اخیرا صدای جیر جیر از ماشین‌تان به گوش می‌رسد؟ صدای جیر جیر در زمان حرکت برای سرنشینان آزاردهنده و تا حدودی دلهره‌آور است چرا که نشان‌دهنده مشکلی در خودروست. اما این صداهای عجیب‌وغریب ناشی از چیست؟ همراهمان بمانید؛ در مطلب پیش‌رو، دلایل جیر جیر کردن ماشین و راه‌حل‌های برطرف کردن آن را بررسی می‌کنیم تا با آگاهی بیشتر و توجه به آنها، همواره ایمن و سلامت بمانید.
۱. ایراد در کمک فنرها یا سیستم تعلیق ماشین
فنربندی یا سیستم تعلیق ماشین برای سواری نرم و راحت سرنشینان طراحی شده است و ایراد در این بخش‌ها می‌تواند یکی از دلایل جیر جیر کردن ماشین باشد، اما چگونه؟ کار سیستم تعلیق ماشین جذب ارتعاشات و ضربه‌های ناشی از پستی و بلندی‌های جاده‌ها، دست‌اندازها، گودال‌ها، چاله‌ها و … است. معمولا سیستم تعلیق خودرو از یک قطعه پلاستیکی و دو قطعه فلزی تشکیل شده است که همواره نیازمند روغن‌کاری هستند.
به گوش رسیدن صدای جیر جیر ماشین هنگام عبور از روی دست‌اندازها به‌دلیل ایراد در کمک فنرها است که دلیل آن می‌تواند ناشی از شل شدن پیچ نگهدارنده کمک فنر ماشین باشد. جداکننده‌های لاستیکی واقع در بین قسمت‌های بالای فنرها و کمک‌فنرها هم می‌توانند صدای جیر جیر تولید کنند.
مشکل را چطور حل کنیم؟
می‌توانید با روغن‌کاری قسمت‌های مختلف، پر کردن بلبرینگ گریس در دو طرف جداکننده، قرار دادن گریس پمپ روی اتصالات توپ و بررسی اتصالات انتهایی میله تاب‌دار، از شر این صدا خلاص شوید. چنانچه با انجام این کارها همچنان صدای جیر جیر از خودرو شنیده شود، احتمالا فنربندی ماشین فرسوده شده است و باید تعویض شود.
۲. لغزش تسمه تایم
هم‌راستا نگه‌داشتن میل‌لنگ و میل بادامک از وظایف اصلی تسمه تایم است. گاهی صدای جیر جیر ماشین از نواحی اطراف تسمه تایم می‌آید. از عوامل ایجاد صدا در این بخش‌ها، می‌توان به نصب نامناسب، فرسوده شدن دنده‌های تسمه، شل بودن تسمه و همچنین خرابی قرقره پمپ خنک‌کننده اشاره کرد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
چنانچه مشکل در تسمه تایم سبب ایجاد صدای جیر جیر ماشین شده باشد، احتمالا زمان تعویض تسمه تایم فرا رسیده است و باید به متخصص خودرو مراجعه کنید تا آن را برایتان تعمیر یا تعویض کند.
۳. معیوب بودن بوش‌ها
بوش‌ها نوعی عایق ارتعاشی هستند که سبب کاهش نوسانات خودرو می‌شوند و احساس راحتی بیشتری را برای سرنشینان رقم می‌زنند. تصادفات جاده‌ای و عبور از جاده‌هایی با پستی‌ها و بلندی‌های زیاد، می‌تواند منجر به آسیب‌دیدن بوش‌ها و درنتیجه ایجاد صدای جیرجیر در ماشین شود. معمولا با توجه به انحراف زاویه کستر چرخ و ایجاد صدای تق‌تق یا جیرجیر می‌توان به معیوب بودن بوش‌ها پی برد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
برای رفع این مشکل حتما باید خودرو را به تعمیرگاه ببرید.
