودرو یا سنسور کیلومتر بخش مهمی است که در حفظ ایمنی و کارایی خودرو اهمیت دارد. این قطعه نیز مانند هر بخش دیگری از خودرو گاهی دچار مشکل می‌شود و نیاز به تعمیر یا تعویض دارد. ولی برای اینکه به‌موقع برای برطرف‌کردن مشکل اقدام کنیم، ابتدا باید علائم خرابی سنسور کیلومتر را بدانیم. همراه‌مان بمانید. در ادامه با سنسور سرعت خودرو و اهمیت و کاربردهایش آشنا می‌شویم و سپس دلایل و علائم خرابی سنسور سرعت خودرو را بررسی می‌کنیم.
عناوین این مطلب
سنسور سرعت خودرو چیست؟
سنسور سرعت خودرو یا VSS (Vehicle Speed Sensor)، که به آن سنسور کیلومتر نیز گفته می‌شود، سرعت خودرو را در شرایط مختلف اندازه‌گیری میکند و اطلاعات مربوطه را به واحد فرمان موتور یا ای‌سی‌یو (ECU) ارسال میکند. ای‌سی‌یو نیز از این اطلاعات برای تنظیم میزان سوخت موردنیاز برای شرایط مختلف، یعنی دور آرام، شتاب‌گیری و توقف خودرو، استفاده میکند.
دو نوع سنسور سرعت خودرو وجود دارد: با سیم کیلومتر و بدون سیم کیلومتر. سنسور سرعت با سیم کیلومتر، که در اتومبیل‌های انژکتوری قدیمی به کار می‌رود، روی دنده کیلومتر قرار می‌گیرد و کارکرد کیلومتر را به‌صورت مکانیکی روی صفحه‌نمایش جلوی داشبورد نمایش می‌دهد. دنده کیلومتر نیز سرعت خودرو را بررسی میکند و با سنسور سرعت در ارتباط دائمی است. در نوع بدون سیم کیلومتر، که در خودروهای جدید استفاده می‌شود، کارکرد کیلومتر به‌صورت دیجیتالی روی صفحه‌نمایش داشبورد نمایش داده می‌شود.
عملکرد سنسور سرعت خودرو چگونه است؟
در بیشتر خودروها سنسور سرعت در مسیر میان گیربکس و دیفرانسیل قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی این سنسور اندازه‌گیری سرعت لاستیک‌ها در زمان حرکت خودرو است. سنسور کیلومتر در زمان چرخش چرخ‌ها و میل‌لنگ پالس‌هایی را تولید میکند. این پالس‌ها به‌وسیله دنده کیلومتر به ای‌سی‌یو خودرو ارسال می‌شوند. در ای‌سی‌یو نیز با آنالیز تعداد پالس‌ها سرعت خودرو محاسبه می‌شود و روی سرعت‌سنج خودرو نمایش داده می‌شود.
البته ارسال اطلاعات برای محاسبه سرعت خودرو یکی از کارکردهای سنسور سرعت خودرو است. از کارهای مهم دیگر آن می‌توان به اصلاح دور موتور در زمان حرکت، بهینه‌کردن سرعت و شتاب ماشین و تنظیم‌کردن فرایند تعویض دنده اشاره کرد.
در زمان تعویض دنده دریچه گاز موتور بسته می‌شود. پیام‌هایی که از سنسور کیلومتر و دریچه گاز موتور به ای‌سی‌یو فرستاده می‌شود، موجب می‌شود که ای‌سی‌یو استپر موتور را در بالاترین حد باز کند و هوای موردنیاز برای جلوگیری از خاموش‌شدن موتور تأمین شود. این کار موجب می‌شود که قطع موقتی مسیر ورود هوا به موتور باعث کاهش شتاب و سرعت اتومبیل نشود.
