تعویض موتور خودرو، هزینه و مراحل قانونی آن

تعویض موتور خودرو در بیشتر موارد کار عاقلانه‌ای به نظر نمی‌رسد و هزینه آن آن‌قدر زیاد است که اگر کل ماشین را عوض کنید بهتر است. تازه فقط هزینه نیست؛ برخلاف قطعاتی مانند گیربکس، دینام، باتری و لاستیک، تعویض موتور خودرو به مجوز راهنمایی و رانندگی نیاز دارد. قوانین تعویض موتور خودرو تا حدودی سختگیرانه و پیچیده هستند و اگر به‌صورت غیرقانونی این کار را انجام دهید، جریمه خواهید شد. در این مطلب می‌خواهیم درباره تعویض موتور خودرو و تمام مراحل قانونی آن صحبت کنیم.

دلایل تعویض موتور خودرو

تعویض موتور خودرو به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:

۱. آسیب‌دیدگی شدید ناشی از تصادف

اگر به‌گونه‌ای تصادف کرده باشید که به موتور آسیب شدیدی وارد شده باشد، طوری که مکانیک تشخیص بدهد موتور خودرو باید تعویض شود، باید این کار را انجام بدهید. در غیر این صورت خطرناک خواهد بود.

۲. ترک‌خوردگی بلوک موتور

بلوک موتور محفظه‌ای است که همه قطعات احتراق داخلی را در خود جای داده است و جلوی ورود گرما و فشار زیاد را می‌گیرد. با گذشت زمان، گرما و فشار شدید بلوک موتور را ضعیف می‌کند و ممکن است ترک بخورد. معمولا با سرویس و نگهداری به‌موقع و برطرف‌کردن گرمای بیش‌ازحد موتور می‌توانید از این مشکل جلوگیری کنید؛ اما اگر کار به آنجا بکشد باید موتور را تعویض کنید.

۳. مشکلات اگزوز

اگزوز خودرو نشان می‌دهد که موتور شما سالم است یا نه. رنگ دود اگزوز اگر بیش‌ازحد سیاه باشد، معمولا نشان‌دهنده سوختن بیش از حد سوخت یا احتراق ناقص است و البته ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد. دود آبی نشان‌دهنده روغن سوزی است. دود سفید خیلی غلیظ نشانه ترکیدن واشر سرسیلندر و نشتی شدید مایع خنک‌کننده است. اگر تا این اندازه مشکل وجود داشته باشد، ممکن است به موتور جدید نیاز داشته باشید.

حتما بخوانید: علائم خرابی اگزوز؛ از کجا بفهمیم کی زمان تعویض اگزوز رسیده است؟

۴. براده‌های فلزی در روغن

تعویض مکرر روغن عمر موتور خودرو را افزایش می‌دهد. اگر در روغن موتور براده‌های فلزی وجود داشته باشد نشان می‌دهد که موتور خودرو قدیمی شده است. زیرا قطعات موتور آن‌قدر فرسوده‌اند که در روغن موتور حل می‌شوند.

 

مراحل قانونی تعویض موتور خودرو

با اینکه معمولا توصیه می‌شود وقتی خودرو به مرحله تعویض می‌رسد کل خودرو را عوض کنید نه موتور را، گاهی پیش می‌آید که به‌دلایل احساسی حاضر به تعویض خودرو نیستید و ترجیح می‌دهید موتور آن را تعویض کنید. اگر به قصد ارتقای موتور ماشین می‌خواهید آن را تعویض کنید از نظر قانونی نمی‌توانید این کار را انجام دهید. یعنی فقط زمانی می‌توانید مجوز بگیرید که کارشناس تشخیص دهد موتور شما مشکل دارد و فقط به این دلیل قصد تعویض آن را دارید. بنابراین درست همان موتور را که از نظر تیپ، حجم، تعداد سیلندرها و نوع سوخت مصرفی با آن مطابقت دارد خریداری کنید.

برای این کار باید به این صورت مراحل قانونی را طی کنید:

مرحله اول؛ دریافت مجوز

ابتدا باید از پلیس راهور برای دریافت مجوز اقدام کنید. این نامه باید مهر پلیس راهور را داشته باشد.

مرحله دوم؛ مراجعه به تعویض پلاک

با داشتن این مجوز به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید. اگر این امکان برایتان وجود ندارد، نماینده شما که وکالت‌نامه معتبر از جانب شما دارد می‌تواند به‌جای شما حضور پیدا کند.

مدارک خودرو و مدارک شناسایی خودتان مانند کارت ملی یا شناسنامه را همراه ببرید. برگه عدم خلافی را هم باید از قبل گرفته باشید و آن را هم همراه ببرید.

در مرکز تعویض پلاک، باید فرم درخواست تعویض موتور را پر کنید. در این فرم‌ها مشخصات مالک و خودرو را وارد می‌کنید.

مرحله سوم؛ کارشناسی موتور خودرو

وقتی فرم درخواست را تکمیل کردید، کارشناس موتور خودرو را بازرسی می‌کند که واقعا مشکل دارد یا نه. همچنین اطلاعاتی را که در فرم نوشته‌اید، با مشخصات موتور و خودرو مقایسه می‌کند که درست باشد.

در اینجا مجوز تعویض موتور را صادر می‌کنند و شما می‌توانید برای خرید موتور اقدام کنید.