۴. شرایط جاده
شرایط خیابان یا بزرگراهی که ماشین در آن در حال حرکت است، می‌تواند از دلایل صدای جیر جیر ماشین باشد. مثلا گاهی ممکن است از جاده‌ای عبور کنید که به‌تازگی قیرپاشی شده است. عبور خودرو از آن باعث چسبیدن قیر تازه به لاستیک و ایجاد صدای جیر جیر می‌شود.
در کل می‌توان گفت که روکش‌های جاده مثل جاده‌های سنگ‌ریزه‌ای، سنگفرش و آجری با سطح ناهموار، عامل ایجاد صدای جیر جیر در لاستیک هستند.
۵. آج لاستیک
لاستیک‌های مختلف الگوی آج متفاوتی دارند؛ از این‌رو صداهای ایجادشده از لاستیک‌ها متفاوت است. معمولا لاستیک ماشین حدود ۴ تا ۵ سال عمر می‌کند و عامل اصلی در کاهش عمر آن را می‌توان مسافت‌های زیاد پیموده شده دانست.
طی کردن مسافت‌های طولانی در گذر زمان سبب فرسایش آج لاستیک می‌شود. درنتیجه دیگر سطح لاستیک کشش مناسب را ندارد و صدای جیر جیر تولید می‌شود.
مشکل را چطور حل کنیم؟
لاستیک‌های نو برای ماشین خریداری کنید تا صدای جیر جیر برطرف شود.
۶. عدم تعادل لاستیک‌ها
شاید لاستیک‌ها بادوام باشند و طول عمر مناسبی داشته باشند، اما همواره باید به‌درستی از آنها نگهداری کرد. جابه‌جایی صحیح لاستیک‌ها در افزایش میزان تعادل آنها مؤثر است و همچنین کاهش استهلاک لاستیک را به‌دنبال دارد.
هنگام رانندگی گاهی پیش می‌آید که به‌خاطر عدم تعادل وزن سرنشینان یا بار داخل خودرو، یک یا دو لاستیک نیروی بیشتری را تحمل می‌کنند. این نامتعادل بود وزن، سبب تولید صدا توسط لاستیک می‌شود.
مشکل را چطور حل کنیم؟
با جابه‌جایی اصولی لاستیک‌ها می‌توان این مشکل را برطرف کرد.
۷. ترمز و توقف ناگهانی
همیشه مشکلات موجود در ماشین نیست که سبب ایجاد صدای جیر جیر می‌شود، بلکه گاهی عادت و سبک رانندگی است که این صداها را تولید می‌کند. در بعضی مواقع ممکن است به‌صورت ناگهانی ترمز گرفته شود. این کار سبب توقف ناگهانی چرخ‌های ماشین می‌شود که صدا تولید می‌کند. در واقع صدای ایجادشده در این حالت ناشی از فشار زیاد اعمال‌شده به لاستیک‌ها درنتیجهی ترمز شدید است. این عامل می‌تواند در زودتر فرسوده شدن لاستیک هم اثرگذار باشد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
همواره فاصله مناسبی با خودروی جلویی داشته باشید تا مجبور نشوید به‌طور ناگهانی توقف کنید.
۸. شتاب گرفتن ناگهانی
در هنگام توقف یا سرعت‌های کم، شتاب ناگهانی باعث چرخش سریع لاستیک‌ها می‌شود. در این صورت لیز خوردن لاستیک‌ها و تولید صدای جیر جیر برای ایجاد کشش مناسب توسط لاستیک اتفاق می‌افتد که می‌تواند منجر به ساییدگی آج لاستیک هم بشود.
مشکل را چطور حل کنیم؟
هنگام رانندگی یا شروع به آن سعی کنید شتاب مناسب داشته باشید تا ایمن بمانید و از تولید صدای جیر جیر جلوگیری کنید.
۹. تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها
نشت باد از لاستیک‌ها حتی اگر تازه باشند، از عوامل اجتناب‌ناپذیری است که چسبندگی لاستیک را از بین می‌برد و با ایجاد انعطاف بیشتر در دیواره جانبی، سبب تولید صدای جیر جیر ماشین می‌شود. در لاستیک‌های پرباد هم این قضیه حاکم است و صدای جیر جیر به گوش می‌رسد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
به‌طور منظم باد لاستیک‌ها را بررسی و تنظیم کنید.