به‌طورخلاصه می‌توان گفت که سنسور سرعت خودرو کارکردهای زیر را دارد:
- ارسال اطلاعات موردنیاز برای نمایش سرعت خودرو؛
- ثابت‌نگه‌داشتن دور موتور در حین حرکت؛
- کمک به عملکرد بهتر موتور؛
- بهبود شتاب خودرو و جلوگیری از کاهش شتاب و سرعت در زمان تعویض دنده؛
- کاهش نوسان خودرو؛
- مشخص‌کردن نسبت دنده برای چرخ‌دنده‌ها.
حتما بخوانید: ۸ واقعیت عجیب در دنیای خودروها که بعید است شنیده باشید
دلایل خرابی سنسور سرعت خودرو
وقتی سنسور سرعت عملکرد درستی ندارد و سرعت خودرو به‌درستی نمایش داده نمی‌شود، ابتدا باید دلیل آن را بدانیم تا بتوانیم برای برطرف‌شدن مشکل اقدام کنیم. گاهی مشکل از خود سنسور کیلومتر است و گاهی نیز نقص و خرابی قسمت‌های دیگری از اتومبیل مانع از عملکرد درست سنسور سرعت می‌شود.
۱. معیوب‌بودن سنسور
سنسور سرعت خودرو علاوه بر تعیین سرعت خودرو، در عملکرد کروز کنترل و تنظیم میزان سوخت نیز مؤثر است. وجود نقص در سنسور می‌تواند موجب عملکرد بد سرعت‌سنج یا ازکارافتادن آن شود.
آسیب‌دیدگی داخلی سنسور سرعت می‌تواند منجر به ارسال سیگنال‌های اشتباه یا عدم ارسال سیگنال شود. آسیب‌دیدن یا ترک‌خوردن سنسور سرعت نیز می‌تواند دلیل کارنکردن آن باشد. گاهی هم بخش مغناطیسی سنسور به‌مرور زمان فرسوده می‌شود و آسیب می‌بیند.
۲. وجود نقص در ای‌سی‌یو
واحد فرمان موتور یا ای‌سی‌یو با هماهنگی، کنترل و هدایت سنسورهای خودرو به‌عنوان مرکز رایانه‌ای خودرو عمل میکند و وظیفه کنترل تمام فعالیت‌های موتور را بر عهده دارد. بنابراین خرابی ای‌سی‌یو می‌تواند موجب بروز اشکالات فراوانی در خودرو شود که یکی از آنها درست‌عمل‌نکردن سنسور کیلومتر است.
۳. بروز مشکلاتی در اتصالات و سیم‌کشی‌ها
مشکلات فیزیکی مانند سیم‌کشی اشتباه یا قطع‌شدن ارتباط میان سنسور با سایر قسمت‌ها نیز می‌تواند در عملکرد سنسور سرعت خودرو مشکل ایجاد کند. اتصالی و سوختن سیم‌ها در بعضی از خودروهای قدیمی نیز موجب خرابی و درست‌کارنکردن سنسور کیلومتر می‌شود.
حتما بخوانید: از سیم کشی خودرو چه می‌دانید؟
علائم خرابی سنسور کیلومتر
تشخیص خرابی سنسور سرعت خودرو کار سختی نیست و با توجه به علائم و نشانه‌های زیر می‌توانید متوجه شوید که سنسور سرعت اتومبیل شما دچار مشکل شده است و باید تعویض شود.
- عدم نمایش سرعت دقیق خودرو: عقربه کیلومترشمار روی یک سرعت می‌ماند و بالاتر نمی‌رود یا مدام تغییر میکند و حرکتی شلاقی دارد.
- درست کارنکردن سیستم کروزکنترل و عدم توانایی آن در ثابت‌نگه‌داشتن سرعت خودرو.
- هرزگردی خودرو در هنگام درجا کارکردن.
- کاهش راندمان و بازدهی سوخت خودرو.
- کاهش قدرت خودرو.
- لرزش خودرو در هنگام شتاب‌گیری و تعویض دنده.
- روشن‌شدن چراغ چک موتور یا چراغ چک ترمز ABS. روشن‌شدن چراغ چک موتور دلایل گوناگونی دارد. ولی اگر هر دو چراغ با هم روشن شوند، به احتمال زیاد سنسور سرعت دچار مشکل شده است.
