هنگامی که گاز می‌دهید، قاعدتا انتظار دارید وسیله نقلیه با سرعت بیشتری حرکت کند. اما اگر با گاز دادن، به شتاب موردنظرتان نرسید چه؟ اگر موتور شما هنگام گاز دادن کم می‌آورد، تنها نیستید. در واقع، افت شتاب موتور مشکل جدیدی نیست. تجربه کاهش شتاب می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد. به همین دلیل تصمیم گرفته‌ایم در این مطلب علت‌های افت شتاب موتورسیکلت را بررسی کنیم. اگر شما هم با چنین مشکلی مواجهید و می‌خواهید راه‌حل آن را پیدا کنید، تا انتها همرا‌ه‌مان بمانید.
چرا موتور در هنگام گاز دادن کم می‌آورد؟
۱. افت شتاب موتور به‌دلیل بیشتر بودن هوا نسبت به سوخت
گاهی کم آوردن موتور هنگام گاز دادن به این علت اتفاق می‌افتد که نسبت هوا به سوخت نامناسب است. به این معنی که هوای بیشتری نسبت به سوخت وجود دارد. در این صورت، راکب افت لحظه‌ای قدرت را تجربه می‌کند. این نوع افت فشار معمولا زمانی که می‌خواهید بیشتر گاز بدهید یا مثلا سر پیچ‌ها و هنگام افزایش شتاب، دیده می‌شود.
۲. افت شتاب موتور به‌دلیل بیشتر بودن سوخت نسبت به هوا
این مورد، برعکس حالت اول است و زمانی است که سوخت بیشتر است. در این وضعیت، راکب ممکن است هنگام افزایش گاز، کمبود لحظه‌ای قدرت را احساس کنند، شبیه به حس رانندگی با دنده‌ای بالاتر از حد نیاز، که باعث کُندی شتاب‌گیری و احساس سنگینی موتور می‌شود.
۳. کم آوردن دنده
کم آوردن دنده زمانی اتفاق می‌افتد که موتورسیکلت در دنده‌ای کار کند که برای سرعت یا شرایط رانندگی فعلی خیلی زیاد باشد که درنتیجه قدرت موتور برای شتاب‌گیری مؤثر، کافی نیست. این کم آوردن بیشتر در هنگام تلاش برای شتاب‌گیری سریع یا بالا رفتن از شیب‌های تند بدون کم‌کردن دنده قابل‌تشخیص است. راکبان برای غلبه بر کم آوردن دنده، باید دنده سنگین‌تری انتخاب کنند.
دلایل افت شتاب موتورسیکلت و روش برطرف کردن آنها
۱. کم بودن کیفیت بنزین
از آنجایی که ممکن است که در تمام طول سال از موتورسیکلت خود استفاده نکنید، ممکن است بنزین داخل باک آن کهنه شود. بنزین حتی ممکن است ظرف ۳۰ روز کیفیت اولیه خود را از دست بدهد.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر به‌ندرت از موتورسیکلت خود استفاده می‌کنید، بهتر است به باک آن مکمل سوخت اضافه کنید. اگر بنزین موتورسیکلت شما خیلی قدیمی است، بهتر است آن را خالی کنید و دوباره بنزین بزنید. بهترین راه برای جلوگیری از افت شتاب موتورسیکلت به‌علت کم‌کیفیت بودن بنزین، استفاده از مکمل سوخت در همان ابتدای سوخت‌گیری است. برای افزایش شتاب و قدرت موتورسیکلت، از بنزین با کیفیت بالا استفاده کنید. بنزین‌های سوپر با عدد اکتان بالا برای این منظور مناسب هستند.
۲. گرفتگی فیلتر سوخت
فیلتر سوخت با حذف آلودگی‌ها از بنزین، به مصرف بهینه سوخت کمک می‌کند. اگر فیلتر مسدود یا کثیف باشد، بنزین زمان بیشتری برای عبور از آن نیاز دارد که نتیجه‌اش تأخیر در شتاب‌گیری است.
موتورسیکلت‌هایی که در جاده‌های خاکی یا ناهموار تردد می‌کنند، معمولا نسبت به موتورسیکلت‌هایی که در جاده‌های آسفالت تردد می‌کنند، در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری نیاز به تمیز کردن یا تعویض فیلتر دارند.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر موتورسیکلت شما سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری دارد، کم شدن قدرت شتاب‌گیری می‌تواند ناشی از مشکلات پمپ بنزین یا فیلتر بنزین باشد. برای موتورسیکلت‌های انژکتوری، از یک تمیزکننده سوخت با کیفیت بالا استفاده کنید تا از شر آلودگی‌ها و رسوباتی که می‌توانند باعث گرفتگی پمپ یا فیلتر شوند، خلاص شوید.
