مدارک، هزینه و مراحل نقل و انتقال سند خودرو

سند زدن مهم‌ترین بخش معامله و خرید خودرو دست دوم است و اگر تجربه کافی در این‌باره نداشته باشید ممکن است حسابی به دردسر بیفتید. اگر می‌خواهید خودروی دست دوم خودتان را که از فروشنده یا دلال خریده‌اید سند بزنید، توصیه‌ها و نکات مربوط به مراحل خرید و فروش خودرو را دقیق بخوانید.

مراحل انتقال سند خودرو

۱. تنظیم قرارداد

اولین قدم از مراحل انتقال سند خودرو، تنظیم قرارداد بین خریدار و فروشنده است. با این کار فرآیند انتقال سند شکل رسمی به خود می‌گیرد. قراردادی که نوشته می‌شود باید شامل مواردی چون موارد زیر شود:

• مشخصات کامل خودرو از جمله رنگ، مدل، دوگانه سوز بودن یودن یا فقط بنزینی بودن خودرو، وسایل موجود در خودرو و …
• قیمت تمام شده خودرو که خریدار پرداخت می‌کند
• زمان تحویل خودرو و مدارک آن (بیمه شخص ثالث، کارت سوخت و …) از طرف فروشنده
• زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو
• تعیین مسولیت برای مواردی مانند پرداخت بدهی‌ها و جریمه‌ها و عوارض سالانه شهرداری
• تعیین تکلیف برای پرداخت مالیات
• تعیین زمان برای حضور و مراجعه دو طرف معامله در دفتر خانه

علاوه بر این موارد، هر آنچه ممکن است درآینده باعث ایجاد مشکل شود، باید در قولنامه قید شود. در نهایت بعد ازنوشتن قرارداد فروش خودرو و بسته به مدل آن، باید هزینه‌اش پرداخت شود.

۲. تعویض پلاک

یکی از مراحل خرید و فروش خودرو تعویض پلاک آن است. بعد از اینکه قولنامه بین خریدار و فروشنده نوشته شد، آنها باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. به یاد داشته باشید که برای فک پلاک و نصب پلاک جدید در مراکز تعویض پلاک، فروشنده و خریدار هر دو باید حضور داشته باشند. چنانچه به هر دلیلی این امکان وجود نداشت، فروشنده باید با دادن وکالت‌ به خریدار، اختیار تعویض پلاک را به او بدهد و بعد از آن برای انتقال سند قطعی در دفترخانه حضور داشته باشد. اگر این نیز برای وی مقدور نبود،‌ بهتر است به خریدار وکالت‌نامه فروش خودرو بدهد تا خریدار بتواند خودش کارها را پیش ببرد.

صدور این وکالت‌نا‌مه‌ها مستلزم پرداخت هزینه بوده که پرداخت آن با فروشنده است. بنابراین بهترین حالت این است که هر دو با هم به مزاکز تعویض پلاک بروند و فرآیند آن را انجام دهند.

۳. ثبت در دفاتر اسناد رسمی

بعد از انجام کارهای مربوط به تعویض پلاک، نوبت به سند زدن قطعی در دفترخانه می‌رسد. در این مقطع نیز هم باید فروشنده و هم باید خریدار حضور داشته باشند تا بتوانند فرآیند سند زدن را تکمیل کنند. اگر طبق آنچه در بالاتر گفته شد این امکان وجود نداشت و خرید و فروش خودرو به صورت وکالتی انجام می‌شد، ‌دفترخانه حتما باید مهلت تعویض پلاک را در وکالت‌نامه درج نماید.

فروشنده برای انتقال سند در دفترخانه مدارک زیر را باید به همراه داشته باشد:

• برگ سبز جدید و تاییدیه نقل و انتقال خودرو که در مراکز تعویض پلاک صادر شده‌است
• بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به‌نام فروشنده )
• اصل مدارک شناسایی فروشنده و خریدار
• بیمه‌نامه شخص ثالث
• کارت سوخت
• برگ مفاصا‌حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری

حتما بخوانید: انواع صدای ماشین و ۱۲ مشکلی که می‌تواند دردسرساز شود

هزینه انتقال سند قطعی خودرو برعهده کیست؟

هزینه‌هایی که برای انتقال سند خودرو پرداخت می‌شود شامل دو بخش است؛ اولی مربوط به هزینه‌های مالیاتی است که به حساب دولت واریز می‌گردد و بخش دوم مربوط به هزینه‌های دفترخانه است که به‌منظور حق‌التحریر واریز می‌شود. هزینه بخش اول را فروشنده پرداخت می‌کند و هزینه‌های مربوط به بخش دوم بین دو طرف معامله تقسیم می‌شود. اگر فروشنده و خریدار با هم توافقی برخلاف آنچه گفته شد، داشته باشند، محترم بوده و اجرای آن منعی ندارد.

به یاد داشته باشید که چه خریدار و چه فروشنده باشید، باید فرآیند انتقال سند قطعی خودرو را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام دهید تا دچار مشکلات احتمالی در آینده نشوید.

توصیه‌هایی کاربردی برای نقل و انتقال سند خودرو

۱. قانونی عمل کنید

حتی اگر با دوست، آشنا و اقوام برای خرید خودرو معامله می‌کنید، همه مراحل را قانونی و مو به مو اجرا کنید. زیرا اگر روزی به مشکل قانونی خورید صحبت‌های شفاهی و نسبت‌های فامیلی به کارتان نمی‌آید و حتما باید دست به دامن شاهدها شوید که آن هم کار پر دردسری است.