۱۰. معیوب بودن لنت ترمز
لنت ترمز ماشین از دیگر عوامل تولید صدای جیر جیر ماشین است که ممکن است در هنگام شروع به حرکت یا ترمز گرفتن رخ دهد. لنت‌های ماشین به دلایل مختلفی صدا تولید می‌کنند که می‌توان به گیر کردن شیء خارجی بین دیسک چرخ و لنت ترمز، نو بودن لنت‌ها، تمام شدن لنت‌ها، داغ شدن بیش‌ازحد آنها، بی‌کیفیتی لنت ترمز و همچنین وجود رطوبت روی چرخ‌ها اشاره کرد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
برای رفع این مشکل باید به متخصص خودرو مراجعه کنید تا لنت‌ها را برایتان تعویض کند.
۱۱. خرابی تسمه دینام
یکی از شایع‌ترین عواملی که در ایجاد صدای جیر جیر ماشین نقش دارد، خرابی تسمه دینام است. وظیفه تأمین برق خودرو و انتقال قدرت موتور به دینام خودرو برعهده تسمه دینام است. شل بودن و آسیب فیزیکی (سوختگی یا خوردگی) تسمه دینام می‌تواند از عوامل تولید صدا در ماشین باشد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر صدا ناشی از آسیب فیزیکی تسمه دینام باشد، بهتر است که آن را تعویض کنید و اگر شل شده است، آن را سفت کنید.
۱۲. مشکل در سیستم فرمان
مشکل در سیستم فرمان یک وضعیت خطرناک و جدی است که سبب تولید صدای جیر جیر در خودرو می‌شود. کم بودن سطح مایع در فرمان برقی یا نشتی آن، خرابی پمپ یا شیلنگ و همچنین مشکل در دنده فرمان از عوامل ایجاد صدا در سیستم فرمان هستند.
چنانچه ماشین شما نو باشد و صدای جیر جیر به گوشتان برسد، نگران نباشید؛ چرا که این می‌تواند در نتیجه اصطکاک بدنه فرمان باشد.
مشکل را چطور حل کنیم؟
برای رفع این مشکل باید به متخصص خودرو مراجعه کنید.
سؤالات متداول
۱. علت جیر جیر خودرو در سرعت بالا چیست؟
این حالت می‌تواند ناشی از معیوب بودن تسمه تایم باشد. تسمه تایم باید به‌صورت دوره‌ای بررسی و در صورت خرابی تعویض شود.
۲. چرا در سرعت پایین صدای جیر جیر ماشین شنیده می‌شود؟
در این حالت صدا ناشی از مشکل در لنت ترمز یا دیسک ترمز است. روانکاری نامناسب، جنس لنت ترمز و همچنین رطوبت و گرد و خاک در ایجاد مشکل در لنت‌ها تأثیر دارند.
۳. آیا صدای جیر جیر خودرو فقط در زمان حرکت است یا در هنگام شروع به حرکت هم ممکن است این صدا تولید شود؟
در هر دو حالت ممکن است صدای جیر جیر خودرو به گوش برسد. از اصلی‌ترین عوامل ایجاد صدا در زمان شروع به حرکت می‌توان مشکل لاستیک ماشین، خرابی دینام، مشکل در سیستم تعلیق و همچنین لنت ترمز معیوب را نام برد.
سخن آخر
در این مقاله دلایل جیر جیر کردن خودرو را به‌همراه نکات مهم و راه‌های رفع این مشکل بررسی کردیم. قطعا با کارشناسی خودرو می‌توانید هر آسیبی که را منجر به این اتفاق می‌شود، شناسایی و برطرف کنید. حال شما برایمان بگویید؛ آیا تجربه مشابهی از صدای جیر جیر خودروی خود دارید؟ برای برطرف کردن آن چکار کردید؟