سوخت با کیفیت‌های مختلفی در دسترس است و موتورسیکلت شما ممکن است نسبت به برخی از آنها واکنش متفاوتی نشان دهد. برای انتخاب سوخت مناسب برای موتورسیکلت خود، به توصیه‌های دفترچه راهنمای مالک مراجعه کنید. به‌طورکلی، سوختی با کیفیت بالا و اکتان بالا به جلوگیری از کم شدن قدرت موتورسیکلت کمک می‌کند، زیرا آلودگی‌های بنزین را به حداقل می‌رساند و موتور را تمیزتر نگه می‌دارد.
۳. تنظیمات اشتباه موتور
اگر تنظیمات مربوط به عملکرد موتور (و نه صرفاً مصرف سوخت) اشتباه باشد، بعد از گاز دادن موتورسیکلت فورا شتاب نمی‌گیرد.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر هنگام رانندگی متوجه شدید بین زمان گاز دادن و افزایش شتاب موتورسیکلت تأخیر زیادی وجود دارد، فوراً موتورسیکلت خود را به تعمیرگاه ببرید.
۴. معیوب بودن قطعات موتورسیکلت
برخی از موتورسیکلت‌های مدرن، سیستم پیچیده‌ای از سنسورها دارند که با هم در ارتباط هستند و عملکرد روان و کارآمد موتور را تضمین می‌کنند. یکی از این سنسورها، سنسور جریان هوای حجمی (MAF) است که نقش مهمی در شتاب‌گیری موتور دارد. این سنسور با تنظیم دقیق نسبت سوخت به هوا، احتراق مناسب مخلوط سوخت و هوا را تضمین می‌کند.
اگر سنسور جریان هوای حجمی به‌درستی کار نکند، ممکن است هنگام گاز دادن موتورسیکلت به‌موقع شتاب نگیرد، زیرا نمی‌تواند مقدار سوخت موردنیاز برای شتاب‌گیری را اندازه‌گیری کند.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر با چنین مشکلی مواجه شدید، توصیه می‌کنیم حتما موتورسیکلت خود را به تعمیرگاه ببرید.
۵. معیوب بودن شمع احتراق
شمع‌های احتراق، جرقه اولیه برای مشتعل شدن مخلوط سوخت و هوا در محفظه احتراق را فراهم می‌کنند. نوع شمع احتراق، درجه حرارت و فاصله الکترودهای شمع‌ها در هر موتورسیکلت متفاوت است.
شمع‌هایی که با موتور موتورسیکلت سازگار نیستند، به‌درستی کار نخواهند کرد. اگر شمع اشتباهی روی موتورسیکلت نصب شده باشد، ممکن است باعث اختلال در عملکرد دریچه گاز، کاهش شتاب، مصرف زیاد بنزین و جرقه‌زنی نامناسب شود.
همچنین، اگر شمع‌ها گردوغبار بگیرند یا فرسوده شوند، نمی‌توانند به‌درستی جرقه بزنند و مخلوط سوخت و هوا را مشتعل کنند. به‌مرور زمان و به‌دلیل کارکرد مداوم، روی شمع‌های احتراق کربن و روغن تجمع می‌کند. این رسوبات به ضعیف‌تر شدن جرقه تولید‌شده توسط شمع‌ها منجر می‌شود و درنتیجه قدرت موتور کاهش می‌یابد و شتاب‌گیری ضعیف می‌شود.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
موتورسیکلت را نزد تعمیرکار ببرید. از شمع‌های مناسب استفاده کنید یا شمع‌های فرسوده را عوض کنید.
۶. مسدود شدن کاربراتور
کاربراتور سوخت و هوا را با هم مخلوط و آن را وارد موتور می‌کند. این قطعه به‌مرور زمان و به‌دلیل تجمع آلودگی و نگهداری نامناسب، ممکن است کثیف یا مسدود شود. با گذشت زمان، کثیفی و آلودگی روی کاربراتور، به‌ویژه در قسمت‌های حیاتی مانند ژیگلورهای کاربراتور ته‌نشین می‌شود. این رسوبات جریان هوا را محدود می‌کنند و باعث خرابی سنسور دریچه گاز موتورسیکلت می‌شوند.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر کاربراتور کثیف است، برای پاک کردن هرگونه آلودگی یا رسوبی که ممکن است باعث کم شدن قدرت موتور شود، آن را با تمیزکننده مخصوص کاربراتور تمیز کنید.