مرحله چهارم؛ خرید موتور جدید

در این مرحله باید موتور را خریداری کنید. نکته مهم این است که حتما باید موتور را از نمایندگی‌ها یا مراکز مجاز خرید قطعات خودرو تهیه کنید. اگر خودرو داخلی است یا خط تولید آن ادامه دارد، موتور باید حتما نو باشد. در غیر این صورت، اگر موتور نو در بازار وجود ندارد یا ماشین خارجی است، باید موتور دست دوم یا واراداتی پیدا کنید.

نکته مهم: وقتی موتور را می‌خرید، حتما باید فاکتور خرید معتبر کارخانه دارای مهر و هولوگرام را دریافت کنید وگرنه پلیس راهور آن را نخواهد پذیرفت. در صورتی که دست دوم است هم باید فاکتور مهرشده آن موجود باشد و فروشنده به شما ارائه دهد. اگر موتور وارداتی است، باید برگ گمرکی آن را از فروشنده بگیرید. همچنین فروشنده باید مجوزی را که از پلیس راهور گرفته‌اید مهر بزند.

مرحله پنجم؛ ثبت در سیستم شماره‌گذاری

بعد از خرید موتور، باید فاکتور یا برگه گمرکی که درباره آن صحبت کردیم مجددا به مرکز تعویض پلاک ببرید تا دوباره آن را بررسی کنند. وقتی صحت همه مدارک مشخص شد، مجوز ثبت در سیستم شماره‌گذاری صادر می‌شود.

نکته مهم: موتوری که خریداری کرده‌اید، باید شماره حک‌شده داشته باشد. اگر موتور نو باشد که حتما این شماره را دارد. اگر نه، در صورتی که خودرو داخلی است، شما را به نمایندگی موردنظر ارجاع می‌دهند تا شماره موردنظر حک شود. در صورتی که موتور دست دوم (زمانی که خط تولید خودرو متوقف شده است و دیگر موتور نو آن در بازار موجود نیست) یا وارداتی باشد، شما را به مراکز موردتأیید خود پلیس راهور ارجاع می‌دهند و در آنجا شماره جدید را حک می‌کنند. اگر این کار را انجام ندهید، بعدها باید بابت آن جریمه بپردازید.

مدارک لازم برای تعویض موتور خودرو

مدارکی که برای مراحل قانونی تعویض موتور خودرو نیاز دارید عبارت‌اند از:

• سند خودرو، کارت ماشین و برگ سبز آن
• مدارک شناسایی مالک مانند کارت ملی یا شناسنامه
• بیمه‌نامه شخص ثالث
• برگه معاینه فنی که از اعتبارش نگذشته باشد
• مجوز دریافتی از پلیس راهور
• فاکتور مهرشده و هولوگرام‌دار برای موتور خودروی داخلی و برگه گمرک برای خودروی خارجی
• برگه عدم خلافی
• برگه مفاصا حساب عوارض شهرداری.

هزینه تعویض موتور خودرو قانونی

هزینه تعویض موتور خودرو درمجموع شامل یک‌سری هزینه‌ها از جمله پرداخت خلافی (در صورت وجود)، قیمت موتور جدید و دستمزدی است که بابت نصب آن باید به نمایندگی‌های مجاز یا تعمیرکار بپردازید. مبلغ دستمزد به نوع خودروی شما بستگی دارد که کمترین آنها برای پراید است و بیشترین آنها مربوط به ماشین‌های خارجی است.

حتما بخوانید: استعلام خلافی خودرو؛ چگونه خلافی خودرو را کم کنیم؟

مجازات تعویض موتور خودرو بدون مجوز

حالا شاید برایتان این سؤال پیش بیاید تعویض موتور خودرو بدون مجوز چه مجازاتی در پی دارد؟ طبق ماده ۳۰ قانون تخلفات رانندگی، اگر مالک خودرو بخواهد بدون مجوز مربوطه از پلیس راهور قطعات اساسی ماشین ازجمله موتور، شاسی یا اتاق را تعویض کند یا رنگ آن را تغییر دهد باید جریمه پرداخت کند. درباره موتور این مقدار معمولا یک‌چهارم تا یک‌هشتم مبلغ موتور خریداری شده خواهد بود.

در صورتی که موتوری که خریده‌اید استاندارد لازم را نداشته باشد یا مشخصات فنی آن مغایر با خودروی شما باشد، برای مثال افرادی که برای ارتقای ماشین موتور آن را تغییر می‌دهند، پلیس راهور دستور اوراق‌کردن ماشین را صادر خواهد کرد.

در آخر

تعویض موتور خودرو بدون مجوزهای لازم از جانب پلیس راهور، مجازات و جریمه در پی دارد. در صورتی که موتور خودروی شما مشکلی اساسی دارد می‌توانید آن را تعویض کنید. در غیر این صورت چنانچه برای ارتقای موتور، تغییر تعداد سیلندر یا تعویض بدون مجوز آن اقدام کنید با مشکل مواجه خواهید شد. معمولا می‌گویند اگر موتور خودرو نیاز به تعویض داشته باشد بهتر است ماشین را عوض کنید نه موتور را؛ با این حال اگر از نظر احساسی به ماشینتان وابسته‌اید یا مشخصات آن طوری است که ارزش این کار را دارد، می‌توانید با اخذ مجوزهای لازم نسبت به تعویض موتور اقدام کنید.

آیا تجربه‌ای درباره تعویض موتور خودرو دارید؟ چه مراحلی را طی کردید و چه موانعی سر راهتان قرار گرفت؟ لطفا تجربیات‌تان را با ما به اشتراک بگذارید.