۲. قولنامه بنویسید

حتما قبل از معامله رسمی، نوشتن قولنامه‌ ماشین (یا همان مبایعه‌نامه) را فراموش نکنید و جزئیات مربوط به خرید و فروش، زمان و نحوه پرداخت وجه معامله و زمان تحویل خودرو را در آن قید کنید. در این صورت اگر در حین ثبت سند یا بعد از آن مشکل حقوقی پیش بیاید می‌توانید به قولنامه رجوع کنید، اما اگر قولنامه وجود نداشته باشد، کارتان بسیار سخت می‌شود.

حتما بخوانید: نحوه تشخیص ماشین چپی چگونه است؟

۳. اول وکالت‌نامه را چک کنید

هیچکس نمی‌تواند بدون اجازه مالک یا بدون داشتن وکالتنامه، اقدام به فروش خودروی مالک را کند. اگر خودرو را از دلال می‌خرید، باید حتما وکالت‌نامه او را ببینید در غیر این صورت، به حرف‌های او اعتماد نکنید.

۴. به محض اطلاع از کلاهبرداری معامله را فسخ کنید

اگر خودرو را از دلال یا واسطه‌ خریدید و بعد متوجه شدید اجازه یا وکالتنامه از مالک اصلی نداشته، باید به دلیل فروش مال غیر و کلاهبرداری از او به دادگاه شکایت کرده و فسخ معامله ماشین را انجام دهید.

۵. در خرید قسطی، پس از تسویه‌حساب می‌توانید سند بزنید

برای خرید و فروش خودروهایی که از نمایندگی به‌صورت قسطی خریداری شده است، فروشنده وکالتی به خریدار می‌دهد که در آن قید شده بعد از تسویه حساب کامل با نمایندگی اجازه انتقال سند را دارد.

۶. مدارک پرداخت وجه را نزد خود نگه‌دارید

اگر وجه معامله را پرداخت کرده‌اید ولی فروشنده حاضر به سند زدن آن نشد، باید مستنداتی را که درباره خرید خودرو (مثل مبایعه‌نامه، رسیدهای بانکی، برگه تعویض پلاک و…) دارید را به مراجع قضایی ببرید و دادخواست «الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی» تنظیم کنید. دادگاه بعد از بررسی مدارک فروشنده را ملزم به انتقال سند می‌کند و اگر باز هم فروشنده امتناع کرد، دادگاه نماینده‌ای برای این کار تعیین می‌کند تا خودرو را به نام شما سند بزند.

حتما بخوانید: دلالی خودرو و ۶ ترفندی که دلالان برای فروش به‌کار می‌برند

۷. در وکالتنامه برای انتقال سند بازه زمانی تعیین کنید

اگر به خریدار برای فک پلاک و ثبت سند وکالتنامه می‌دهید، باید حتما در وکالتنامه تاریخ انقضا ذکر شود تا خریدار فقط در زمان مشخصی ملزم به انتقال سند شود و از زیر بار سند زدن شانه خالی نکند. بعد از این تاریخ انقضا، وکالت لغو شده و باید وکالتنامه جدیدی صادر شود.

۸. بهتر است سند خودرو به نام یک نفر باشد

اموال منقول مثل اتومبیل را هم می‌توان مثل اموال غیرمنقول (خانه، باغ، زمین و…) به‌صورت دانگی و مشارکتی معامله کرد. اما این شراکت فقط در سند دفترخانه‌ای ثبت می‌شود. کارت سبز خودرو، پلاک و کارت ماشین حتما باید به نام یک نفر صادر شود. به خاطر مشکلات بعدی معمولا سند زدن خودرو به نام چند نفر توصیه نمی‌شود.

حتما بخوانید: راهنمای خرید خودرو دست دوم و آنچه باید بدانید

۹. در دفاتر اسناد رسمی هم خودرو را باید سند بزنید

خودرو را باید بعد از انتقال در مرکز فک پلاک، در دفاتر اسناد رسمی هم به نام بزنید. هزینه‌ای که دفترخانه بابت سند زدن خودرو می‌گیرد، به مدل خودرو، داخلی یا خارجی بودن آن، سال تولید خودرو و قیمت آن مربوط است. در این مبلغ مالیات نقل و انتقال، حق ثبت، حق‌التحریر، مالیات بر ارزش افزوده و هزینه صدور الکترونیکی سند هم لحاظ شده است. این مبلغ را طبق عرف، فروشنده پرداخت می‌کند، اما ممکن است با توافق طرفین، خریدار هم آن را بپردازد.

۱۰. ترجیحا خودرویی که سند دفتر‌خانه‌ای ندارد، نخرید

اگر خودرویی بدون ثبت دفترخانه‌ای چند دست فروخته شود و نفر آخر بخواهد برای گرفتن سند دفترخانه‌ای اقدام کند، باید برای ثبت سند به تمام مالک‌های قبلی مراجعه کند. بنابراین خرید خودروی دست دومی که فقط برگ سبز دارد و سند دفترخانه‌ای برای آن گرفته نشده عاقلانه نیست.

با استفاده از این ۱۰ نکته طلایی می‌توانید در نقل و انتقال خودرو از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید و با خیال راحت ماشین موردنظرتان را خرید و فروش کنید.

اگر خواندن این نوشته برای شما مفید بود توصیه می‌کنیم مقالات دیگر ما در زمینه فک پلاک خودرو و خرید خودرو کارتکس را نیز بخوانید.