برای اینکه کاربراتور به‌درستی کار کند، ژیگلورهای آن باید تمیز باشند. ژیگلورها را از کاربراتور خارج کنید تا ببینید آیا مسدود شده‌اند یا خیر، زیرا هرگونه آلودگی می‌تواند آنها را مسدود کند و باعث کم شدن قدرت موتور شود. هر ژیگلور را مقابل نور بگیرید و اگر نور را از سوراخ ژیگلور مشاهده کردید، یعنی تمیز است. اگر ژیگلورها کثیف هستند، روی آنها اسپری تمیزکننده بزنید و آنها را تمیز کنید.
پیچ تنظیم مخلوط سوخت و هوا را که در جلوی کاربراتور قرار دارد، بررسی کنید. دسترسی به این پیچ سخت است، بنابراین برای دسترسی راحت‌تر، کمی کاربراتور را شل کنید و آن را بچرخانید. پیچ مخلوط سوخت و هوا را تمیز کنید، سپس آن را در همان موقعیتی که هنگام خارج کردن قرار داشت، دوباره ببندید. تعداد دورهایی که برای باز کردن پیچ لازم بود را بشمارید و دوباره آن را با همان تعداد دور ببندید.
۷. نشتی خلأ
اگر کاربراتور را تمیز کرده‌اید، اما دریچه گاز همچنان مشکل دارد، ممکن است مشکل دیگری در کاربراتور وجود داشته باشد. مثلا ممکن است نشتی خلأ داشته باشد که باعث مکیدن هوای بیشتر از حد معمول شود. جریان هوای اضافی باعث برهم خوردن نسبت سوخت به هوا می‌شود و همان‌طور که قبلا گفتیم، عملکرد نامناسب موتور را به‌دنبال دارد. برای بررسی نشتی خلأ، موتورسیکلت خود را روشن کنید و کمی اسپری تمیزکننده کاربراتور روی آن بپاشید. اگر دور آرام موتورسیکلت افزایش یافت، نشتی خلأ وجود دارد.
۸. کثیف بودن فیلتر هوا
فیلترهای هوا بیشتر از سایر قطعات موتورسیکلت به نگهداری نیاز دارند و نباید از آنها غافل شد. گرفتگی فیلتر هوا مشکلات متعددی در عملکرد موتورسیکلت به‌وجود می‌آورد؛ مثلا ممکن است تناسب سوخت و هوا را برهم بزند و میزان ورود هوا به موتور را محدود کند. درنتیجه، محفظه احتراق با بنزین اضافی پُر خواهد شد. در چنین شرایطی که میزان سوخت نسبت به هوا بیشتر است، عملکرد موتور و دریچه گاز مختل می‌شود.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
برای بهبود جریان هوا و واکنش دریچه گاز، فیلترهای مسدودشده هوا را تعویض کنید.
۹. معیوب بودن سیستم کنترل دریچه گاز
معیوب بودن سیستم کنترل الکترونیکی دریچه گاز، یکی از دلایل نادر اختلال در عملکرد دریچه گاز است. وجود نقص در طراحی این سیستم می‌تواند عملکرد ضعیف موتور و تأخیر در واکنش دریچه گاز را به‌همراه داشته باشد.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
باید موتورسیکلت را به تعمیرگاه ببرید. همچنین، برای بهبود عملکرد دریچه گاز می‌توانید از فاصله‌گیر بدنه استفاده کنید. این قطعه فاصله بین منیفولد هوا و بدنه دریچه گاز را بیشتر می‌کند. با افزایش این فاصله، جریان هوا در موتور روان‌تر می‌شود و درنتیجه پاسخگویی دریچه گاز به شتاب‌گیری، سریع‌تر و دقیق‌تر خواهد بود.
۱۰. انسداد مجرای عبور سوخت
سوخت موردنیاز موتور از مجرای سوخت در داخل کاربراتور می‌گذرد. گرفتی این مجرا بر میزان سوختی که به موتور می‌رسد و درنتیجه شتاب گرفتن آن تأثیرگذار است.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
می‌توانید با روش‌های مختلف ازجمله برداشتن کاربراتور، اسپری کردن پاک‌کننده‌ها یا استفاده از پیچ‌گردان سرصاف داخل این مجراها را تمیز کنید. درصورتی‌که در این زمینه مهارت کافی ندارید، حتما به متخصص موتورسیکلت مراجعه کنید.
۱۱. شکستگی فنر کاربراتور
هنگام گاز دادن، فنر کاربراتور دریچه پروانه‌ای موجود در مسیر دریچه گاز را باز و بسته می‌کند. اگر فنر دچار مشکل شده باشد، وارد شدن هوا به داخل محفظه احتراق دچار مشکل خواهد شد. یعنی شما گاز می‌دهید و سوخت وارد محفظه می‌شود، اما هوای کافی برای احتراق وجود ندارد. این مخلوط نامناسب نمی‌تواند توان لازم در موتورسیکلت را تأمین کند و نتیجه آن، کاهش شتاب موتورسیکلت در حین حرکت است.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
اگر متوجه کاهش شتاب موتورسیکلت شدید، سلامت فنر کاربراتور و دیگر قطعات را به‌طور کامل بررسی کنید. برای این کار مراحل زیر را طی کنید:
- موتور را خاموش کنید.