- ریپ زدن ماشین در سربالایی‌ها و دنده معکوس.
- خاموش‌شدن ماشین در زمان‌هایی مانند ترمزگیری ناگهانی، توقف خودرو، عبور از روی سرعت‌گیرها و کاهش سرعت خودرو.
- کارنکردن کیلومترشمار و عدم نمایش کارکرد خودرو.
- عملکرد بد موتور در سرعت‌های بالا.
- کاهش ناگهانی سرعت و دوباره سرعت‌گرفتن خودرو در دنده ۲.
- پریدن دنده یا خروج خودرو از حالت دنده. پریدن دنده دلایل مختلفی دارد که یکی از آنها خرابی سنسور سرعت خودرو است.
- تولید صدای نامناسب در زمان کارکردن خودرو.
مهم‌ترین وظیفه سنسور سرعت خودرو ارسال اطلاعات مربوط به سرعت خودرو به ای‌سی‌یو است. اگر سنسور درست کار نکند یا از کار بیفتد، راننده نمی‌تواند از سرعت و شتاب خودرو مطلع شود. این مسئله می‌تواند موجب افزایش خطر تصادف یا دست‌کم جریمه‌شدن به‌دلیل عبور از سرعت مجاز شود. عملکرد نادرست سنسور کیلومتر و ارسال اطلاعات اشتباه به ای‌سی‌یو موجب آسیب به خودرو نیز می‌شود. زیرا قطعات مختلف خودرو با یکدیگر کار می‌کنند و آسیب یک قطعه می‌تواند روی عملکرد قطعات دیگر نیز اثر بگذارد و موجب آسیب‌دیدن آنها شود. بنابراین باید به علائم خرابی سنسور کیلومتر توجه کنیم و به‌سرعت برای رفع مشکل یا تعویض سنسور اقدام کنیم.
رانندگی با خودرویی که سنسور سرعت آن درست کار نمی‌کند، خطرناک است. زیرا ترمز ABS نیز کار نمی‌کند و ممکن است که کنترل خودرو را از دست بدهید.
سخن پایانی
سنسور سرعت خودرو در ایمنی و کارایی خودرو نقش مهمی دارد و وظایف آن تنها به ارسال اطلاعات مربوط به سرعت خودرو محدود نمی‌شود. به همین دلیل سنسور سرعت از قطعات مهم خودرو به شمار می‌رود و در صورت مشاهده علائم خرابی آن باید برای برطرف‌کردن مشکل اقدام کنیم و این مسئله را پشت گوش نیندازیم. البته نمایش سرعت خودرو نیز مسئله کم‌اهمیتی نیست؛ اطلاع از سرعت لحظه‌ای خودرو در رانندگی ایمن و بی‌خطر نقش مهمی دارد، به‌ویژه در هنگام رانندگی در جاده‌ها و بزرگراه‌ها.