- فیلترهای غلاف یا جعبه هوا را بردارید و کاربراتور و سوپاپ پروانه‌ای را به‌خوبی بررسی کنید.
- اگر دریچه گاز را کشیدید و سوپاپ پروانه‌ای حرکت لازم را نداشت، باید آن را تعمیر کنید.
۱۲. اشتباه وصل شدن فنر کاربراتور
اگر کاربراتور موتور به‌تازگی تعمیر شده است، امکان دارد که فنر کاربراتور به اشتباه به عقب وصل شده باشد. فنر رو به عقب، دریچه پروانه‌ای را می‌بندد و اجازه وارد شدن حجم مناسب گاز به محفظه احتراق را نمی‌دهد و درنتیجه شتاب موتورسیکلت کم می‌شود.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
برای برطرف کردن این مشکل کافی است فنر کاربراتور را که به کابل دریچه گاز وصل می‌شود، بردارید و به روش صحیح در جای خود قرار دهید.
۱۳. شل شدن مهره دریچه گاز
کابل دریچه گاز به کاربراتور متصل می‌شود و متناسب با سرعت، شیر پروانه‌ای را باز می‌کند. شل شدن این کابل باعث می‌شود که کنترل آن روی دریچه کم گاز شود. برای همین کاهش شتاب موتورسیکلت اتفاق خواهد افتاد.
این مشکل را چطور حل کنیم؟
یک مهره سفت‌کننده در چند سانتی‌متری بالای دستگیره و در انتهای سیم دریچه گاز به کاربراتور وجود دارد که کافی است آن را سفت کنید.
۱۴. فرسودگی رینگ پیستون
رینگ پیستون از بالا آمدن روغن جلوگیری می‌کند. همچنین وظیفه پاکسازی سیلندر و جلوگیری از وارد شدن روغن به محفظه احتراق را هم برعهده دارد. در صورت خرابی رینگ پیستون، کیفیت احتراق هم تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت. درنتیجه امکان کاهش شتاب موتورسیکلت وجود خواهد داشت.
۱۵. کم‌باد بودن لاستیک‌ها
مقداری از مشکلات فنی که موجب کاهش شتاب موتورسیکلت می‌شوند، فاصله بگیرید. شاید شتاب نگرفتن موتورسیکلت به‌دلیل نداشتن باد کافی در لاستیک‌هاست! کم‌باد بودن لاستیک روی میزان اصطکاک با سطح جاده و درنهایت شتاب گرفتن موتور تأثیر می‌گذارد.
۱۶. استفاده از طلق و بادگیر
اگر برای جلوگیری از عوامل مختلف محیطی از طلق و بادگیر استفاده کرده‌اید، بدانید که موجبات کم شدن سرعت و شتاب را فراهم کرده‌اید. این کار در دور بالای موتور بیشتر خود را نشان می‌دهد.
۱۷. خرابی صفحه کلاچ موتورسیکلت
بررسی کنید که صفحه کلاچ موتورسیکلت دچار مشکل نشده باشد. تمام شدن صفحه کلاچ در روند انتقال قدرت به موتور تأثیرگذار است و گاز مرده یا هرز ایجاد می‌کند. درنتیجه هرقدر گاز می‌دهید، شتاب لازم را تجربه نخواهید کرد.
دیگر دلایل کاهش شتاب موتورسیکلت
در کنار مواردی که در بالا اشاره کردیم، دلایل دیگری برای کاهش شتاب موتورسیکلت‌های کاربراتوری و انژکتوری وجود دارد که ازجمله آنها می‌توان موارد زیر را نام برد:
- خرابی سنسور اکسیژن
- ضعیف بودن پمپ بنزین
- خراب بودن سیم گاز
- سوراخ شدن لاستیک دیافراگم کاربراتور
- تنظیم نبودن شناور کاربراتور
- خراب بودن شیر بنزین
- سنگین بودن موتورسیکلت و بار زیادی حمل کردن
سخن آخر
در این مطلب با عوامل کاهش شتاب موتورسیکلت و روش‌های رفع آنها آشنا شدیم. امیدواریم با مطالعه این مطلب، پاسخ تمام سؤالاتتان را گرفته باشید. اگر هنوز سؤالی درباره این موضوع دارید که بی‌جواب مانده است، حتما در بخش نظرات آن را برایمان بنویسید. کارشناسان ما در کارنامه آماده پاسخگویی به سؤالاتتان هستند.