ماشین من رانا است وقتی که دور موتور در دنده ۴و۵ میرسه به ۴ونیم چراغ چکش روشن میشه وموتور خفه میشه گاز نمیخوره گاهی هم چراغ ای بی اس روشن میشه و عقربه سرعت کار نمیکنه دستگاه دیاگ هم درست نشون نمیده هربار یه خطایی نشون میده این خطاها ممکن است از سنسور سرعت باشه
سلام وقت بخیر
سنسور دور موتور و کیلومتر رو بررسی کنید.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
بسیار عالی بود اطلاعات شما ، استفاده کردم ممنونم
سلام وقت بخیر
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
با درود، بسیار عالی بود منم همین مشکلات داشتم خودم آدم فنی هستم ولی مطالب شمارو که دیدم رفتم سنسور کیلومتر باز کردم و دیدم هم ترک داره از بالا هم یکی از پایه فیشهاش به علت رسوب بوده یا هرچیزی کنده شده، کاش میشد عکسش میزاشتم. به هرحال سپاس از مطالب بسیار خوبتون، من همیشه سایت شما رو دنبال میکنم. شاد خندون باشید
سلام وقت بخیر
ممنون از دیدگاه خوبتون ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
سلام سنسور سرعت دقیق کجای خودرو هست؟
درود
من یه سمند ال ایکس مدل ۸۸ دارم که مشکلی مشابه موارد ذکر شده ( از کار افتادن عقربه سرعت، بالا نرفتن دور موتور از ۳ ، روشن شدن برخی از چراغ های چک و قطع شدن برق ضبط و کامپیوتر ماشین) داشت. اول سنسور کیلومتر تعویض شد و مشکلات رفع شدن ولی بعد از مدت کوتاهی دوباره این مشکلات پیدا شدن و این بار هوزنگ دیفرانسیل تعمیر شد، دوباره مشکلات رفع شدن ولی بازم همون مشکلات پیدا شدن. خواستم ببینم باید چیکار کنم؟
درضمن، این مشکلات گاهی رفع میشدن ولی دوباره بر میگشتن
سلام عقربهای کیلومتر ماشینم هرچهارتاش قطع شده کجاش خرابه ماشینم پرایدصبا هست ممنونم
سلام وقت بخیر
صفحه کیلومتر خودروتون نیاز به تعمیر داره قبل از اون فیوز ها رو چک کنید.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
عرض سلام و خسته نباشید.بنده سنسور کیلومتر پژو پارس را باز کردم برای بازید چون هنگامی که یه مقدار آب می‌ریخت اون سمت یا کیلومتر کار نمی‌کرد یا شلاقی عمل می‌کرد هنگامی که بازش کردم متوجه شدم در پوش قسمت مدارش افتاده.مصرف سوختم رفته بالا و به شدت بوی دود خام سوزی میده میخواستم بدونم این ایرادات مربوط به همین سنسور است.و اینکه سنسور ایساکویی خوب هست برای خرید چون برند کروز دقیقا دو برابر قیمت ایساکویی را دارد.ببخشید طولانی شد
سلام وقت بخیر
بله سعی کنید از سنسور کروز استفاده کنید مشکلتون حل میشه.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
سلام.من ۲۰۶ مدل ۸۱ دارم.چرخ دنده کیلومتر رو بخوایم تعویض کنیم باید گیربکس کامل باز بشه؟
سلام وقت بخیر
متاسفانه بله.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
سلام این ماشین جدید ها ک سنسور کیلومتر رو جاش کورکن گذاشتن میشه بگید سنسور کیلومترش کجا هست
سلام وقت بخیر
سر چرخ ها از سنسور ای بی اس میگیره.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
سلام وقت به خیر ایا ترک داشتن سنسور کیلومتر میتونه باعث روغن ریزی شود ؟
سلام وقت بخیر
بله امکانش هست.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
سلام پراید مدل ۸۸دارم انژکتور تازگی درحال درجا کار کردن یه دفه کلیه عقربه هایه کیلومتر حتی صفحه نمایشگره عدده کیلومتر به کلی قطعو و یکباره وصل میشه و ماشین هم درحالت سلو کار کردن ریپ میزند و بد کار میکند مخصوصا در زمان سرد بودن موتور، آیا این موارد ربطی به سنسور کیلومتر دارد؟ بنده وایر شمع شمع ها استپرو عوض کردم و شستشو دریچه گاز انجام دادم ، و همه کاری کردم مشکلم حل نشده لطفا راهنمایی کنید
سلام وقت بخیر
بله این ایراد میتونه مربوط به سنسور کیلومتر و دور موتور خودرو باشد.
ممنون از دیدگاه خوبتون ،امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه ،در کنار ما باشید و ما رو همراهی کنید.
ماشین من پراید مدل ۹۶ هست و ماشین زمان حرکت توی دور موتور ۲تا ۳ صدای تق تق میده هرجا بردمش مشکل رو پیدا نکردن فقط یک نفر گفت میتونه از abs باشه چون سنسور کیلومتر روی گیربکس نداره و داخل abs هست ممنون میشم راهنمایی کنید